Tránh biến tướng thu phí từ 2 buổi/ngày

Tổ chức dạy 2 buổi/ngày có được thu phí?

Từ năm học 2025-2026, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày chính thức được triển khai bắt buộc đối với học sinh tiểu học trên toàn quốc. Với cấp THCS và THPT, việc thực hiện được khuyến khích theo lộ trình, áp dụng tại nơi bảo đảm điều kiện về đội ngũ và cơ sở vật chất.

Học sinh Hà Nội trong ngày khai giảng năm học 2025-2026. Ảnh: N.H.

Theo công văn hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), buổi 1 sẽ tổ chức dạy chương trình giáo dục phổ thông; buổi 2 tổ chức các hoạt động củng cố để học sinh hoàn thành nội dung học tập và phát triển toàn diện đức - trí - thể - mĩ.

Tuy nhiên, sau gần 1 tháng triển khai từ đầu năm học 2025-2026, nhiều thông tin phản ánh báo chí liên quan tới những bất cập trong việc xây dựng thời khóa biểu và kinh phí thực hiện. Tại TP Hồ Chí Minh, theo phản ánh của phụ huynh, việc triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn bất cập, khiến học sinh phải học thêm các môn bổ trợ dưới hình thức tự nguyện nhưng thu phí, dễ dẫn đến bất công trong môi trường giáo dục công lập.

Tại Hà Nội, thay vào việc bố trí các nội dung học tăng cường ngôn ngữ, trải nghiệm, giáo dục STEM, dạy năng khiếu vào buổi 2, có trường đã tách các nội dung thành các buổi học câu lạc bộ, môn năng khiếu do trường tổ chức riêng, phụ huynh phải đóng tiền.

Theo quy định của Bộ GDĐT, về kinh phí, bố trí ngân sách địa phương, thực hiện lồng ghép có hiệu quả chương trình, đề án, dự án để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, kinh phí chi cho việc thực hiện. Bên cạnh đó đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích và tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân đóng góp, đầu tư nguồn lực cho giáo dục theo quy định pháp luật.

Như vậy, các trường chỉ được phép thu học phí với các nội dung ngoài chương trình chính khóa. Trong khi theo nghị quyết của HĐND TP Hà Nội trước đó, mức thu dịch vụ dạy học 2 buổi/ngày là 235.000 đồng/học sinh/tháng (cấp THCS). Hiện Hà Nội và một số địa phương chưa có hướng dẫn cụ thể về giải pháp tài chính bù đắp cho việc không thu tiền phụ huynh khi triển khai dạy học 2 buổi/ngày.

Cần giám sát chặt chẽ

Dù học sinh không bắt buộc phải học các nội dung ngoài chương trình chính khóa nhưng nhiều phụ huynh vẫn bày tỏ lo ngại về gánh nặng học phí và thời gian.

Chị Nguyễn Hương Liên, phụ huynh có con đang học lớp 8 tại Hà Nội cho rằng, nếu việc học 2 buổi/ngày không được quản lý chặt, thì các trường sẽ lại tiếp diễn dạy thêm núp bóng lớp bồi dưỡng kỹ năng. Đây là một thực tế đã xảy ra ở nhiều trường.

Để việc dạy học đi vào nền nếp, hiệu quả, thầy Nguyễn Văn Lực, nguyên giáo viên Trường THCS Trịnh Phong (Khánh Hòa) kiến nghị cần rà soát cơ sở vật chất, đảm bảo đủ số lượng giáo viên.

Theo thầy Lực, việc dạy học 2 buổi/ngày những năm học trước đây có một số trường THCS đã triển khai thực hiện nhưng hầu hết buổi thứ hai nhà trường tổ chức dạy thêm một số môn Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh là chính và có thu phí. Do vậy việc dạy học buổi 2 trong năm học 2025-2026, cần thực hiện nghiêm túc theo hướng dẫn của Bộ GDĐT.

Về kinh phí, thầy Lực cho rằng, tuyệt đối không được sử dụng kinh phí xã hội hóa để chi trả cho việc dạy hai buổi/ngày vì nếu không sẽ dẫn đến biến tướng trong việc dạy buổi thứ hai là buổi dạy thêm học thêm có thu tiền học sinh.

Bộ GDĐT đang xây dựng Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một
số điều của Nghị định số 04/2021/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính
trong lĩnh vực giáo dục đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số
127/2021/NĐ-CP của Chính phủ.

Theo dự thảo lần 3, lần đầu tiên Bộ GDĐT đề cập đến việc xử
phạt trong hoạt động dạy thêm. Theo đó, giáo viên, nhà trường, trung tâm có thể
bị phạt cao nhất 20 triệu đồng nếu dạy thêm sai quy định và đình chỉ hoạt động
giáo dục 6-12 tháng với cơ sở không đăng ký kinh doanh dạy thêm.

Nguyễn Hoài