Trải nghiệm đặc biệt của những người phải nếm 40 loại phomai trong một ngày

(Nguồn: dairynews.today)

Bạn có bao giờ cảm thấy buồn nôn sau khi ăn quá nhiều phomai, hoặc cảm thấy mình đang tăng cân, da mình đang bóng dầu, và tự hạ quyết tâm từ nay về sau sẽ chỉ ăn salad.

Vậy thì hãy dành chút thời gian nghĩ về cảm giác của các vị giám khảo tại Giải thưởng Phomai Thế giới vào năm nay, những người đã lựa chọn một miếng phomai Gruyère Thụy Sĩ lâu năm là loại phomai ngon nhất thế giới năm 2025.

Theo CNN, một đoàn 265 chuyên gia phomai từ khắp thế giới đã đắm chìm trong một lô các hỗn hợp chế phẩm từ sữa với đủ mọi hình dáng, kích thước, màu sắc và độ đặc trong một khán phòng lớn ở thủ đô Bern của Thụy Sĩ. Trong vòng vài giờ, mỗi vị giám khảo phải trải nghiệm ít nhất 40 loại phomai, gồm ngửi, sờ, bóp vụn và cuối cùng là nếm thử để chấm điểm.

Loại phomai giành chiến thắng là Bergkäserei Vorderfultigen, được làm từ sữa bò tại một trang trại nhỏ ở vùng đất thấp Alpine, miền tây Thụy Sĩ. "Đây là một vinh dự vô cùng lớn," nhà sản xuất phomai Pius Hitz chia sẻ ngay sau khi nhận giải thưởng cao nhất.

Mặc dù chiến thắng những năm trước đã giúp doanh số của loại phomai vô địch này tăng vọt, Hitz cho biết ông không tăng sản lượng để không làm xáo trộn sự cân bằng mong manh của thị trường Gruyère được bảo hộ.

Berkäserei Vorderfultigen có thể chỉ phải di chuyển vài dặm đường để đến với giải thưởng, nhưng đó lại là một hành trình dài để đạt đến đỉnh cao. Họ vẫn may mắn hơn nhiều đối thủ nước ngoài, những loại phomai phải được vận chuyển bằng máy bay đường dài, gặp trở ngại và luật nhập khẩu và lệnh cấm xuất khẩu của Mỹ ngay cả trước khi cuộc thi bắt đầu.

5.244 loại phomai từ 46 quốc gia đã đến địa điểm Festhalle ở Bern, nơi mà khi ngày chấm điểm đến gần, chúng xuất hiện với những làn sóng mùi hương nồng nàn hòa quyện với sóng âm phát ra từ một dàn kèn Thụy Sĩ đang ngân nga ở góc khán phòng.

Những biển phomai mềm mại

Các loại phomai được bày trên 110 dãy bàn trải khăn trắng dưới sự giám sát của các đội giám khảo gồm hai hoặc ba người. Tất cả đều mặc tạp dề màu vàng đồng bộ. Họ được tuyển chọn từ cộng đồng những người làm phomai, người buôn bán và chuyên gia, những người tạo nên đẳng cấp của giới sành phomai quốc tế.

Ngay trước 10 giờ sáng, họ bắt đầu công việc khó khăn là cố gắng tìm ra những ứng cử viên đồng, bạc, vàng và "siêu vàng" trong số những tuyệt tác làm từ sữa - được loại bỏ các đặc điểm nhận dạng để có thể nếm thử mà không cần nhận diện - trải dài trước mắt họ.

Những bánh phomai khổng lồ tròn xoe như những chiếc bánh xe với những lỗ tròn đặc trưng, những lát cắt mịn như từ một chiếc nệm mút, những chiếc thìa được nhúng vào lớp phomai mềm mại.

Giữa những lần nếm thử, họ làm sạch khoang miệng với những ngụm nước, những miếng táo giòn tan, hoặc đôi khi là những ngụm Coca-Cola.

Có phomai làm từ sữa bò, sữa cừu, trâu, lạc đà và lừa. Phomai Manchegos, Bries, Camembert, cheddar, Parmesan, Goudas. Phomai cam, phomai xanh, phomai xanh lá. Phomai phủ sáp. Phomai phủ hoa. Và còn có cả phomai được rưới rượu whisky và nước ép táo đỏ.

Một số thì cứng. Một số thì mềm vụn. Một số thì đặc. Một số thì nhẹ và xốp. Một số thì mềm đến mức cần phải cho vào lọ. Một số, phần trên bị cắt bỏ để lộ phần bên trong ẩm ướt, bóng loáng nấm mốc, trông như thể chúng chứa đầy những sinh vật mà khoa học chưa biết đến.

Tất cả đều được chấm điểm dựa trên hình thức, mùi, vị, kết cấu và cảm giác mà nó mang lại trong miệng - và rõ ràng là không phải lúc nào cũng dễ chịu.

“Hôm nay có vài món không thể nuốt được,” Emma Young, một người bán phomai và tác giả người Anh, nhận xét về các món ăn bày trên bàn 26, đồng thời chỉ ra một loại phomai mà cô nghĩ có thể đã gặp vấn đề trong quá trình chế biến.

