Trái Đất có thể sở hữu cả 'quần thể' mặt trăng siêu nhỏ mới được phát hiện
Trái Đất không chỉ đơn độc với Mặt Trăng duy nhất như chúng ta vẫn tưởng. Các nhà thiên văn học đã ghi nhận sự xuất hiện của những 'mặt trăng siêu nhỏ' những vệ tinh tí hon bay quanh hành tinh của chúng ta, mở ra một chương mới trong nghiên cứu về hệ Trái Đất Mặt Trăng.
Vào tháng 8 năm 2024, các nhà thiên văn tại Nam Phi đã phát hiện một thiên thể mang tên 2024 PT5, có hành vi di chuyển như một mặt trăng khi quay quanh Trái Đất. Khác với các tiểu hành tinh chỉ lướt qua, 2024 PT5 thực sự “kẹt” trong quỹ đạo tạm thời của địa cầu. Tuy kích thước nhỏ bé so với Mặt Trăng chính, thiên thể này được gọi là “minimoon” mặt trăng siêu nhỏ.
Mặt Trăng (phải) và "mặt trăng thứ 3" 2024 PT5 - Ảnh đồ họa: ORBITAL TODAY
Đây không phải lần đầu tiên hiện tượng này được ghi nhận. Năm 2021, một thiên thể khác mang tên Kamo'oalewa cũng được phát hiện đang ở trạng thái tương tự. Các nhà khoa học nghi ngờ rằng những “minimoon” như 2024 PT5 và Kamo'oalewa có thể là mảnh vỡ từ các tiểu hành tinh va chạm với Mặt Trăng, rồi sau đó bị Trái Đất giữ lại trong quỹ đạo tạm thời.
Tại Hội nghị khoa học Mặt Trăng và Hành tinh diễn ra tại Texas, Mỹ, nhà khoa học hành tinh Teddy Kareta từ Đài quan sát Lowell (Arizona) cho rằng 2024 PT5 và Kamo'oalewa chỉ là phần nổi của tảng băng, thuộc về một “quần thể” các mặt trăng siêu nhỏ bao quanh Trái Đất.
Phát biểu với Space.com, ông Kareta giải thích rằng hệ thống Trái Đất Mặt Trăng tạo ra nguồn vật chất rất dễ bị hút vào quỹ đạo gần hành tinh, đặc biệt khi các va chạm đá vũ trụ ném đá vụn lên không gian. Nhiều trong số những tảng đá này bị “kẹt” lại và trở thành những vệ tinh tạm thời.
Tuy nhiên, những “minimoon” này chỉ tồn tại ngắn ngủi, dễ dàng bị đẩy ra khỏi quỹ đạo, do đó chúng được xem như các “bán vệ tinh” thay vì vệ tinh chính thức.
Lập luận này dựa trên nghiên cứu của nhóm TS Kareta về các hố va chạm trên Mặt Trăng có thể là nguồn gốc sinh ra các thiên thể như 2024 PT5 và Kamo'oalewa. Những hố này cho thấy khả năng phát tán nhiều mảnh đá lớn, tạo điều kiện cho sự tồn tại của một quần thể minimoon đa dạng.
Với kích thước nhỏ và độ sáng yếu, các bán vệ tinh này rất khó phát hiện bằng các kính viễn vọng hiện nay. Tuy nhiên, các dự án khảo sát mới như Đài quan sát Vera Rubin sẽ chính thức hoạt động trong năm nay hứa hẹn mở rộng khả năng phát hiện các thiên thể nhỏ bé quanh Trái Đất, giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về quần thể minimoon bí ẩn này.
