TPHCM và chuẩn an toàn đô thị mới - Bài 1: Giữ vững an ninh, trật tự
Ở tuyến đầu là những bước chân tuần tra xuyên đêm, còn phía sau là 'bộ não số' giám sát giao thông hơn ngàn camera và dự báo ùn tắc theo thời gian thực - sự kết hợp giữa con người và công nghệ đang đưa TPHCM từ mô hình xử lý sự cố sang phòng ngừa chủ động.
LTS: Hướng tới Đại hội XIV của Đảng và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ 1, nhiệm kỳ 2025-2030, mục tiêu xác lập chuẩn an toàn mới phù hợp với đặc thù đô thị hơn 14 triệu dân là nhiệm vụ cấp thiết. Yêu cầu kéo giảm tội phạm, ma túy, tai nạn giao thông, cháy nổ nghiêm trọng và mở rộng các khu dân cư, nhà trọ, tuyến phố an toàn không chỉ là nhiệm vụ quản lý, mà còn thể hiện rõ năng lực quản trị của thành phố.
Đêm không ngủ
Về khuya, tại trụ sở Công an phường Dĩ An (TPHCM), chuông điện thoại reo liên hồi. Ngay sau một tin báo của người dân về nhóm thanh niên tụ tập, có biểu hiện nghi vấn tại khu vực giáp ranh phường Dĩ An và phường Tân Đông Hiệp, chưa đầy 10 phút sau, tổ công tác có mặt, triển khai áp sát, đưa các đối tượng cùng hung khí về trụ sở để xác minh.

Phòng Điều hành của Trung tâm Giám sát và Điều khiển Giao thông TPHCM. Ảnh: MẠNH THẮNG
Đại úy Nguyễn Hoài Vũ, cán bộ trực Công an phường Dĩ An, thông tin, trong mỗi ca trực, bộ phận tiếp nhận phải xử lý hàng chục tin báo, nhiều nhất là từ các khu nhà trọ vào dịp cuối tuần. Phường Dĩ An là địa phương đông dân nhất TPHCM với hơn 227.000 người, trong đó hơn 50% là người lao động tạm trú tại các khu nhà trọ.
Thiếu tá Nguyễn Minh Quang, Phó Trưởng Công an phường Dĩ An, cho biết với đặc điểm đông dân, nhiều khu trọ, việc tiếp nhận, xử lý tin báo liên quan an ninh trật tự ở các khu vực này, luôn được đặt ở mức ưu tiên cao. Trước đây, người dân chủ yếu gọi vào số điện thoại đường dây nóng của công an phường, thì nay với ứng dụng SOS, chỉ cần một lần “chạm” là có thể gửi thông tin kèm vị trí, giúp lực lượng dễ dàng tiếp cận, xử lý các vụ việc đột xuất.
Tận dụng sự tiện lợi đó, ngay khi Công an TPHCM triển khai app SOS, Công an phường Dĩ An đã thành lập các tổ công tác đến từng khu dân cư, khu nhà trọ vận động người dân cài đặt ứng dụng. Ông Khương Đức Thắng, ngụ khu phố Thống Nhất 2, phường Dĩ An, cho biết, từ khi có SOS, mỗi khi khu dân cư xảy ra việc đột xuất, chỉ cần vài thao tác trên điện thoại là người dân có thể báo tin, lực lượng công an nhanh chóng có mặt hỗ trợ. Ứng dụng này rất tiện, mọi người đỡ loay hoay tìm số điện thoại, lại báo được cả vị trí, nên thấy rất thiết thực.
Tầm 22 giờ 30 phút ngày 2-12, tổ tuần tra kiểm soát Công an phường Rạch Dừa (TPHCM), do Thiếu tá Đào Hoàng Long làm tổ trưởng, bắt đầu ca tuần đêm. Tổ rong ruổi qua các tuyến đường trọng điểm: Lưu Chí Hiếu, Ngô Quyền, Bùi Thiện Ngộ, Lê Quang Định, Tiền Cảng… và phát hiện khoảng 10 nam nữ thanh niên tụ tập ồn ào tại ngã tư Tiền Cảng, Võ Văn Tần. Một số thanh niên không xuất trình được giấy tờ tùy thân, được mời về trụ sở công an phường để làm việc.
Không chỉ lực lượng chức năng, người dân địa phương cũng cảm nhận rõ những đổi thay tích cực từ các ca tuần tra xuyên đêm. Bà Lê Thị Lan, bán đồ ăn khuya tại chợ Rạch Dừa, chia sẻ, mỗi khi phát hiện dấu hiệu mất an ninh trật tự, bà gọi vào đường dây nóng công an phường, “chỉ vài phút sau là công an có mặt ngay”. Thượng tá Trần Việt Trung, Trưởng Công an phường Rạch Dừa, cho biết để bảo đảm an ninh trật tự, công an phường luôn phối hợp lực lượng bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở duy trì tuần tra khép kín địa bàn 24/24 giờ và sẵn sàng linh hoạt điều chỉnh theo thực tế.
Thượng tướng LÊ VĂN TUYẾN, Thứ trưởng Bộ Công an, Trưởng Ban Chỉ đạo Thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc Trung ương: An toàn đô thị phải cùng nhau gìn giữ
Với địa giới hành chính được mở rộng từ ngày 1-7, TPHCM được kỳ vọng phát triển thành siêu đô thị kinh tế, tài chính, đầu tàu của cả nước. Do đó, việc giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, không chỉ của riêng ngành công an mà cần sự tham gia của cả hệ thống chính trị và quần chúng nhân dân. Cần xác định rõ bảo vệ, giữ gìn ANTT ở khu dân cư, xã, phường, thị trấn, cơ quan, doanh nghiệp, cơ sở giáo dục là bảo vệ an toàn, bình yên cho cuộc sống của cá nhân và gia đình mình.
