Triển khai nhiều giải pháp chống rác thải nhựa

Việc thu gom rác thải nhựa đã trở thành thói quen của người dân - Ảnh: T.N

UBND tỉnh cũng ban hành các văn bản chỉ đạo trong các đợt hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5/6, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn (tuần thứ 3 của tháng 9); chỉ đạo tổ chức các hoạt động theo chủ đề năm kết hợp với phòng, chống ô nhiễm nhựa và nilon. Các sở, ban, ngành, đoàn thể, các huyện, thị xã, thành phố đã xây dựng kế hoạch thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa”; tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tuần lễ Biển và Hải đảo, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn hằng năm.

Để hưởng ứng phong trào “Chống rác thải nhựa”, các sở, ngành, đoàn thể và địa phương trên địa bàn toàn tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng cùng nhau thay đổi hành vi, thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần. Trong đó, tập trung vào các hoạt động tuyên truyền nổi bật như treo băng rôn, khẩu hiệu, pa nô điện tử; tổ chức hội nghị tuyên truyền bảo vệ môi trường cho người dân ở khu dân cư. Đặc biệt là tổ chức chiến dịch ra quân vệ sinh môi trường trên 10 huyện, thị xã, thành phố, vệ sinh môi trường dọc các tuyến đường trung tâm, các khu phố, thôn, xóm hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn hằng năm và phát động phong trào chống ô nhiễm nhựa.

Tổ chức các hội thi liên quan đến phong trào chống rác thải nhựa, thực hiện văn minh đô thị, tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Kể từ khi phát động phong trào năm 2018 đến nay đã huy động sự tham gia của hơn 180.000 lượt người gồm cán bộ công chức, viên chức, đoàn viên thanh niên, học sinh, lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh. Sự chuyển biến rõ nét nhất là có nhiều cơ quan, đơn vị nhà nước, doanh nghiệp đã sử dụng nước đựng bình thủy tinh thay cho nước đóng chai nhựa...Các cơ sở sản xuất công nghiệp và kinh doanh thương mại, trung tâm thương mại, các siêu thị, chợ…trên địa bàn tỉnh đã tăng cường hỗ trợ giới thiệu việc sử dụng sản phẩm bao gói, túi xách bằng chất liệu thân thiện với môi trường thay thế túi nilon, vật liệu nhựa sử dụng một lần.

Điều quan trọng là thông qua các hoạt động hưởng ứng phong trào “Chống rác thải nhựa” đến nay đã xây dựng được một số mô hình tiêu biểu về thu gom, xử lý, tái chế chất thải rắn, mô hình hạn chế rác thải nhựa có hiệu quả. Tại các địa phương đã hình thành các câu lạc bộ về chống ô nhiễm môi trường với các mô hình “Chống rác thải nhựa” trên đảo Cồn Cỏ; mô hình hạn chế sử dụng túi nilon của Hội Phụ nữ khu phố Trung Chỉ, phường Đông Lương; mô hình thu gom ve chai của Hội Phụ nữ Khu phố 8, Phường 2, thành phố Đông Hà; mô hình hạn chế sử dụng đồ nhựa, bao bì nilon của Hội Phụ nữ xã Cam Hiếu, Cam Lộ; Câu lạc bộ thu gom ve chai bảo vệ môi trường hướng đến phụ nữ và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn với 35 thành viên tham gia của Hội Phụ nữ xã Hải Ba, Hải Lăng. Phong trào đi xe đạp tuyên truyền chống rác thải nhựa; đổi chai nhựa lấy quà hay chương trình “Hướng về biển, đảo thân yêu” tổ chức tại đảo Cồn Cỏ năm 2019.

Đặc biệt là 2 năm 2020 - 2021, trong điều kiện COVID-19 nhưng các bệnh viện, cơ sở khám, chữa bệnh, cơ sở cách ly, điều trị bệnh nhân đã tăng cường huy động cán bộ, nhân viên ra quân vệ sinh môi trường trong và xung quanh cơ sở, thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng tránh dịch, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải bệnh viện, chất thải phát sinh do COVID-19 theo đúng hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường… Các ban, ngành, địa phương đã tích cực hưởng ứng ngày môi trường với thông điệp “Cùng hành động để thay đổi thế giới”, “Nói không với rác thải nhựa, nói có với tiêu dùng xanh”.

Hiệu quả mang lại từ việc hưởng ứng phong trào chống rác thải nhựa là khá rõ nét, tác động tích cực đến nhận thức và hành vi của người dân, đặc biệt là hình thành được một số mô hình chống rác thải nhựa. Tuy nhiên, việc nhân rộng mô hình còn hạn chế do thiếu kinh phí hỗ trợ phong trào. Bên cạnh đó còn có không ít người dân vẫn giữ thói quen sử dụng túi nilon và đồ nhựa dùng một lần, đặc biệt tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại.

Mặt khác, công tác chống rác thải nhựa chỉ mới dừng ở hoạt động phong trào, chưa thực sự là việc làm thường xuyên của người dân, doanh nghiệp và các cơ quan chức năng. Vì vậy, để tiếp tục thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về tổ chức phát động phong trào “Chống rác thải nhựa”, kế hoạch giảm thiểu sử dụng và phòng chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh, các sở, ban, ngành, địa phương cần tiếp tục phát động phong trào “Chống rác thải nhựa”, nêu rõ tác hại của rác thải nhựa để biết và hạn chế sử dụng, thải ra môi trường. Khuyến khích sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường, các biện pháp nhằm hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa, túi nilon khó phân hủy tại địa phương; thực hiện “Nói không với sản phẩm nhựa sử dụng một lần”.

Lồng ghép phát động các chủ đề về tác hại của các sản phẩm nhựa, túi nilon khó phân hủy đối với môi trường, hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa, túi nilon khó phân hủy, thu gom rác thải các sản phẩm nhựa, túi nilon khó phân hủy vào các chiến dịch ra quân hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5/6, Ngày Đại dương thế giới 8/6, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn, Ngày Đất ngập nước 2/2, Ngày Quốc tế đa dạng sinh học 22/5, Tuần lễ Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn… Không sử dụng nước uống đóng chai bằng nhựa ở cơ quan, đơn vị mà sử dụng thiết bị đựng nước uống bằng các cốc thủy tinh, bình inox hoặc các vật liệu khác có thể sử dụng nhiều lần thay chai nhựa.

Hạn chế và tiến tới lộ trình không sử dụng các sản phẩm từ nhựa trong hoạt động và việc mua sắm văn phòng phẩm tại cơ quan, đơn vị. Giảm thiểu việc sử dụng, tăng cường tái chế, tái sử dụng các sản phẩm từ nhựa. Khuyến khích công chức, viên chức, người lao động và các đơn vị sử dụng các sản phẩm từ nhựa sử dụng nhiều lần để hạn chế thải chất thải nhựa ra môi trường. Nghiên cứu tìm vật liệu, thiết bị thay thế các việc sử dụng các sản phẩm từ nhựa hiện nay bằng các vật liệu dễ phân hủy trong môi trường, thân thiện với môi trường để nhân rộng.

Giải quyết ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa gây ra là nhiệm vụ cấp bách, đòi hỏi phải thực hiện thường xuyên, cần sự tham gia của nhiều cấp, nhiều ngành và của toàn xã hội mới đem lại hiệu quả cao nhất.

Tân Nguyên