TPHCM cắm mốc để chống lấn chiếm hành lang sông, kênh, rạch

TPHCM đang chấn chỉnh tình trạng lấn chiếm hành lang sông, kênh rạch làm nhà ở, nhà vườn, quán ăn, quán cà phê… Ảnh minh họa là một góc đô thị TPHCM dọc theo tuyến kênh rạch. Ảnh: TL

Theo Cổng thông tin UBND TPHCM, thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố về bảo vệ sự ổn định của bờ sông, kênh rạch; phòng, chống các trường hợp xây dựng, san lấp chiếm đất ven sông suối, kênh rạch qua đó làm căn cứ kiểm tra, xử lý các trường hợp xây dựng, san lấp lấn chiếm, hành vi gây tác hại xấu, gây sạt lở bờ sông suối, kênh rạch trên địa bàn thành phố… Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM vừa ban hành kế hoạch thực hiện cắm mốc hành lang bảo vệ các tuyến sông suối, kênh rạch… bao gồm 59 tuyến và 72 km suốt chiều dài sông Sài Gòn từ khu vực cầu Bình Phước đến ranh giới tỉnh Tây Ninh.

Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho rằng, không chỉ phòng chống sạt lở, chống lấn chiếm và hạn chế xả nước thải sinh hoạt, công nghiệp ra hệ thống kênh rạch, việc cắm mốc cũng tạo quỹ đất để xây hạ tầng kỹ thuật dọc sông, kênh rạch, như: đường giao thông, hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải, công trình điện, thông tin liên lạc, trồng cây, xây công trình chống sạt lở, công trình thủy lợi, công viên và các công trình khác…

Việc cắm mốc nhằm đảm bảo thuận lợi cho chủ đầu tư dự án, người sử dụng đất xác định tọa độ, cao độ, lộ giới khi xây dựng và công tác quản lý nhà nước của UBND các cấp; đồng thời công khai quy hoạch đô thị phục vụ công tác quản lý xây dựng và đầu tư phát triển đô thị, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố, cơ quan này đã thực hiện cắm mốc chỉ giới hành lang bảo vệ cho 20/59 tuyến sông suối, kênh rạch, hồ công cộng (tổng chiều dài các tuyến khoảng 553,2 km, tổng chiều dài mép bờ cao khoảng 926,8 km) và sẽ thực hiện cắm mốc chỉ giới hành lang bảo vệ các tuyến còn lại trong 2 năm 2023-2024.

Trên thực tế, việc chưa hoàn thiện quy hoạch sử dụng đất đối với quỹ đất hành lang bảo vệ sông rạch đã hạn chế công tác cắm mốc, chưa tạo cơ sở cho phép khai thác sử dụng hiệu quả quỹ đất, mặt nước, phục vụ lợi ích công cộng và phát triển kinh tế, du lịch. Hệ thống nước thải đô thị cũng chưa được thu gom để xử lý tập trung, phần lớn đang xả thải trực tiếp vào sông rạch, gây ô nhiễm môi trường và làm tăng độ bồi lắng lòng sông, cản trở hoạt động du lịch đường sông.

Từ đó, tình trạng lấn chiếm hành lang sông, kênh rạch làm nhà ở, nhà vườn, quán ăn, quán cà phê ở TPHCM vẫn diễn ra, cho thấy đô thị dọc sông, kênh rạch của TPHCM phát triển vẫn manh mún, chưa có thiết kế đô thị một cách khoa học, bài bản.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, việc triển khai cắm mốc trong năm 2023 cần được thực hiện đồng bộ, công khai, dân chủ, đảm bảo an toàn về bảo vệ sự ổn định của bờ sông, kênh rạch, đồng thời đảm bảo hài hòa quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức cá nhân có liên quan.

Phải được thể hiện trên nền bản đồ địa chính và thực địa, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, UBND quận, huyện và thành phố Thủ Đức trong tổ chức triển khai thực hiện.

Sở này đề nghị UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức hỗ trợ cung cấp hồ sơ, dữ liệu, bản đồ các dự án đầu tư được cơ quan thẩm quyền phê duyệt, đã triển khai nằm trong chỉ giới hành lang bảo vệ sông suối, kênh rạch, hồ công cộng; ra thông báo đến các tổ chức và hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trong khu vực khảo sát định vị cắm mốc nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho đơn vị thi công thực hiện nhiệm vụ.

Một đoạn kênh qua quận 4, quận 7 bị các hộ dân lấn chiếm xây dựng nhà cấp 4 gây mất mỹ quan đô thị và ô nhiễm môi trường. Ảnh minh họa: TL

Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố cũng kiến nghị TPHCM khai thác hiệu quả quỹ đất ven sông rạch vì lợi ích công cộng, đảm bảo cảnh quan, môi trường và phát triển bền vững. Đề nghị giao đất dự án cho chủ đầu tư đến mép bờ cao sông rạch; quy định chủ đầu tư dự án có trách nhiệm đầu tư xây dựng bờ kè bảo vệ, đường ven sông, công viên, mảng xanh, các công trình dịch vụ phục vụ lợi ích công cộng trong khu vực quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch và được quyền khai thác, kinh doanh có thời hạn theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Đối với các dự án cũ chưa giao quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch, đề nghị có cơ chế, chính sách khuyến khích các chủ đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng, đầu tư xây dựng bờ kè, đường ven sông, công viên, thảm cỏ, các công trình dịch vụ phục vụ lợi ích công cộng và được quyền khai thác, kinh doanh có thời hạn theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Thành phố cũng nên thực hiện đấu thầu rộng rãi các quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch (còn lại) để lựa chọn nhà đầu tư khai thác, kinh doanh quỹ đất này có thời hạn. Tổ chức đấu thầu rộng rãi lựa chọn các nhà đầu tư có năng lực để thực hiện các dự án thu gom nước thải đô thị đưa về nhà máy xử lý nước thải tập trung, kết hợp với kè bờ kênh rạch…

Thái Huy