Tránh tình trạng lạm dụng xét nghiệm và chỉ định dịch vụ kỹ thuật cao
Vấn đề được nhiều cử tri phản ánh đó là tình trạng lạm dụng chỉ định xét nghiệm và lạm dụng chỉ định dịch vụ kỹ thuật cao quá mức cần thiết đối với những máy móc xã hội hóa, gây tốn kém cho túi tiền của người dân và bảo hiểm y tế.
Bổ sung các cơ chế kiểm soát để nhằm chống sự biến tướng, chống lợi ích nhóm
Góp ý vào dự án Luật Khám chữa bệnh được Quốc hội thảo luận vào ngày 13/6, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) nêu 5 vấn đề của ngành y tế, trong đó, vấn đề được nhiều cử tri phản ánh đó là tình trạng lạm dụng chỉ định xét nghiệm và lạm dụng chỉ định dịch vụ kỹ thuật cao quá mức cần thiết đối với những máy móc xã hội hóa, gây tốn kém cho túi tiền của người dân và bảo hiểm y tế.
Vấn đề nữa đại biểu Nguyễn Thị Thủy nêu, đó là việc thổi giá không chỉ được phát hiện trong các dự án đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế mà còn được phát hiện cả trong việc triển khai các đề án xã hội hóa, liên doanh, liên kết hợp tác đặt máy móc, thiết bị khám, chữa bệnh tại một số bệnh viện công lập. “Có thể lấy ví dụ điển hình như là vụ án tại Bệnh viện Bạch Mai đã ký hợp đồng cho phép đối tác đặt robot hỗ trợ phẫu thuật với giá máy trong hợp đồng liên kết gấp hơn 5 lần giá trị thực từ 7,4 tỷ lên 39 tỷ và đã làm lợi cho một nhóm người nhưng gây thiệt hại cho hơn 600 bệnh nhân đã sử dụng máy này” – đại biểu nhấn mạnh.
Để giúp cho các bệnh viện có được hệ thống trang thiết bị hiện đại, sẽ mang lại lợi ích cho bệnh nhân và mang lại lợi ích cho nền y tế nước nhà, đại biểu Nguyễn Thị Thủy kiến nghị quy định cụ thể vào trong dự thảo luật này những nguyên tắc, những yêu cầu đặc thù của xã hội hóa trong lĩnh vực y tế; bổ sung các cơ chế kiểm soát để nhằm chống sự biến tướng, chống lợi ích nhóm; bổ sung các cơ chế khuyến khích để triển khai xã hội hóa liên doanh, liên kết ở những địa phương, những vùng còn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
Bệnh nhân phải chi 4,8 triệu/1 đơn thuốc thực phẩm chức năng
Đó là ý kiến của đại biểu Hoàng Minh Hiếu (đoàn Nghệ An). Đại biểu dẫn chứng một bài báo, cho biết, "trong một đơn thuốc được kê ở một bệnh viện ở Hà Nội, một bệnh nhân đã phải chi hơn 4,8 triệu đồng cho thực phẩm chức năng trong khi chỉ phải chi 400.000 đồng cho thuốc điều trị” và cho biết, đơn thuốc ở bệnh viện này thường xuyên đắt đỏ như vậy nên rất nhiều bệnh nhân đã phải bỏ viện ra về. “Đáng lo ngại, đây chỉ là một trong rất nhiều trường hợp người bệnh phải chịu thiệt thòi khi đi khám bệnh. Trước đây, dư luận đã nhiều lần biết đến các trường hợp bệnh nhân phải chi trả rất nhiều tiền cho các xét nghiệm không cần thiết, không được giải thích rõ ràng về kết quả khám bệnh, chữa bệnh và thậm chí không được giải thích khi xảy ra sai sót trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh” – đại biểu nhấn mạnh.
Đại biểu Hoàng Minh Hiếu cho rằng, một trong những lý do cơ bản dẫn đến tình trạng này là do chúng ta chưa nhìn nhận đầy đủ về mối quan hệ pháp lý giữa người bệnh và người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh. Trong mối quan hệ này, người bệnh luôn ở vào thế yếu, phụ thuộc hoàn toàn vào thông tin, kiến thức, kỹ năng chuyên môn và đạo đức của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh. “Do vậy, chúng tôi kiến nghị Ban soạn thảo cần tiếp tục tổng kết thực tiễn để bổ sung các quy định về mối quan hệ giữa người bệnh và người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh, với tính chất đây là mối quan hệ ủy thác giữa người bệnh và người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh.
