Trả lời chất vấn, chủ tịch xã ví 'cát sông Hồng đẹp như con gái 18 nên thường xuyên bị nhòm ngó'

Ngày 8-12, HĐND TP Hà Nội khóa XV tiếp tục kỳ họp thứ 18 với phiên chất vấn và trả lời chất vấn về công tác quản lý nhà nước đối với khai thác cát, sỏi, lòng sông.

Ông Nguyên Văn Tín, Chủ tịch UBND xã Xuân Đình, huyện Phúc Thọ, Hà Nội - Ảnh: Công Thọ

Trả lời chất vấn, ông Nguyên Văn Tín, Chủ tịch UBND xã Xuân Đình (huyện Phúc Thọ), cho biết đoạn sông Hồng chảy qua địa bàn xã Xuân Đình có nhiều cát nên bị cát tặc nhòm ngó. Cát tặc ồ ạt đến xã khai thác như một công trường, cả ngày đêm, tàu cuốc hút cát rất nhiều. Cao điểm năm 2018 và 2019, có lúc có khoảng 10 tàu hút cát. Sau khi xảy ra tình trạng khai thác cát trên địa bàn, xã đã báo cáo UBND huyện, sau đó huyện và TP Hà Nội đã ban hành văn bản, quyết liệt xử lý. Đến cuối năm 2019, tình trạng khai thác cát cơ bản chấm dứt nhưng trong năm 2020, một số tàu cuốc lại đến, khai thác vào ban đêm, quy mô nhỏ hơn, chỉ khoảng 1 đến 2 tàu cuốc. Huyện và xã đã ra quân quyết liệt, đến nay cơ bản chấm dứt nhưng mấy đêm gần đây vẫn có 1 đến 2 tàu khai thác từ 20 giờ tối đến 4, 5 giờ sáng, khai thác kiểu chộp giật, không thường xuyên.

Chủ tịch UBND xã Xuân Đình ví "cát đẹp như con gái 18, thường xuyên bị nhòm ngó", nhân dân bức xúc, chủ tịch xã cũng rất áp lực. Xã muốn xin 1 tàu cao tốc, lực lượng chuyên dụng, đề nghị TP Hà Nội hỗ trợ. Nếu không được thì đề xuất lực lượng công an giao thông chốt trực tại đây để ngăn chặn triệt để cát tặc.

Còn ông Doãn Trung Tuấn, Chủ tịch UBND huyện Phúc Thọ, nêu trách nhiệm của huyện là phối hợp bảo vệ tài nguyên, bảo vệ cát sỏi chưa khai thác, có hành động ngăn chặn đối với các tình trạng khai thác cát trái phép, đối với các nội dung vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp trên. Trong thời gian qua, huyện đã thực hiện nhiều giải pháp để thực hiện đúng thẩm quyền, tuy nhiên tình trạng khai thác cát trên địa bàn huyện còn phức tạp. Huyện đã chủ động phối hợp với các địa bàn lân cận để quản lý khai thác cát trên lòng sông Hồng. Đối với công tác chỉ đạo, huyện thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc, ban hành chỉ thị, kế hoạch để giải quyết tình trạng này. Nhờ đó, tình trạng khai thác trái phép như công trường vào ban ngày đã chấm dứt, song vẫn còn tình trạng khai thác cát trái phép vào buổi đêm.

Trả lời chất vấn, Đại tá Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội, cho hay hiện TP có 7 tuyến sông chính giáp ranh với 8 tỉnh, thường có các đối tượng hoạt động khai thác cát lén lút ở các khu vực giáp ranh các địa bàn huyện. Hàng năm, Công an TP đều có kế hoạch yêu cầu các đơn vị các cấp điều tra cơ bản, qua đó phát hiện 13 điểm khai thác cát trái phép trên địa bàn. Tình đến tháng 11-2020, trên địa bàn TP có 14 giấy phép hoạt động, trong đó có 11 giấy phép do UBND TP cấp, 8 tổ chức được khai thác cát nổi còn thời hạn. Xác định trên các tuyên sông 207 bãi tập kết khoáng sản đang hoạt động, trong đó có 57 bãi có thủ tục hoạt động, 150 bãi chưa có thủ tục hoạt động trên các địa bàn quận, huyện.

“Đợt tới trong các quận huyện thị xã, lực lượng công an chính quy về xã thì sẽ giao cho lực lượng này. Đây sẽ là lực lượng nòng cốt, trọng tâm để phát hiện để phối hợp đấu tranh có hiệu quả vấn đề khai thác cát” - Đại tá Nguyễn Thanh Tùng nói.

Đối với thủ đoạn hoạt động, ông Tùng cho hay các đối tượng được cấp các mỏ cát để khai thác các bãi nổi; tự ý đưa các tàu khác không đăng ký vào mỏ cát. Các đối tượng thường xuyên thay đổi quy luật thời gian và địa bàn khai thác, chủ yếu là vào ngày nghỉ, ngày lễ của các cơ quan chức năng.

Với đề xuất của các địa phương về cung cấp xuồng, theo đại diện Công an TP Hà Nội, việc này rất khó, vì khi bị phát hiện khai thác cát ở các khu vực giáp ranh, thì đối tượng lại nhổ neo đi sang chỗ khác. Vấn đề này, Đại tá Nguyễn Thanh tùng cũng nêu tình trạng còn bất cập trong cắm mốc định vị ranh giới giữa các địa bàn.

Về phương tiện khai thác cát, đối tượng thường sử dụng tàu có ống hút để khai thác cát trái phép, có trường hợp bán cát ngay trên sông. Hầu hết những phương tiện này đều không có đăng kiểm, biển số. Công an đã có nhiều kiến nghị đối với Sở Giao thông Vận tải, đối với các phương tiện không neo đậu trên sông nhưng vẫn phải kiểm tra đăng kiểm. Vì nếu không có phương tiện thì không khai thác được.

B.H.Thanh