Trách nhiệm xử lý bồi thường tai nạn hàng không được thực hiện như thế nào?
Đối với tai nạn hàng không tại Việt Nam mà hành khách bị nạn là người Việt Nam thì Luật áp dụng sẽ là Luật hàng không dân dụng số 66/2006/QH11 được Quốc hội ban hành ngày 29/6/2006 (Luật Hàng không) và các Nghị định liên quan.
Ảnh minh họa
Căn cứ Điều 160 Luật Hàng không thì “Người vận chuyển có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp hành khách chết hoặc bị thương do tai nạn xảy ra trong tàu bay, trong thời gian người vận chuyển đưa hành khách lên tàu bay hoặc rời tàu bay” với mức giới hạn trách nhiệm được quy định tại Nghị định 97/2020/NĐ-CP là: “một trăm hai mươi tám nghìn tám trăm hai mươi mốt (128.821SDRs*) đơn vị tính toán cho mỗi hành khách”, tức tương đương khoảng hơn 4 tỷ VNĐ.
Tuy nhiên, Hãng hàng không chỉ được hưởng mức giới hạn trách nhiệm bồi thường thiệt hại nêu trên trong trường hợp Hãng hàng không chứng minh được rằng thiệt hại xảy ra không phải do lỗi của mình hoặc hoàn toàn do lỗi của bên thứ ba.
Do vậy, trong đa phần các trường hợp thì trách nhiệm của Hãng hàng không sẽ được căn cứ theo thỏa thuận giữa Hãng hàng không và hành khách hoặc thân nhân hành khách trên cơ sở các thông tin cơ bản như (1) kết luận về mức độ lỗi của Hãng hàng không trong vụ tai nạn theo điều tra của Nhà chức trách có thẩm quyền (2) mức độ thương tật của hành khách trong trường hợp hành khách bị thương (3) hoàn cảnh tài chính của hành khách như độ tuổi lao động, mức lương, thu nhập, số người phụ thuộc tài chính…Trong trường hợp Hãng hàng không và hành khách không thể thỏa thuận với nhau thì vụ việc có thể được quyết định theo phân xử của Tòa án.
Sau khi thanh toán bồi thường cho hành khách hoặc thân nhân hành khách thì Hãng hàng không có thể yêu cầu Công ty bảo hiểm thanh toán bồi thường cho Hãng hàng không theo phạm vi bảo hiểm trách nhiệm mà Hãng hàng không đã mua.
Theo quy định tại Điều 163 của Luật Hàng không thì “Người vận chuyển phải mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với tính mạng, sức khỏe của hành khách”. Tuy nhiên Luật Hàng không không quy định giới hạn trách nhiệm Hãng hàng không phải mua mà tùy thuộc vào loại hình kinh doanh, đội tàu bay khai thác mà mỗi Hãng hàng không sẽ mua bảo hiểm với mức trách nhiệm khác nhau, nhưng thông thường đây sẽ là mức trách nhiệm của chung đối với 1 tàu bay trong trường hợp rủi ro cao nhất xảy ra, bao gồm cả hành khách chết hoặc bị thương, thiệt hại tài sản đối với bên thứ ba hoặc hành lý hàng hóa vận chuyển.
*1 SDR = 1.35 USD (tỷ giá ngày 9/4/2023)