Cụ thể, dự thảo luật cần bổ sung các quy định về trách nhiệm của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đối với người bệnh dưới 3 góc độ: Một là, trách nhiệm trong việc khám bệnh, chữa bệnh. Hai là, trách nhiệm bảo mật thông tin của người bệnh. Ba là, trách nhiệm tránh xung đột lợi ích” – đại biểu kiến nghị và đề nghị quy định tại Điều 8 và Điều 11, cần phải quy định rõ người hành nghề bắt buộc phải thông tin cho bệnh nhân về những ưu điểm, nhược điểm, những rủi ro và tác dụng phụ của phương pháp chữa bệnh; giải thích về những phương pháp chữa bệnh khác nếu có chứ không chỉ dừng lại ở quy định chung như dự thảo hiện nay là tư vấn, cung cấp thông tin về phương pháp khám bệnh, chữa bệnh.
Đặc biệt lưu ý đến chức danh nghề nghiệp liên quan đến lực lượng vũ trang,
Tiếp thu, giải trình ý kiến các đại iểu, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, Chính phủ đã và sẽ tiếp tục chỉ đạo Bộ Y tế tiếp thu nghiêm túc và chúng ta phải nhấn mạnh hơn rất nhiều chính sách, đặc biệt là chính sách liên quan đến các đối tượng khó khăn, trong đó có đồng bào vùng dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa và các đối tượng yếu thế trong xã hội, các chính sách khác bảo đảm tốt hơn quyền lợi của người bệnh cũng như là của người thầy thuốc.
“Chúng ta cần phải đặc biệt lưu ý đến chức danh nghề nghiệp liên quan đến lực lượng vũ trang, vì lực lượng vũ trang của chúng ta cũng có tham gia khám, chữa bệnh cho người dân nhưng trên hết và trước hết là để phục vụ yêu cầu của lực lượng vũ trang, cụ thể là lực lượng y tế của Quân đội, lực lượng y tế của Công an. Chúng ta tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội để nghiên cứu, quy định phù hợp với xu thế của thế giới về các chức danh này nhưng vẫn phải đảm bảo đặc thù của 2 lực lượng này và thẩm quyền làm sao cho phù hợp để hoàn thành nhiệm vụ trong mọi tình huống” – Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Về ngôn ngữ trong khám, chữa bệnh, Phó Thủ tướng cho rằng, đây là một vấn đề không mới. “Tinh thần là chúng ta không chỉ không hạn chế mà phải khuyến khích để thu hút nhân lực công nghệ có chất lượng cao vào, để người dân Việt Nam có thể tiếp cận được các dịch vụ khám, chữa bệnh tiên tiến sớm. Tuy nhiên chúng ta cũng phải có các quy định về ngôn ngữ theo đúng thông lệ quốc tế, thông lệ trong khu vực và để nhằm phòng ngừa, ngăn chặn một số người chất lượng không cao nhưng vào để mở những phòng khám rất nhỏ hoặc hành nghề nhỏ ở những chuyên ngành mà không nhất thiết phải trình độ công nghệ cao và tiên tiến. Đặc biệt, liên quan tới một số căn bệnh mà mọi người không muốn công khai ra và đến khám” – Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Về hệ thống y tế cơ sở, chăm sóc sức khỏe ban đầu, chăm sóc sức khỏe cơ bản và chuyên sâu, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế nghiên cứu kinh nghiệm của Tổ chức Y tế thế giới cũng như trên thế giới để chúng ta phân tuyến theo đúng chuyên môn, nhưng tinh thần vẫn đảm bảo sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền theo tổ chức bộ máy đảng, chính quyền các cấp. Ở đây, cần làm rõ thêm mô hình y tế cơ sở, các phòng khám bác sĩ gia đình.
“Tôi xin được phép báo cáo thêm trong quá trình triển khai mô hình bác sĩ gia đình, chúng ta đã thấy rằng, xưa nói đến bác sĩ gia đình là nói đến cá nhân người bác sĩ gia đình, nhưng bây giờ theo xu thế sẽ tăng nhiều hơn bác sĩ gia đình là một nhóm. Vì một người không thể hiểu hết được tất cả các chuyên môn, kể cả về tâm lý như nhiều đại biểu Quốc hội đã nói. Việt Nam chúng ta ngoài các mô hình, các phòng khám bác sĩ gia đình đặc biệt, chúng ta có một hệ thống y tế cơ sở và chúng ta cần phải tăng cường hệ thống y tế cơ sở theo phương châm y học gia đình, y tế gia đình" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.