Trách nhiệm pháp lý trong vụ nữ công nhân bị chó cắn tử vong
Theo luật sư, để có thể xác định cụ thể mức độ xử lý đối với chủ vật nuôi cắn chết người thì cần căn cứ vào kết quả điều tra của cơ quan điều tra. Theo đó, chủ vật nuôi có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điều tra nguyên nhân vụ việc
Theo thông tin từ UBND phường Kỳ Thịnh (thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh), một nữ công nhân bị chó cắn tử vong xảy ra trên địa bàn. Trước đó, vào khoảng 17h ngày 14/12, tại một ngôi nhà do nhóm công nhân công trình thuê lại của người dân ở tổ dân phố Trường Sơn, phường Kỳ Thịnh đã xảy ra sự việc chó nuôi của chủ nhà tấn công khiến nữ công nhân thiệt mạng.
Vào thời điểm trên, chị P.T.N. (SN 1979, quê ở tỉnh Thanh Hóa), trong quá trình lấy thức ăn cho chó ăn thì bị vật nuôi này lao vào tấn công. Do thời điểm xảy ra sự việc, chị N. ở nhà một mình nên không có ai ứng cứu. Đến chiều tối cùng ngày, khi những người ở cùng nhà trọ trở về, phát hiện ra sự việc thì đã quá muộn, nữ công nhân đã tử vong với nhiều vết cắn trên người.
Tiếp nhận thông tin, Công an phường Kỳ Thịnh phối hợp với Cơ quan CSĐT Công an thị xã Kỳ Anh nhanh chóng có mặt tại hiện trường để tổ chức công tác khám nghiệm, điều tra nguyên nhân vụ việc. Đến khoảng 1h sáng ngày 15/12, công tác khám nghiệm hoàn tất, thi thể nạn nhân được bàn giao cho gia đình đưa về quê nhà lo hậu sự.
Được biết, ngôi nhà cho nhóm công nhân này thuê trọ ở sát vách với chủ nhà. Nhóm công nhân này đang làm tại một công trình đường điện trên địa bàn và chị N. mới về thuê trọ được khoảng một tuần thì xảy ra sự việc. Con vật gây ra cái chết cho nữ công nhân là giống chó lai, nặng khoảng 20kg, hàng ngày được chủ nhà xích cẩn thận, kể cả thời điểm xảy ra sự việc đau lòng.
Hiện, Cơ quan CSĐT Công an huyện Kỳ Anh đang làm việc với các bên liên quan để điều tra nguyên nhân xảy ra sự việc, đồng thời xác định trách nhiệm liên đới.
Trách nhiệm pháp lý ra sao?
Liên quan đến vụ việc này, luật sư Đinh Thị Nguyên - Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại Đông Á, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, vật nuôi là nguồn nguy hiểm cao độ, có thể gây ra thiệt hại cho người khác bất kỳ lúc nào. Vì vậy khi vật nuôi gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác thì chủ vật nuôi phải bồi thường thiệt hại, nếu vi phạm về việc quản lý, nuôi nhốt mà gây hậu quả nghiêm trọng thì còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Pháp luật quy định rất rõ ràng về bồi thường thiệt hại do súc vật, thú dữ gây ra. Kể cả trong trường hợp chủ sở hữu, người chiếm hữu, quản lý chủ nuôi không có lỗi thì vẫn phải bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thuộc trường hợp bất khả kháng hoặc lỗi hoàn toàn thuộc về nạn nhân.
Pháp luật Việt Nam hiện hành không cấm người dân nuôi chó, nhiều người đã chọn các loại chó khác nhau, trong đó có cả chó dữ để làm thú cưng, nuôi trong khu dân cư. Pháp luật quy định, quá trình nuôi chăm sóc chó phải đảm bảo an toàn, phải tuân thủ các quy định pháp luật để đảm bảo an toàn cho những người xung quanh, an toàn cho cộng đồng.
Theo Quyết định 193/QĐ-TTg ban hành ngày 13/2/2017 của Thủ tướng Chính phủ, để khống chế và loại trừ bệnh dại, quy định người nuôi chó phải quản lý chó nuôi, phải tiêm phòng vắc-xin dại cho đàn chó, cam kết nuôi nhốt (hoặc xích), giữ chó trong khuôn viên của gia đình, khi ra ngoài còn phải đeo rọ mõm cho chó, khi đưa chó ra nơi công cộng phải xích giữ chó hoặc có người dắt.
Trường hợp chó cắn người mà hậu quả nạn nhân không tử vong, thương tích chưa nghiêm trọng thì người quản lý phải chủ vật nuôi sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 2, Điều 7 Nghị định 90/2017/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 04/2020/NĐ-CP, với mức phạt hành chính là phạt tiền 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
Ngoài ra, phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra đối với nạn nhân theo quy định của Bộ luật Dân sự về thiệt hại do vật nuôi gây ra và thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm.
Trường hợp người nuôi chó không tuân thủ quy định dẫn đến chó cắn chết người thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Vô ý làm chết người" theo Điều 128, BLHS năm 2015 với mức hình phạt có thể đến 5 năm tù.
Đối với trường hợp để chó thả rông nơi công cộng, nơi đông người dẫn đến hậu quả chó cắn người mà nạn nhân không chết nhưng thương tích từ 61% trở lên hoặc thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên thì chủ vật nuôi cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Vi phạm quy định về an toàn nơi đông người" theo Điều 295, Bộ luật Hình sự với mức phạt là phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Ngoài ra, nếu hành vi vô ý gây thương tích cho nạn nhân mà hậu quả thương tích của nạn nhân từ 31 % trở lên thì người có lỗi vô ý cũng có thể bị xử lý hình sự về tội "Vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác" theo quy định tại Điều 138, BLHS năm 2015.
Trong trường hợp vật nuôi cắn chết người, theo quy định tại Điều 603, Bộ luật Dân sự năm 2015, chủ vật nuôi hoặc người quản lý vật nuôi phải bồi thường về mặt dân sự cho người bị thiệt hại. Cụ thể, theo Điều luật này, chủ sở hữu súc vật phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra cho người khác. Người chiếm hữu, sử dụng súc vật phải bồi thường thiệt hại trong thời gian chiếm hữu, sử dụng súc vật, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Ngoài ra, người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại thêm một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.