Tranh cãi 'bức tường' container dựng dọc biên giới Mỹ - Mexico

Nỗ lực xây “bức tường” container của ông Ducey bắt đầu vào cuối mùa hè, với khu vực Yuma phía tây Arizona, địa điểm hàng ngày có rất nhiều người xin tị nạn và thường tìm cách vượt qua các hàng rào mới. Các container này lấp vào những khu vực còn trống của bức tường biên giới dài 724 km cựu Tổng thống Donald Trump xây dựng.

Tuy nhiên, địa điểm xây dựng mới nhất - khu vực thung lũng San Rafael - không phải là nơi người di cư lui tới và không có trong kế hoạch của ông Trump. Tính đến giữa tuần trước, hơn 900 thùng container kim loại màu xanh hoặc có dấu hiệu rỉ sét được vận chuyển tới khu vực. Các công nhân xếp chồng các container lên cao tới 5,2 m, bên cạnh những rào chắn xe cộ bằng thép đan chéo cao ngang thắt lưng. Họ bắt vít các thùng chứa lại với nhau và hàn kim loại vào những khoảng rỗng.

Tuy nhiên, vẫn còn những khoảng trống trong bức tường container mới, khi một số khu vực có địa hình quá dốc nên không thể đặt các container. Với Yuma, kế hoạch tiêu tốn khoảng 6 triệu USD và hoàn thành trong 11 ngày với 130 container phủ khoảng hơn 1 km. Trong khi đó, dự án mới dự kiến chi khoảng 95 triệu USD và sử dụng tới 3.000 container dọc 16 km phía đông nam quận Cochise.

Công việc dựng container ở biên giới phía đông Arizona giáp với Mexico chỉ mới bị trì hoãn trong những ngày gần đây, dưới sức ép từ chính phủ Mỹ, các nhóm môi trường và thống đốc kế nhiệm của đảng Dân chủ Katie Hobbs. Các nhà hoạt động môi trường biểu tình tại công trường quận Cochise trong tuần qua đã đứng trước các phương tiện xây dựng. Gần nhất, hàng chục người biểu tình ngồi trên nóc các thùng container xếp chồng lên nhau, hoặc dựng lều cắm trại tại đây.

Tuần trước, bà Hobbs cho biết mình đang xem xét tất cả lựa chọn và chưa biết phải làm gì với các container này sau ngày nhậm chức 5/1/2023. Trước đây, bà đề xuất tái sử dụng các container này làm nhà ở giá rẻ - một lựa chọn ngày càng phổ biến cho người vô gia cư và đối tượng thu nhập thấp. Sở Lâm nghiệp Mỹ yêu cầu Arizona tạm dừng hoạt động trong khu vực Rừng Quốc gia Coronado. Cơ quan này thậm chí gần đây cảnh báo du khách về những nguy cơ tiềm ẩn do thiết bị xây dựng liên quan đến “các hoạt động trái phép” của chính quyền bang.

Các cơ quan liên bang nói việc xây dựng là bất hợp pháp và yêu cầu Arizona dừng lại. Tuy nhiên, ông Ducey đã kiện các quan chức liên bang vào hôm 21/10. Thống đốc khẳng định Arizona nắm quyền pháp lý với phần đất 18,2 m mà các container đặt trên đó, cũng như quyền theo hiến pháp bảo vệ cư dân khỏi “nguy cơ khủng hoảng hình sự và nhân đạo”. “Arizona sẽ làm việc mà ông Joe Biden từ chối - bảo vệ biên giới bằng mọi cách”, ông Ducey cho biết. “Chúng tôi không lùi bước”.

Cục Khai hoang Mỹ đồng tình Arizona đã vi phạm luật pháp Mỹ khi xây dựng trên đất liên bang. Trung tâm Đa dạng Sinh học cũng đứng về phía chính phủ liên bang. Các nhóm môi trường cho biết các container gây nguy hại cho hệ thống nước tự nhiên và những loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Họ cũng cảnh báo về sự nguy hiểm khi đặt container trên đỉnh đầu nguồn sông San Pedro.

Nhà hoạt động Russ McSpadden (trong ảnh) cho biết công trình đã làm đổ cây sồi và cây bách xù, đồng thời ông cũng tìm thấy những cuộn dây thép gai và các mảnh vụn xây dựng khác trên đất rừng quốc gia. Tháng trước, nhà sinh vật học Myles Traphagen của Wildlands Network cho biết nhiều thiệt hại trong quá trình xây dựng bức tường biên giới dưới thời chính quyền Donald Trump không bao giờ có thể khắc phục được.

An ninh biên giới là trọng tâm trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump và vẫn là vấn đề nhức nhối đối với các chính trị gia đảng Cộng hòa. Thống đốc Texas Greg Abbott - người tái cử nhiệm kỳ 3 - gần đây tiếp tục thúc đẩy xây dựng tường trên hầu hết đất tư nhân dọc biên giới bang với Mexico và đã huy động vốn từ cộng đồng chi trả cho bức tường này. Động thái của ông Ducey diễn ra trong bối cảnh dòng người di cư đến biên giới Mỹ tăng kỷ lục.

Phương Linh

Ảnh: AP