Phomai Parmigiano Reggiano cắt miếng trong cửa hàng tại Parma. (Ảnh: Trường Dụy/TTXVN)

Không phải tất cả đều tệ

“Thật điên rồ,” Young nói thêm. “Tôi đã nếm thử một số loại phomai ngon nhất trong đời - và cả một số loại tệ nhất. Nó giống như một bài tập luyện khẩu vị vậy.” Cô chỉ vào một loại phomai đạt điểm cao nhất nhờ “độ phức tạp” mà cô cho là do các loại sữa được sử dụng.

‘Cắn vào một đám mây’

“Ước gì nó có vị ngon như vẻ ngoài của nó,” Ashley Morton, giám khảo bàn 11, nói, nơi có một loại phomai màu xanh lam sáng lạ thường, được làm từ tảo xoắn, đã thu hút rất nhiều máy ảnh. Morton, một “đại sứ phomai” đến từ New York với biệt danh Brieyoncé, ưa chuộng một loại phomai dê được phủ một lớp chất màu xám “gần giống như cắn vào một đám mây.”

“Hãy nhìn vào hương vị trái cây ở đây,” Jen Shelton, một chuyên gia về sữa hữu cơ đến từ Kansas, nói khi đang thảo luận về một bánh phomai lớn phủ nho ép với giám khảo Charles Beauquesne, người Pháp, cùng ngồi ở bàn 52. Sau đó, miếng phomai được rải ra bàn. “Nó rất vụn,” cô nói thêm. “Giống sữa, nhưng khá khô. Nho tạo nên vị ngọt nhẹ, nhưng lại khá dính.”

Cả hai ghi lại điểm số của miếng phomai, lau sạch dụng cụ bằng khăn giấy và chuyển sang ứng cử viên tiếp theo.

Đến giữa trưa, nhiều giám khảo đã đưa ra lựa chọn cuối cùng, mang những người chiến thắng "siêu vàng" đến một khu vực chấm điểm riêng, nơi một nhóm chuyên gia phomai dày dạn kinh nghiệm lựa chọn những ứng cử viên vào vòng chung kết. Sau đó, họ nếm thử và chấm điểm trực tiếp trên sân khấu, giống như một bản nhạc "Khiêu vũ cùng những vì sao" thơm lừng.

Danh sách rút gọn bao gồm một loại phomai dê mềm của Nhật Bản với kết cấu như kem tươi, một loại phomai cứng của Anh có màu hoàng hôn sâu thẳm, một loại phomai của Mỹ và chắc chắn là một số loại phô mai Thụy Sĩ khác. Người ta thường công nhận rằng các bài dự thi từ nước chủ nhà có lợi thế sân nhà – phomai vốn không phải là loại dễ di chuyển — nhưng phomai địa phương không phải lúc nào cũng giành được vương miện. Một loại phô mai Gruyère đã giành chiến thắng vào năm 2022 khi cuộc thi được tổ chức tại Wales.

Phomai Parmigiano Reggiano cắt miếng trong cửa hàng tại Parma. (Ảnh: Trường Dụy/TTXVN)

John Farrand, giám đốc điều hành của đơn vị tổ chức sự kiện, Hiệp hội Thực phẩm Cao cấp có trụ sở tại Anh, cho biết Giải thưởng Phomai Thế giới nổi bật hơn các cuộc thi sữa khác trên khắp hành tinh bởi vì nó có thể tự hào là một cuộc thi thực sự mang tính toàn cầu - được tổ chức tại nhiều quốc gia khác nhau và có sự tham gia của rất nhiều thí sinh và giám khảo đa dạng. Năm 2026, cuộc thi sẽ chuyển đến Córdoba, Tây Ban Nha.

Phomai chiến thắng năm 2025 được Perry Wakeman, một trong những giám khảo hàng đầu, bình chọn. Ông cho biết, Gruyère là một chiến thắng xứng đáng, mô tả về độ phức tạp của nó: "Phomai bơ, caramel. Vị mặn, một chút hương trái cây, hơi cháy xém như than củi. Độ kéo sợi dài thật khó tin. Ba miếng phomai, chúng tôi vẫn có thể ăn tiếp."

Đối với người xem, việc chấm điểm phomai có thể là một quá trình gây khó chịu. Những lo ngại về bệnh lở mồm long móng và các vấn đề sức khỏe nông nghiệp khác đồng nghĩa với việc chỉ những giám khảo đã ký giấy miễn trừ mới được phép nếm thử sản phẩm theo các điều khoản của giấy phép nhập khẩu đặc biệt của cuộc thi.

Cuối ngày, các bàn trong khán phòng vẫn còn ngổn ngang những miếng phô mai thừa mà đáng buồn là sẽ không bao giờ được ăn. Ban tổ chức cuộc thi cho biết phần còn lại không hoàn toàn bị lãng phí, mà sẽ được tái chế tại địa phương và "biến thành năng lượng"./.

(Vietnam+)