Trái phiếu doanh nghiệp tháng 10 phục hồi mạnh với sự dẫn dắt của nhóm bất động sản

Theo phân tích của VIS Ratings, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam trong tháng 10 vừa qua tiếp tục phục hồi rõ nét, với tổng giá trị phát hành mới đạt 66.000 tỷ đồng, tăng 30% so với tháng trước và đánh dấu chuỗi 6 tháng tăng trưởng liên tiếp.

Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ nhóm bất động sản, nơi 5 thương vụ quy mô lớn có giá trị từ 3.800 đến 7.650 tỷ đồng cho thấy niềm tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư đang dần được khôi phục, trong khi nhóm ngân hàng có dấu hiệu chững lại, giảm 15% so với tháng 9.

Đáng chú ý, hoạt động phát hành ra công chúng đã quay trở lại, với tổng giá trị 2.300 tỷ đồng đến từ hai ngân hàng và một công ty chứng khoán. Hai ngân hàng phát hành trái phiếu cấp 2 không có tài sản bảo đảm, kỳ hạn 7 năm, lãi suất khởi điểm 7,03% và 7,6%.

Theo ông Nguyễn Đình Duy – Giám đốc, chuyên gia phân tích cao cấp VIS Ratings, chênh lệch 57 điểm cơ bản giữa hai đợt phát hành phản ánh mức độ nhạy cảm ngày càng cao của thị trường đối với xếp hạng tín nhiệm, cho thấy xu hướng định giá rủi ro tín dụng đang trở nên rõ ràng hơn.

Tính chung 10 tháng đầu năm, tổng giá trị phát hành đạt 491.000 tỷ đồng, tăng 39% so với cùng kỳ 2024. Dư nợ toàn thị trường đạt 1.406 nghìn tỷ đồng, tăng 2,5% so với tháng 9, thể hiện nhu cầu đầu tư và hoạt động huy động vốn tiếp tục duy trì ổn định.

Thanh khoản trên thị trường thứ cấp vẫn vững vàng, với giá trị giao dịch bình quân ngày 4.900 tỷ đồng. Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh (mã Ck: HDB) tiếp tục dẫn đầu danh sách tổ chức có trái phiếu được giao dịch nhiều nhất với 121.000 tỷ đồng.

Song song với đà phục hồi, một số diễn biến trong tháng cũng cho thấy những vấn đề tiềm ẩn về khả năng thanh toán của tổ chức phát hành. Cụ thể, trong tháng 10, một doanh nghiệp xây dựng quy mô lớn không thể thanh toán khoản gốc 12,4 tỷ đồng cho lô trái phiếu đến hạn, dù vẫn báo lãi và duy trì số dư tiền mặt khoảng 300 tỷ đồng tại cuối quý III.

Sự việc này phản ánh khoảng trống thanh khoản đáng kể giữa lợi nhuận kế toán và khả năng chi trả thực tế, đồng thời cho thấy các chỉ tiêu tài chính trên báo cáo chưa đủ để đánh giá đầy đủ sức khỏe dòng tiền của doanh nghiệp.

Dù doanh nghiệp đã công bố kế hoạch triển khai khối lượng công việc lớn trong nửa cuối năm, phần lớn dự án mới chỉ ở giai đoạn khởi động trong quý III–IV/2025, khiến dòng tiền thu ngắn hạn còn hạn chế trong khi áp lực thanh khoản vẫn ở mức cao.

Dù doanh nghiệp đã công bố kế hoạch triển khai khối lượng công việc lớn trong nửa cuối năm, phần lớn dự án mới chỉ ở giai đoạn khởi động trong quý III–IV/2025, khiến dòng tiền thu ngắn hạn còn hạn chế trong khi áp lực thanh khoản vẫn ở mức cao.

Chuyên gia của VIS Ratings nhận định, đây là ví dụ điển hình cho thấy tầm quan trọng của việc phân tích sâu cấu trúc dòng tiền và năng lực thanh toán khi đánh giá rủi ro tổ chức phát hành, đặc biệt với các doanh nghiệp quy mô lớn có chu kỳ vốn kéo dài.

Trên bình diện toàn thị trường, tháng 10 ghi nhận 3 trường hợp chậm trả gốc và lãi mới với tổng mệnh giá 2.000 tỷ đồng, nâng số trường hợp lũy kế từ đầu năm lên 30, tương ứng tỷ lệ chậm trả 1,2%.

Mặc dù vậy, tỷ lệ thu hồi các khoản chậm trả đã cải thiện lên 38,6% vào cuối tháng 10, trong đó nhóm bất động sản nhà ở đạt 45,33%, phản ánh nỗ lực xử lý nghĩa vụ nợ và sự phối hợp linh hoạt hơn giữa doanh nghiệp, nhà đầu tư và các bên trung gian./.

Thu Hương