Trí tuệ nhân tạo (AI) - Cơ hội và thách thức đối với thanh niên
Chiều ngày 03/8/2023, Đoàn Thanh niên Cộng sản Bộ Công Thương phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số tổ chức 'Diễn đàn Trí tuệ nhân tạo (AI) - Cơ hội và thách thức đối với thanh niên' tại Hội trường tầng 7, nhà B, 54 Hai Bà Trưng Hà Nội.
Hội nghị có sự tham dự của đồng chí Lý Quốc Hùng, Phó Bí thư Đảng ủy Bộ, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ; đồng chí Lê Hoàng Oanh, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Đảng ủy Bộ, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số; đồng chí Phạm Khắc Huy, Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn Khối, Bí thư Đoàn Bộ Công Thương cùng các đồng chí Lãnh đạo các Ban của Đảng ủy Bộ và trên 200 lãnh đạo, công chức, đoàn viên thanh niên các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ gồm: Cục Phòng vệ Thương mại, Văn phòng Bộ, Cục Công nghiệp, Vụ Pháp chế, Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ, Đại học Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp, Đại học Điện lực, Đại học Công nghiệp Hà Nội.
Về phía khách mời, tham dự Hội nghị có đồng chí Bùi Hoàng Tùng, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Khối các cơ quan Trung ương; đại diện các Ban của Đoàn Khối các cơ quan Trung ương; đồng chí Trần Xuân Bách, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Bộ Khoa học và Công nghệ; đồng chí Đỗ Minh Hiền, Bí thư Đoàn Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội; đồng chí Giáp Văn Dương, Phụ trách Đoàn Thanh niên, Chủ tịch Hội sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp; đồng chí Đinh Hải Đăng, Phó Bí thư Đoàn Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; cùng đại diện Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên các đơn vị: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Tư pháp, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Lao động - Thương bình và Xã hội, Trường Đại học Điện lực.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, đồng chí Lý Quốc Hùng, Phó Bí thư Đảng ủy Bộ, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao sự cần thiết và ý nghĩa của Diễn đàn trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ. Trí tuệ nhân tạo (AI) ra đời mở ra khả năng tiến hóa vô tận về năng lực tính toán, phân tích, tổng hợp dữ liệu chất lượng cao. Chính vì vậy, thế hệ trẻ Công Thương cần nắm bắt cơ hội tận dụng AI cũng như chuẩn bị phương án ứng phó với những thách thức mà AI đặt ra. Việc tổ chức Diễn đàn về Trí tuệ nhân tạo (AI) - Cơ hội và thách thức đối với thanh niên thể hiện sự năng động, sáng tạo, tinh thần xung kích và ý thức trách nhiệm của Đoàn thanh niên với các nhiệm vụ chính trị và nhiệm vụ chuyên môn của ngành Công Thương.
Tại Diễn đàn, theo chương trình, đồng chí Lê Hoàng Oanh, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Đảng ủy Bộ, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã trình bày 02 chuyên đề về (i) Lợi ích và hạn chế của trí tuệ nhân tạo (AI) và (ii) Kiến nghị chính sách cũng như hành động của thanh niên với trí tuệ nhân tạo (AI).
Trong thời gian không dài, đồng chí Lê Hoàng Oanh đã tóm tắt những định nghĩa chung nhất về AI và hệ thống các giai đoạn phát triển của AI. Có thể nói, AI là công nghệ mô phòng các quá trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là hệ thống máy tính. AI do con người lập trình ra với mục đích tự động hóa các hành vi thông minh như con người, từ đó cắt giảm bớt nhân công là con người và có tính chuẩn xác cao hơn. Hiện nay con người mới đang phát triển các ANI (AI hẹp) và một phần AGI (Trí tuệ nhân tạo chung). Các sản phẩm của AI nổi bật trong giai đoạn này có thể kể đến là Chat GPT (hệ thống chatbot thông minh), Midjourney (ứng dụng tạo ra hình ảnh bằng mô tả) và Codex.
Với mục đích và tính năng như vậy, AI không chỉ là một trợ thủ đắc lực cho con người mà còn giúp nâng cao hiệu quả công việc, thâm chí giúp con người giải các “bài toán” rất khó với nhiều biến số (variables) hoặc với khối lượng thông tin cần xử lý quá lớn trong một thời gian ngắn. Đặc biệt AI giúp thúc đẩy sự tiến hóa của con người vì đây là xu hướng phát triển, là quy luật tự nhiên. Con người phải tiến hóa hơn, giỏi hơn thì mới có thể tồn tại trong kỷ nguyên AI.
Song, giống như các công nghệ khác, AI cũng đặt ra những nguy cơ tiềm ẩn như thu hẹp việc làm, làm thui chột khả năng lao động, đe dọa an ninh cá nhân, an ninh quốc gia, thiên vị một nhóm người hoặc một nhóm nước và gia tăng bất bình đẳng giữa các cá nhân và quốc gia.
