Trận đánh làm nên thương hiệu Toyota bán tải vũ trang

Phong trào độ chế vũ khí lên những chiếc Toyota Land Cruiser và Hilux hiện đang rất phổ biến ở chiến trường Trung Đông với các phiến quân và thậm chí có cả một dòng xe riêng của những chiếc Toyota bán tải được vũ khí hóa.

Nhưng những người phát minh ra cách thức vũ khí hóa Toyota này thì lại không phải là phiến quân, mà là người dân của một đất nước từng đứng trên bờ vực diệt vong, người Chad.

Vào năm 1983, Lybia dưới sự cai trị của Đại tá Muammar Gaddafi, đã không chấp nhận tổng thống Hissène Habré thắng cử ở Cộng hòa Chad vì vậy Lybia đã hỗ trợ Chính phủ Quốc Gia Thống Nhất (tổ chức đối lập) để lật đổ tổng thống Habré.

Kế hoạch bắt đầu bằng việc Lybia đưa quân chiếm đóng phần phía Bắc của đất nước Châu Phi rộng lớn này. Tuy nhiên việc này bị Pháp phát giác và trong 2 chiến dịch Manta cùng Epervier, Lybia chỉ chiếm được khu vực phía trên vĩ tuyến 16.

Vào năm 1986, Chính phủ Quốc gia Thống nhất của Chad nổi loạn chống lại sự tiêu khiển của Gaddafi và khiến việc quân đội Lybia hiện diện ở đất nước này là bất hợp pháp. Để dứt điểm Chad luôn một lần thì Gaddafi đã sử dụng quân đội với ý đồ xâm chiếm luôn Cộng hòa Chad.

Và thế là vào cuối năm 1987, chiến tranh Chad - Lybia mà sau này sẽ được gọi là “Cuộc chiến Toyota vĩ đại” khai màn, bằng việc 90.000 quân Lybia cùng hơn 300 xe tăng, hàng trăm xe cơ giới và hơn 60 máy bay tiến đánh một đất nước thậm chí còn không có lấy một chiếc xe tăng.

Hành động này của Lybia đã khiến Pháp tức giận, bởi Pháp khi đó là quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn ở châu Phi và không muốn Lybia tranh giành vị trí với Pháp. Vì vậy Pháp đã cung cấp tin tình báo về vị trí quân đội và lực lượng Lybia cho quân đội Chad.

Tuy nhiên lúc này vấn đề chính xuất hiện với đội quân nhỏ bé của người Chad. Trong khi quân đội Lybia có pháo, có xe tăng với máy bay, còn quân đội Chad chỉ có vũ khí nhỏ thô sơ. Tuy nhiên một ý tưởng đã được thực hiện đó là sử dụng xe bán tải có vũ trang để chiến đấu với quân đội Lybia.

Và thế là quân Chad đã phải huy động cả đất nước để đánh Lybia, từ đàn bà cho đến cả trẻ em 14 tuổi cũng xách súng lên chiến đấu. Vì thấy có sẵn rất nhiều xe bán tải hiệu Toyota, người Chad đã nghĩ đến việc nhét vũ khí chống tăng và súng máy phòng không lên xe để đánh quân Lybia.

Kết quả thật bất ngờ trong lần xuất kích đầu tiên tiến đánh căn cứ không quân Ouadi Doum của Lybia, những chiếc Toyota đã phi thẳng qua bãi mìn của quân Lybia và tiêu diệt rất nhiều xe tăng cũng như khiến 3.000 lính phòng thủ căn cứ thương vong hoặc bị bắt.

Sau thất bại này quân Lybia bắt đầu chùn bước và Gaddafi đã nhận ra mình bị cô lập tứ phía, trong khi địch thủ Chad lại đang được những nước láng giềng hỗ trợ nhiệt tình. Quân đội Chad thấy việc sử dụng xe bán tải hiệu quả nên tiếp tục dùng chúng và mở liên tiếp các chiến dịch đánh lùi quân Lybia tụt về Dải Aozou.

Sau một thời gian giao tranh thì một lệnh ngừng bắn đã được đưa ra, quân Gaddafi thiệt hại và còn vấp phải sự phản đối của Tòa án Quốc tế nên đã phải rút hết quân về nước và để lại Dải Aozou nằm giữa Lybia và Chad cho địch thủ trấn giữ.

Kết quả là nhờ tinh thần nhiệt huyết của nhân dân và những chiếc Toyota nên quân Chad chỉ mất có 1.000 người trong cuộc chiến này còn Lybia mất hơn 7.500 lính và 800 phương tiện chiến đấu trên bộ cùng khoảng 30 máy bay bị bắt hoặc bị phá hủy chỉ bởi mấy con xe bán tải.

Và từ sau đó việc độ chế Toyota thành phương tiện chiến đấu hoặc hậu cần chiến đấu đã trở thành phổ biến và lan qua rất nhiều nơi, hình thành nên dòng xe Toyota vũ trang phổ biến như ta nhìn thấy ngày nay.

Lê Quang