TP. Hồ Chí Minh: 3 mốc cấp xã cần lưu ý khi bồi thường thu hồi đất, hỗ trợ, tái định cư

Sở NN-MT TP. Hồ Chí Minh hướng dẫn UBND cấp xã thực hiện công tác bồi thường, thu hồi đất để phục vụ các dự án đầu tư công năm 2025. Ảnh: Quang Phương

Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) TP. Hồ Chí Minh vừa có Văn bản số 11811/SNNMT-BTTĐC về hướng dẫn UBND các phường, xã, các chủ đầu tư thực hiện thủ tục liên quan công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC) bảo đảm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công (ĐTC) trong năm 2025 đối với một số công trình, dự án trên địa bàn thành phố.

Các dự án như: Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1; cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22, xây dựng cầu Bình Tiên; Dự án thành phần 2: Bồi thường, hỗ trợ, TĐC và giải phóng mặt bằng dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Văn Thánh và các dự án khác…

Sở NN-MT hướng dẫn: Quy định pháp luật về đất đai liên quan bồi thường, hỗ trợ, TĐC, thu hồi đất (THĐ) được quy định tại khoản 1 Điều 80 Luật Đất đai (ĐĐ) năm 2024; khoản 1 Điều 28 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP.

Sở NN-MT lưu ý về 3 mốc thời điểm trong quá trình thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, tái định cư. Ảnh: Quang Phương

Trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ TĐC-THĐ được quy định tại Điều 87 Luật ĐĐ năm 2024; niêm yết công khai phương án, tổ chức lấy ý kiến, đối thoại với người có đất thu hồi quy định tại khoản 3 Điều 87 Luật ĐĐ năm 2024; tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC đã được phê duyệt, quyết định THĐ quy định tại khoản 5, khoản 6 Điều 87 Luật Đất đai năm 2024.

Sở NN-MT lưu ý: Căn cứ các quy định nêu trên, về công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC-THĐ có 3 mốc thời điểm và các thời hạn cần lưu ý quá trình thực hiện đúng quy định pháp luật đất đai; đồng thời, bảo đảm kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công của thành phố: Thời điểm ban hành thông báo thu hồi đất; thời điểm ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC; thời điểm ban hành quyết định THĐ.

Theo Sở NN-MT, thông báo THĐ được ban hành khi đáp ứng căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 80 Luật ĐĐ năm 2024. Theo đó, trường hợp dự án chưa có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, theo pháp luật về đầu tư công, pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư, phải có quyết định đầu tư hoặc quyết định phê duyệt dự án đầu tư của cơ quan có thẩm quyền, mới bảo đảm căn cứ pháp lý ban hành thông báo THĐ.

Sở NN-MT lưu ý UBND cấp xã phải bảo đảm về thời hạn niêm yết công khai các nội dung liên quan bồi thường, hỗ trợ, TĐC-THĐ. Ảnh: Quang Phương

Khi ban hành quyết định THĐ phải bảo đảm thời hạn từ khi gửi thông báo THĐ đến thời điểm thu hồi đất là 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp theo quy định tại khoản 1 Điều 85 Luật Đất đai 2024.

Sau khi dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC được lập, dự thảo phương án phải được niêm yết công khai (30 ngày). Kết thúc thời điểm niêm yết công khai, tổ chức lấy ý kiến, đối thoại với người có đất thu hồi (60 ngày).

Do đó, để ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC, tổng thời gian dự thảo phương án phải niêm yết công khai, tổ chức lấy ý kiến, đối thoại với người có đất thu hồi trong thời hạn 90 ngày.

Sở NN-MT cũng lưu ý UBND cấp xã về giá đất (trong cùng một dự án) khi thực hiện bồi thường, phải bảo đảm công bằng giữa người bị thu hồi đất trước và người chưa đồng thuận Ảnh: Quang Phương

Các trường hợp người sử dụng đất không đồng thuận cũng cần bảo đảm thời hạn về niêm yết công khai, tổ chức lấy ý kiến, đối thoại…theo thời hạn nêu trên. Do đó, việc ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC trong năm 2025 là không bảo đảm quy định về thời gian thực hiện các bước của Luật ĐĐ năm 2024.

Đối với trường hợp UBND cấp xã hoàn thành việc khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, xác định, thẩm định giá đất cụ thể phục vụ bồi thường, lập Mảnh trích đo bản đồ địa chính phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC–THĐ (bản vẽ hiện trạng vị trí, nhà đất), xác nhận hồ sơ pháp lý nhà đất và vận động được người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất trước thời hạn thì có thể ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC đối với những trường hợp đồng thuận trong tháng 12/2025, bảo đảm tiến độ giải ngân của thành phố.

Sở NN-MT đề nghị UBND 168 phường, xã, đặc khu thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ Vận động cấp xã thực hiện nội dung bồi thường, TĐC (nêu trên); trong quá trình triển khai thực hiện cần lưu ý về giá đất bồi thường trong một dự án (giá đất bồi thường là giá đất cụ thể theo điểm e khoản 1 Điều 160 Luật ĐĐ năm 2024) phù hợp, đồng bộ với giá đất bồi thường sẽ ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC cho các trường hợp không đồng thuận vào năm 2026.

Quang Phương