'Trại sao Hỏa' giữa sa mạc Mông Cổ: 30 ngày trong cái lạnh -30°C, ăn uống như phi hành gia

Một công ty khởi nghiệp của Mông Cổ đang thiết kế một trại huấn luyện "sao Hỏa" dành cho khách du lịch. Ảnh: MARS-V.

Ngày thứ 25. Bạn thức dậy trong một khoang ngủ nhỏ giữa khung cảnh đồi tuyết phủ trắng trên “Sao Hỏa” – cách xa nền văn minh hàng ngàn cây số. Bên ngoài, nhiệt độ là -30 độ C. Sau khi ngồi thiền và ăn bữa sáng bằng bánh bao sấy khô, bạn cùng 6 thành viên khác trong đội mặc bộ đồ không gian chồng lên lớp áo giữ nhiệt, rồi bước ra ngoài trong cơn bão cát đỏ để thực hiện nhiệm vụ.

Đây không phải là một giấc mơ. Đây là thử thách sinh tồn kéo dài suốt 1 tháng giữa vùng sa mạc Gobi hẻo lánh của Mông Cổ — một dự án được thiết kế để mô phỏng cuộc sống trên Sao Hỏa, dành cho… khách du lịch.

Dự án có tên MARS-V Project, được phát triển bởi tổ chức phi chính phủ MARS-V có trụ sở tại thủ đô Ulaanbaatar. Mục tiêu của họ là xây dựng một trạm mô phỏng Sao Hỏa hoàn chỉnh tại Gobi để chuẩn bị cho các sứ mệnh du hành liên hành tinh, và dự kiến sẽ đón những du khách đầu tiên vào năm 2029.

Phi hành đoàn đang thử nghiệm bộ đồ phi hành gia nguyên mẫu. Ảnh: MARS-V.

Vì sao lại là Mông Cổ?

Không nơi nào trên Trái Đất giống Sao Hỏa hơn sa mạc Gobi của Mông Cổ — khô cằn, hoang vu, chênh lệch nhiệt độ cực lớn từ 45 đến -40 độ C. Lớp đất phủ đầy oxit sắt khiến khung cảnh mang màu đỏ đặc trưng, trông chẳng khác gì hành tinh đỏ.

Sự kết hợp giữa sự cô lập, độ cao và khí hậu khắc nghiệt khiến nơi đây trở thành môi trường lý tưởng để các nhà khoa học, phi hành gia rèn luyện và thử nghiệm thiết bị, xe thám hiểm.

Nhưng đối với tổ chức MARS-V, Gobi còn có một tiềm năng khác: du lịch.

Hình ảnh trên Sao Hỏa...

...khá tương đồng với sa mạc Gobi. Ảnh: CNN.

“Mục tiêu của bạn là sinh tồn trong môi trường hoàn toàn cô lập”, ông Enkhtuvshin Doyodkhuu, CEO của MARS-V nói. “Bạn phải thật sự nhập vai như đang ở trên hành tinh khác — bởi nếu không tuân thủ quy trình, bạn sẽ chết”.

Thử thách sinh tồn

Người tham gia phải vượt qua các bài kiểm tra thể lực, tâm lý và phản xạ, sau đó trải qua chương trình huấn luyện “phi hành gia ảo” kéo dài 3 tháng, bao gồm quy trình oxy, kỹ năng sinh tồn và tâm lý cô lập.

Khi đến Mông Cổ, họ sẽ tham dự 3 ngày huấn luyện trực tiếp tại Ulaanbaatar cùng đội nhóm, rồi nộp điện thoại, lên đường bằng xe địa hình suốt 10 tiếng để tới khu trại nằm giữa những cồn cát đỏ.

Hình ảnh đồ họa về môi trường sống của trại Sao Hỏa. Ảnh: MARS-V.

“Cảm giác thật siêu thực”, ông Doyodkhuu kể. “Không gian bao la, trống rỗng như trong phim ‘Mad Max’ — đẹp nhưng cũng đầy choáng ngợp”.

Ngôi nhà trong 1 tháng của họ là “căn cứ Sao Hỏa” — chuỗi mô-đun kết nối gồm khu sinh hoạt, phòng thí nghiệm và nhà kính. Mỗi ngày bắt đầu bằng lịch trình nghiêm ngặt như phi hành gia thật: uống vitamin, ngồi thiền, tập thể dục, ăn sáng và họp nhóm.

“Thiền là phần bắt buộc”, Doyodkhuu giải thích. “Một trong những rủi ro lớn nhất khi con người đến Sao Hỏa là tác động tâm lý — chưa ai từng xa Trái Đất lâu như thế”.

Sống và làm việc như trên Sao Hỏa

Mỗi ngày, nhóm sẽ đối mặt với hàng loạt thử thách: lái xe thám hiểm, khảo sát địa chất, thu thập mẫu đất. Mọi liên lạc với “Trái Đất” đều bị trì hoãn theo thời gian thực để mô phỏng độ trễ liên hành tinh.

Các mô phỏng diễn ra trong mùa đông khắc nghiệt từ tháng 10 đến tháng 3, khi Gobi đóng băng.

Nhà khoa học của phi hành đoàn MARS-V quan sát địa hình bên ngoài. Ảnh: MARS-V.

“Âm 27 độ C đã được coi là ngày ‘ấm áp’ rồi đấy”, vị CEO nói đùa.

Các thành viên mặc nhiều lớp giữ nhiệt, đồ bảo hộ và bộ đồ không gian khi ra ngoài. Toàn bộ hỗ trợ hậu cần được giấu kín để tạo cảm giác thực tế nhất.

“Nếu có nguy cơ tử vong thật, chúng tôi sẽ dừng lại”, ông nói.

Thực đơn mỗi ngày gồm các món ăn Mông Cổ sấy khô như bánh bao hay súp thịt cừu, mô phỏng khẩu phần của phi hành gia.

Thịt bò và khoai tây xào mềm, ăn kèm rau xanh tươi từ nhà kính tại chỗ. Ảnh: MARS-V.

Khẩu phần ăn đông khô sẽ bao gồm thịt bò xào và rau củ đã được ngâm nước. Ảnh: MARS-V.

Thậm chí, kiến trúc lều truyền thống ger của người du mục Mông Cổ còn trở thành nguồn cảm hứng cho thiết kế mô-đun vòm Sao Hỏa của đội kỹ sư MARS-V.

“Người Mông Cổ chúng tôi có hàng ngàn năm kinh nghiệm sống trong cô lập với tài nguyên hạn chế”, ông nói. “Giờ chỉ là mang triết lý đó đến một hành tinh khác”.

Trở thành một phần của lịch sử

Ý tưởng thử nghiệm cuộc sống ngoài hành tinh không mới — NASA và ESA từng có nhiều trại huấn luyện tương tự. Nhưng kế hoạch của MARS-V kết hợp giữa khoa học và du lịch lại xuất hiện đúng thời điểm du hành vũ trụ tư nhân đang bùng nổ.

SpaceX và Blue Origin lôi kéo hàng loạt ngôi sao như Tom Hanks, Katy Perry, Kim Kardashian bước vào kỷ nguyên du lịch không gian xa xỉ.

Nhà thực vật học và nhân viên an toàn và sức khỏe của phi hành đoàn MARS-V đang ghi chép trong nhà kính môi trường sống trên sao Hỏa. Ảnh: MARS-V.

Còn với những ai không có 28 triệu USD để bay vào quỹ đạo, trại MARS-V tại Mông Cổ mang đến trải nghiệm Sao Hỏa “phiên bản mặt đất” với chi phí khoảng 6.000 USD/người cho 1 tháng, bao gồm huấn luyện trước chuyến đi.

Không cần phóng tên lửa, cũng chẳng lo nguy cơ giảm áp — đây là “du lịch Sao Hỏa an toàn nhất hành tinh”.

Hiện trạm mô phỏng của MARS-V đang trong giai đoạn đầu, với thiết kế mô-đun, trang phục và thực phẩm đã hoàn thiện. Dự kiến, khu trại sẽ mở cửa đón du khách trong 2–3 năm tới.

“Bạn sẽ có rất nhiều thời gian để suy ngẫm”, ông Doyodkhuu nói. “Một tháng sống giữa nơi hoang vu, cùng 5 người khác, sẽ khiến bạn thay đổi cách nhìn về cuộc sống. Nếu tin rằng con người sẽ trở thành loài sinh sống trên nhiều hành tinh, thì việc tham gia trải nghiệm này chính là bước đầu tiên để bạn trở thành một phần của lịch sử”.

Với những người ưa mạo hiểm, đam mê khám phá hay yêu thích vũ trụ, đây có thể là kỳ nghỉ vĩ đại nhất đời.

Còn với ai sợ lạnh và cô đơn, Mông Cổ vẫn có lựa chọn khác: khu nghỉ Three Camel Lodge xa hoa giữa Gobi, nơi bạn có thể thay đồ phi hành gia bằng áo choàng tắm, thưởng thức whisky và ngắm trời sao.

Chuyến đi vẫn mất 7–8 tiếng từ Ulaanbaatar, vì đây là một trong những nơi xa xôi nhất Trái Đất — và gần “Sao Hỏa” nhất mà bạn có thể tới mà không cần rời hành tinh này.

Theo CNN

Huyền Chi