Mặc dù vậy, đồng chí Lê Hoàng Oanh khẳng định sử dụng và phát triển AI là xu thế tất yếu không thể đảo ngược mà chúng ta phải chấp nhận. Các cơ quan quản lý nhà nước cần có chính sách phát triển AI lấy người dân làm trung tâm phục vụ, biến AI thành trợ thủ, phát huy tối đa lợi ích, hạn chế thấp nhất rủi ro mà AI mang lại.
Để cạnh tranh trong kỷ nguyên AI, thanh niên cần không ngừng rèn luyện, tự học, tự bồi dưỡng trở thành học sinh xuất sắc khi đi học, chuyên gia xuất sắc khi đi làm; nâng cao trí tuệ cảm xúc, tăng cường các kỹ năng giao tiếp để tồn tại trong kỷ nguyên số, tạo ra giá trị riêng của bản thân. Đồng thời, cần hiểu mặt tích cực, mặt tiêu cực của AI để chuẩn bị hành trang tốt nhất cho mình, coi AI là "vai của người khổng lồ" và mình phải học cách đứng trên đôi vai ấy.
Xen kẽ giữa các phần trình bày chuyên đề của đồng chí Lê Hoàng Oanh là 02 mini game trả lời câu hỏi chạy trực tiếp trên điện thoại kết nối real-time với màn hình led của Hội nghị với sự tham gia sôi nổi, hào hứng của gần 200 đại biểu. Các đại biểu đã trả lời những câu khỏi khai thác trực tiếp những kiến thức trình bày trong nội dung của 02 chuyên đề tại Diễn đàn. Các đoàn viên trả lời tốt đã nhận được nhiều phần quà thú vị của Ban Tổ chức.
Sau cùng, tại phiên thảo luận, các đại biểu đã đặt ra nhiều câu hỏi mang đầy tính thời sự và thực tiễn gắn liền với chủ đề Hội nghị như AI đã được sử dụng trong công vụ như thế nào trên thế giới, chính sách phát triển AI của các quốc gia trên thế giới có tập trung vào các khía cạnh bảo vệ dữ liệu hay các giá trị đạo đức không? AI tác động như thế nào đến việc làm trong bối cảnh hiện nay hay Đoàn Thanh niên Bộ Công Thương đã, đang có những phương án nào để chuẩn bị cho các đoàn viên có nền tảng kiến thức cũng như phương án đối mặt với thời đại siêu công nghệ,.…
Đại diện Đoàn Thanh niên Vụ thị trường châu Á - châu Phi đã có câu hỏi thực tế gắn liền với công tác chuyên môn về chính sách phát triển AI của các quốc gia trên thế giới và bảo vệ dữ liệu hay các giá trị đạo đức trong thời đại 4.0.
Đặc biệt, có ý kiến đặt ra vấn đề rất mới, độc đáo - đó là biên giới dữ liệu. Theo đồng chí Bùi Thanh Hằng, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số “Trong môi trường AI, hiện chưa có định nghĩa thống nhất về biên giới của dữ liệu. AI đang phát triển và hiện nay chưa có khuôn khổ pháp lý chung cho AI trên toàn cầu. Các nước cũng đang quản lý AI ở các mức độ khác nhau. Các quốc gia cần chủ động ban hành khuôn khổ pháp lý của riêng mình để quản lý AI tuy nhiên cũng cần tham gia vào các nỗ lực quốc tế chia sẻ kinh nghiệm, học tập kinh nghiệm hoặc xây dựng các tiêu chuẩn AI có lợi cho con người và quốc gia. Đối với công tác hợp tác quốc tế, trong công tác đàm phán thì Hiệp định là những thông tin mật và sẽ không được phép chia sẻ.”
Kết thúc Diễn đàn, đồng chí Phạm Khắc Huy, Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn Khối, Bí thư Đoàn Bộ Công Thương nhấn mạnh vị trí, vai trò của thanh niên trong việc triển khai các Chiến lược, Kế hoạch quan trọng thực hiện chuyển đổi số ngành Công Thương; yêu cầu thanh niên cần phải thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy vai trò, thế mạnh để tham gia thực hiện công cuộc chuyển đổi số ngành Công Thương.
Trong thời gian tới, dưới sự quan tâm sâu sát của Đảng ủy, Lãnh đạo Bộ và Đoàn Khối các cơ quan Trung ương cùng sự nỗ lực, sáng tạo không ngừng, Đoàn thanh niên Bộ Công Thương sẽ cố gắng tổ chức các hoạt động thực chất, đi vào chiều sâu, có nhiều cách làm hay, sáng tạo, đổi mới, góp phần phát huy các truyền thống tốt đẹp của Ngành, tạo sự đồng thuận, niềm tin vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước và thu hút được đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia.