Tranh chấp QSDĐ (Quảng Bình): Vụ án kéo dài gần 10 năm, cần sớm được giải quyết thấu tình đạt lý

Ông Nguyễn Quang Định (SN 1944) và bà Nguyễn Thị Kính (SN 1954, cùng trú tại thôn Tân Mỹ, xã Quảng Phúc, Quảng Trạch, Quảng Bình) là anh em ruột, cũng là bị đơn trong vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất”.

Nguyên đơn vụ án là ông Nguyễn Minh Châu (SN 1944) cùng những người anh em của ông Châu. Theo đơn khởi kiện của ông Châu thể hiện, cha mẹ ông là cụ Nguyễn Nhạc và Nguyễn Thị Diệc (đều đã chết) để lại tài sản là căn nhà trên diện tích đất 1.490m2 thuộc thửa 106, tờ bản đồ số 10, tại thôn Tân Mỹ. Cha mẹ ông Châu khi chết không để lại di chúc, các anh chị em thống nhất cho ông Châu quản lý sử dụng nhà đất nêu trên. Năm 2009, do Nhà nước mở đường đi qua một phần đất của ông nên hàng rào giáp với con đường mới mở không còn. Khi ông tiến hành xây dựng lại hàng rào thì ông Định, bà Kính ngăn cản vì cho rằng trong thửa đất ông quản lý, sử dụng có một phần đất của cha mẹ ông Định, bà Kính. Ông Định, bà Kính tiến hành xây rào và một tấm bia trên thửa đất ông Châu đang quản lý, sử dụng nên ông khởi kiện yêu cầu hai người này tháo dỡ.

Trong khi đó, ông Định và bà Kính cho hay, diện tích đất tranh chấp nằm trong khuôn viên gia đình ông, bà sử dụng từ năm 1942. Năm 1960 cha, mẹ ông bà xây dựng một căn nhà ba gian, năm 1966 do chiến tranh ác liệt nên đã làm một căn hầm trú ẩn. Tháng 4/1966, cha ông, bà đi biển bị bom chết. Ngày 5/5/1966, máy bay Mỹ thả thùng nhiên liệu trúng căn hầm trú ẩn làm chết 09 người gồm mẹ, các anh chị em và người thân trong gia đình ông, bà. “Từ đó, tôi đi thoát ly đến năm 1975 thì trở về địa phương; em gái tôi lúc đó còn nhỏ được Đồn Công an vũ trang Cảng Gianh nhận làm con nuôi và cho đi sơ tán đến năm 1970 cũng trở về địa phương. Do mảnh đất của cha mẹ gắn với nhiều kỷ niệm đau thương, cùng với yếu tố tâm linh không thể ở được nên anh em tôi ở chỗ khác cùng trong xã. Mặc dù không ở nhưng hàng năm vào ngày 5/5 âm lịch anh em tôi vẫn đến thắp hương. Tôi không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của ông Châu”, ông Định cho hay.

Phần đất đang tranh chấp

Vụ việc này đã được TAND huyện Quảng Trạch đưa ra xét xử, tại Bản án sơ thẩm số 24/2010/DSST ngày 17/9/2010 tuyên chấp nhận đơn khởi kiện của ông Châu. Bản án dân sự phúc thẩm số 06/2011/DSPT ngày 28/2/2011 của TAND tỉnh Quảng Bình quyết định giữ nguyên Bản án sơ thẩm số 24. Không đồng ý với kết quả này, ông Định, bà Kính đã có đơn giám đốc thẩm TAND Tối cao. Tại Quyết định kháng nghị số 08/2014/KN-DS ngày 8/1/2014, Chánh án TANDTC kháng nghị đối với Bản án dân sự phúc thẩm sô 06. Đề nghị Tòa Dân sự TANDTC xét xử giám đốc thẩm hủy Bản án phúc thẩm nêu trên và hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 24.

Quyết định giám đốc thẩm số 129/2014/DS-GĐT ngày 26/3/2014 của TANDTC chấp nhận Quyết định kháng nghị số 08, hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 06 của TAND tỉnh Quảng Bình và hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 24 của TAND huyện Quảng Trạch. Quyết định giám đốc thẩm nhận thấy căn cứ vào các chứng cứ, hồ sơ tài liệu như biên bản làm việc, xác nhận của người làm chứng, Biên bản thẩm định tại chỗ của tòa án..., trình bày của ông Định, bà Kính thì có căn cứ xác định gia đình ông, bà đã có nhà, đất, hầm trú ẩn tại phần đất hai bên đang tranh chấp và xác định có sự kiện ngày 5/5/1966 máy bay Mỹ thả thùng nhiên liệu làm chết 09 người thân của ông Định, bà Kính.

Mặt khác, để giải quyết có tình, có lý, tôn trọng yếu tố tâm linh và nguyện vọng chính đáng của gia đình ông Định, bà Kính nên hòa giải theo hướng: ông Châu cắt cho ông Định, bà Kính 4m chiều ngang giáp với mặt đường và địa phương sẽ cấp thêm cho một phần liền kề để gia đình ông Định, bà Kình có một phần diện tích đất làm khu tưởng niệm. Quyết định giám đốc thẩm yêu cầu khi giải quyết lại vụ án, Tòa án cấp sơ thẩm cần tiến hành hòa giải giữa hai bên đương sự, đồng thời mời chính quyền địa phương tham gia hòa giải theo hướng này.

Cho đến nay, vụ án đã qua 3 lần xét xử sơ thẩm của TAND huyện Quảng Trạch, 3 lần xét xử phúc thẩm của TAND tỉnh Quảng Bình nhưng ông Định, bà Kính cho rằng vụ việc chưa được giải quyết thỏa đáng. Ông, bà đã có đơn kháng nghị gửi TAND Cấp cao tại Đà Nẵng để được xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm.

Ông Định trình bày thêm: “Mặc dù tại Bản án số 03/2017/DSPT của TAND tỉnh Quảng Bình chỉ ra, diện tích đất tranh chấp giữa ông Châu và anh em tôi là 273,9m2, trên phần đất này có tấm bia, mộ. Chúng tôi cũng đã có đủ tài liệu dể chứng minh đất và căn hầm trú ẩn của cha mẹ tôi tại vị trí dựng bia mộ. UBND phường xác nhận về nguồn gốc sử dụng đất của cha mẹ tôi... UBND, UBNTTQVN và các đoàn thể phường Quảng Phúc cũng đã có ý kiến hòa giải hướng như Quyết định giám đốc thẩm số 129... nhưng cấp sơ thẩm đã không làm”.

Ông Định cũng đặt ra câu hỏi, vì sao tại quyết định của Bản án phúc thẩm số 03/2017 nói trên lại không điều chỉnh thửa đất 106 của cụ Nhac có diện tích đất của cha mẹ ông là 273,9m2, trong đó có căn hầm trú ẩn, có tấm bia mộ mà lại điều chỉnh cấp diện tích 193m2 không đúng với vị trí ngay tại căn hầm có bia mộ của 09 người đã khuất? Ông Định, bà Kính cho rằng trong quá trình giải quyết vụ án cấp sơ thẩm, cấp phúc thẩm chỉ căn cứ vào quá trình kê khai, đăng ký và được cấp GCN QSDĐ của gia đình ông Châu để buộc gia đình ông, bà phải tháo dỡ hàng rào, bia mộ ra khỏi phần đất tranh chấp là chưa đủ căn cứ, điều này làm ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình ông, bà.

Ông Định, bà Kính chỉ mong muốn lấy lại phần đất là nơi 9 người thân của họ nằm ở đó để làm nơi thờ cúng. Khách quan có thể nói, ông Định, bà Kính có đủ khả năng để mua đất, tuy nhiên ở góc độ tôn trọng yếu tố tâm linh, mong rằng chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng, các đơn vị giải quyết vụ việc cần xem xét một cách thấu tình, đạt lý hơn.

Vụ việc sẽ được giải quyết như thế nào, Báo Công lý sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.

Trang Trần