TPHCM: Đẩy mạnh nhiều hoạt động thiết thực chăm lo người cao tuổi
Với chỉ số già hóa là 49,4% (cao hơn so với số liệu của cả nước là 48,8%), TPHCM đang bước vào giai đoạn già hóa dân số. Việc tiếp cận đầy đủ các dịch vụ tư vấn và chăm sóc sức khỏe của người cao tuổi (NCT) còn bị giới hạn, hệ thống chăm sóc sức khỏe chưa bắt kịp với tốc độ già hóa dân số ngày càng tăng đã đặt ra nhiều thách thức và cơ hội cho phát triển kinh tế - xã hội của TP. Do đó, vấn đề bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò của NCT là một trong những nội dung cần đặc biệt quan tâm, vừa phải bảo đảm chất lượng cuộc sống vừa phải phát huy những giá trị nhân văn, tích cực…
Trong những năm qua, có thể nói, Đảng bộ và Chính quyền TPHCM đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho NCT nói chung và người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn nói riêng, góp phần ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Theo thống kê của Công an TP, tính đến 30/12/2023, tổng số NCT từ 60 tuổi trở lên trên địa bàn là 1.133.235 người, chiếm khoảng 11% dân số TP; trong đó: NCT tuổi từ 60 đến dưới 70 tuổi là 727.718 người ; từ 70 đến dưới 80 tuổi là 276.152; từ 80 đến dưới 90 tuổi là 101.972; từ 90 đến dưới 100 tuổi là 25.608; trên 100 tuổi là 1.785 người.
Trong khi đó, tổng số NCT tại cộng đồng hiện đang hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng là 96.873 người. Tổng số NCT nhận trợ cấp người có công với cách mạng là khoảng 19.000 người. Tổng số NCT đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng là 210.839 người. Nhờ các hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT được tăng cường, vai trò NCT không ngừng được phát huy trong cộng đồng nên tuổi thọ trung bình của người dân TP là 76,6 tuổi, khá cao so với cả nước là 73,6 tuổi.
UBND TP nhấn mạnh, đối với NCT, công tác chăm sóc sức khỏe luôn được đặt lên hàng đầu. Vì vậy, thời gian qua, Bảo hiểm xã hội TP phối hợp Sở Y tế và các cơ sở khám chữa bệnh đã rất quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho NCT được cấp thẻ BHYT khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế. Tính đến ngày 31/11/2023, số NCT được cấp thẻ BHYT trên địa bàn là 989.904 người, đạt tỷ lệ khoảng 90%.
Ngoài ra, các bệnh viện cấp TP đã chú trọng đầu tư trang thiết bị, đào tạo nhân sự để thành lập Khoa Lão. Một số bệnh viện cấp quận, huyện, TP. Thủ Đức đã thực hiện điều trị các bệnh lý lão khoa, thành lập Khoa Lão kết hợp với Khoa Nội. Tuy chưa đảm bảo 100% cơ sở khám, chữa bệnh triển khai được phòng khám ngoại trú và phòng điều trị nội trú dành riêng cho NCT, nhưng tất cả các đơn vị đều tổ chức khu vực tiếp nhận, khám và điều trị ưu tiên cho NCT từ 80 tuổi trở lên.
Tính đến cuối năm 2023, TP có 14 Khoa Lão khoa, có 38 bệnh viện/trung tâm y tế có khoa khám bệnh có buồng khám riêng cho NCT; 162 xã, phường, thị trấn xây dựng Câu lạc bộ “Người cao tuổi giúp người cao tuổi” và Tổ tình nguyện viên thực hiện chăm sóc, giúp đỡ cho người cao tuổi già yếu neo đơn, có hoàn cảnh khó khăn tại cộng đồng.
Hiện công tác khám bệnh, chữa bệnh, quản lý sức khỏe, truyền thông phổ biến kiến thức về chăm sóc sức khỏe cho NCT được tăng cường cả về số lượng và chất lượng. Đồng thời, hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT luôn được các cấp Hội quan tâm.