“Bộ não” giao thông 24/7
Bước vào Phòng Điều hành của Trung tâm Giám sát và Điều khiển Giao thông TPHCM như bước vào một “Thành phố thu nhỏ” trong không gian gần 200m2. Trên những dải màn hình sáng xanh, từng dòng xe, từng nút giao, từng biến động nhỏ nhất của mạng lưới hơn 41 triệu lượt đi lại mỗi ngày, đều hiện lên theo thời gian thực. Âm thanh bíp bíp của hệ thống xen lẫn tiếng bộ đàm, tạo nên nhịp điệu gấp gáp, sức ép mà đô thị hóa đặt lên vai những người vận hành.

Công an phường Dĩ An (TPHCM) tuần tra, kiểm tra hành chính phòng ngừa tội phạm. Ảnh: VĂN CHÂU
Là người gắn bó nhiều năm với nhịp sống đặc biệt ấy, ông Nguyễn Kỳ Nam, Đội trưởng Đội vận hành giám sát giao thông, chia sẻ: “Trung tâm hoạt động 24/7, không có ngày nghỉ. Một ngày chia làm 3 ca, mỗi ca 8 tiếng. Chúng tôi luân phiên 4 kíp trực để có một kíp nghỉ tái tạo sức lao động và đảm bảo tập trung cao độ”. Mỗi ca trực có 14 người, gồm 13 nhân viên vận hành và một trưởng ca. Cứ khoảng 15 phút, từng nhân viên phải rà soát toàn bộ hệ thống camera, 1.021 mắt quan sát đô thị, gồm 793 camera theo dõi, 153 camera đo đếm lưu lượng và nhiều camera chuyên dụng khác, để kịp thời phát hiện tai nạn, sự cố hay điểm ùn tắc bất thường.
Sau lưng những người trực bàn là hệ thống máy chủ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đóng vai trò như “bộ não phụ” của mạng lưới ITS (hệ thống giao thông thông minh). Công nghệ này đảm nhiệm 5 nhóm chức năng chính: giám sát, quản lý đèn tín hiệu, mô phỏng, dự báo, cung cấp thông tin giao thông.
Nỗ lực không ngừng nghỉ của đội ngũ vận hành và công nghệ đã mang lại những kết quả rõ rệt. Công nghệ đã giúp giải quyết kịp thời các sự cố: việc phát hiện sự cố giao thông đã được rút ngắn từ 2-5 phút xuống còn dưới 60 giây tại 50 vị trí thường xuyên xảy ra tình trạng phức tạp. Về hiệu quả điều tiết luồng xe, ông Nguyễn Kỳ Nam chia sẻ: “Sau khoảng 3 tháng triển khai, Trung tâm nhận thấy tỷ lệ đông xe, ùn tắc tại các giao lộ đã giảm xuống khoảng 15%, bước đầu cho thấy công nghệ này rất khả quan”.
Phòng Điều hành của Trung tâm Giám sát và Điều khiển Giao Thông TPHCM không chỉ là nơi đặt máy móc mà còn là nơi đặt niềm tin, là bằng chứng sống động cho thấy sự kết hợp giữa công nghệ AI và sự tận tâm của những người làm nhiệm vụ thầm lặng đang từng bước thay đổi bộ mặt giao thông đô thị, hướng đến mục tiêu giảm thiểu ùn tắc và mang lại sự thoải mái hơn cho người tham gia giao thông.
Thượng tá NGUYỄN MINH HIỆP, Trưởng Công an xã Ngãi Giao, TPHCM: Chủ động báo tin, “điểm đen” sẽ mất dần
Tăng cường tuần tra là cần thiết và góp phần quan trọng trong việc đảm bảo an ninh trật tự. Tuy nhiên, tại những địa bàn rộng, hàng trăm tuyến đường, trong khi lực lượng lại có giới hạn, thì việc trông chờ vào phát hiện của lực lượng chức năng vẫn còn hạn chế. Chính sự chủ động cung cấp thông tin từ người dân mới tạo nên một “lưới thông tin” rộng khắp, bao phủ toàn bộ khu vực. Khi cộng đồng trở thành tai mắt, khi mỗi hộ dân là một “camera sống”, các hành vi vi phạm rất khó có chỗ ẩn náu.
5 chuyển biến an ninh nổi bật của TPHCM
Hơn 30.000 mắt camera với hơn 4.200 đầu thu
18 mô hình đảm bảo ANTT với 1.080 điểm mô hình hoạt động hiệu quả. Trong đó, 9 mô hình nổi bật như: “Camera giám sát ANTT”, “Tổ nhân dân tuần tra”…
Nhiều điểm nóng ma túy được bóc tách, thu hẹp diện nguy cơ
Nhiều năm liền, thành phố duy trì mức kéo giảm trung bình khoảng 8% tội phạm
Các vụ cướp giật không còn diễn biến phức tạp, những hành vi gây rối trật tự công cộng hay mâu thuẫn sau va chạm giao thông đều được xử lý kịp thời.