Từ năm 2010 đến 2023, Hội NCT các quận, huyện, TP Thủ Đức đã phối hợp với Bệnh viện Mắt TP khám sàng lọc cho khoảng gần 485.000 NCT có bệnh về mắt và đã mổ mắt đem lại ánh sáng cho khoảng 40.000 NCT, với tổng kinh phí khoảng 260 tỷ đồng. Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp phối hợp khám sức khỏe cho 414.000 lượt NCT với tổng trị giá thuốc cấp và quà tặng hơn 26 tỷ đồng; vận động trao tặng hơn 33.000 thẻ BHYT cho phụ nữ cao tuổi, với tổng trị giá 29 tỷ đồng.
Song song đó, công tác chăm sóc đời sống văn hóa, tinh thần, thể dục, thể thao, giải trí và du lịch cho NCT cũng được đặc biệt quan tâm. TP hiện có gần 3.500 Câu lạc bộ văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao được duy trì sinh hoạt thường xuyên, thu hút khoảng 100.000 NCT tham gia sinh hoạt và tập luyện.
Thông qua hoạt động của các Câu lạc bộ này, NCT phát huy hiệu quả vai trò nòng cốt trong xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, tham gia vào công tác hòa giải, giải quyết các khiếu kiện, bất hòa trong khu dân cư, xây dựng gia đình văn hóa, dân cư văn hóa, tích cực xây dựng nông thôn mới...; qua đó thể hiện NCT không chỉ là chỗ dựa tinh thần, mà còn có vai trò tích cực trong giáo dục con cháu trong gia đình, dòng tộc và cộng đồng, góp phần ổn định chính trị, an sinh xã hội và xây dựng đời sống văn hóa ngày một tốt hơn.
Nhìn chung, các phong trào hoạt động của NCT ngày càng chất lượng và hiệu quả, giúp NCT nâng cao chất lượng cuộc sống và hưởng thụ các chính sách tương đối toàn diện trên các lĩnh vực văn hóa, xã hội, hoạt động thể dục thể thao, đời sống vật chất, tinh thần.
Bên cạnh đó, công tác tổ chức chúc thọ, mừng thọ và phát huy vai trò NCT cũng đã được thực hiện tốt, góp phần tạo điều kiện cho NCT phát huy vai trò của mình trong đời sống xã hội; tổ chức Hội NCT các cấp được tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động, nhiều mô hình phát huy vai trò của NCT trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao ngày càng phát triển; NCT phát huy kinh nghiệm, sáng kiến trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, chương trình giảm nghèo, đấu tranh phòng, chống tội phạm…
Trong định hướng chiến lược về NCT giai đoạn đến năm 2030, tầm nhình 2045, bà Trần Thị Diệu Thúy- Phó Chủ tịch UBND TP cho biết, TP xác định NCT là chủ thể tham gia tích cực vào sự phát triển xã hội nên cần tiếp tục có chính sách phù hợp để chăm sóc và phát huy vai trò NCT trong giai đoạn tới; nhằm đảm bảo NCT không chỉ được coi là người hưởng lợi từ các phúc lợi xã hội, mà còn là thành viên tích cực trong quá trình phát triển.
Do vậy, TPHCM sẽ tiếp tục tập trung các mục tiêu trọng tâm như: Hạ độ tuổi hưởng chính sách xuống 75 tuổi (thay vì 80 tuổi như hiện nay); thực hiện bao phủ thẻ BHYT 100% đối với NCT; tạo điều kiện khả thi để NCT vay vốn phát triển kinh tế, đặc biệt vay vốn ngân hàng thương mại, tạo sinh kế, việc làm cho NCT; thực hiện lồng ghép vấn đề già hóa dân số vào tất cả các chính sách về giới, chính sách về già hóa, có tính đến các nhu cầu cụ thể của phụ nữ và nam giới cao tuổi; bảo đảm già hóa và các nhu cầu của NCT được tính đến trong tất cả các chương trình và chính sách phát triển của TP; và điều chỉnh thù lao cho cán bộ không phải hưu trí khi tham gia các chức vụ của Hội NCT cơ sở…