Triển khai thống nhất quy định về phân quyền, kiểm tra, kiểm toán nội ngành Tài chính

Quang cảnh Hội nghị.

Phân cấp rõ ràng đi kèm kiểm tra, giám sát

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh ngành Tài chính quyết tâm thực hiện “đẩy mạnh phân cấp phân quyền, tăng cường hậu kiểm” - một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước bằng cách giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các cơ quan cấp dưới và các địa phương. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Để cụ thể hóa chủ trương lớn nêu trên, trong thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành nhiều thông tư, quyết định của Bộ. Nổi bật là 3 văn bản: Thông tư số 66/2025/TT-BTC ngày 1/7/2025 quy định về phân cấp thẩm quyền quản lý của Bộ trưởng Bộ Tài chính trong các lĩnh vực ngân sách, tài sản công, đầu tư xây dựng và ứng dụng công nghệ thông tin; Quy chế Kiểm tra, giám sát nội bộ về quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, đầu tư xây dựng và ứng dụng công nghệ thông tin tại các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ ban hành kèm theo Quyết định số 2000/QĐ-BTC ngày 11/6/2025 của Bộ Tài chính; Quy chế Kiểm toán nội bộ của Bộ Tài chính ban hành kèm theo Quyết định số 1779/QĐ-BTC ngày 15/5/2025 của Bộ Tài chính.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm đề nghị các báo cáo viên trình bày ngắn gọn, tập trung vào những nội dung trọng tâm của 3 quy định nêu trên. Thứ trưởng đề nghị hội nghị dành nhiều thời gian để trao đổi những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; các đơn vị chủ trì xây dựng quy định giải đáp các nội dung thuộc thẩm quyền và báo cáo Bộ những nội dung vượt thẩm quyền.

Thứ trưởng cho biết thêm, sau Hội nghị hôm nay, Bộ Tài chính dự kiến sẽ tổ chức 1 hội nghị nữa tại TP. Hồ Chí Minh để phổ biến, nâng cao năng lực cho toàn bộ cán bộ ngành Tài chính, đáp ứng yêu cầu công việc trong bối cảnh mới.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm dự và chỉ đạo hội nghị.

Thay mặt Ban Thường vụ Đảng ủy, tập thể Lãnh đạo Bộ, Thứ trưởng ghi nhận, biểu dương nỗ lực của Cục Kế hoạch - Tài chính, Vụ Pháp chế và các đơn vị liên quan trong việc phối hợp tổ chức hội nghị nhằm kịp thời phổ biến, quán triệt những chính sách, quy định mới của Bộ Tài chính đối với công tác quản lý nội ngành.

Theo ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Cục trưởng Cục Kế hoạch - Tài chính (Bộ Tài chính), nội dung phân cấp đã được quy định trong nhiều văn bản pháp luật như: Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý sử dụng tài sản công. Thông tư số 66/2025/TT-BTC đã quy định cụ thể nộ dung phân cấp của Bộ trưởng Bộ Tài chính cho các đơn vị trong các lĩnh vực này, áp dụng trong nội bộ Ngành.

Về vấn đề kiểm tra, giám sát, kiểm toán nội bộ đã được Cục Kế hoạch - Tài chính tham mưu Lãnh đạo Bộ ban hành quy định trong nội ngành nhằm tạo thuận lợi cho các đơn vị trong quá trình thực hiện.

Thống nhất nhận thức và hành động

Tại hội nghị, đại diện Vụ Pháp chế (Bộ Tài chính) đã trình bày nội dung cơ bản của Thông tư số 66/2025/TT-BTC. Thông tư này được xây dựng đảm bảo các định hướng lớn. Điển hình là nguyên tắc phân cấp tối đa thẩm quyền của Bộ trưởng cho đơn vị của Bộ đảm bảo thực hiện nhiệm vụ được giao.

Cùng với đó, đảm bảo cải cách thủ tục hành chính thông thoáng nhất, tạo thuận lợi cho các đơn vị thực hiện nhiệm vụ, lược bỏ quy định báo cáo phối hợp lấy ý kiến trong trường hợp không cần thiết. Cùng với phân cấp, phân quyền, Thông tư cũng hướng dẫn theo dõi kiểm tra việc phân cấp.

Trong quản lý ngân sách, Thông tư phân cấp cho thủ trưởng các đơn vị dự toán cấp 2 thuộc Bộ Tài chính có thẩm quyền quyết định phân bổ và giao dự toán, điều chỉnh dự toán ngân sách đã giao cho các đơn vị sử dụng ngân sách thuộc phạm vi quản lý theo quy định; quyền tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý; phê duyệt và phê duyệt điều chỉnh nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp cơ sở theo quy định về tổ chức và hoạt động của đơn vị; phê duyệt và phê duyệt điều chỉnh các nhiệm vụ theo quy định pháp luật thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng làm căn cứ lập dự toán ngân sách hằng năm.

Ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Cục trưởng Cục Kế hoạch - Tài chính (Bộ Tài chính) phát biểu tại Hội nghị.

Trong quản lý đầu tư xây dựng, Cục trưởng Cục loại 1 có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư, quyết định việc dừng chủ trương đầu tư dự án nhóm B, nhóm C sử dụng vốn đầu tư công từ nguồn thu hợp pháp của Cục dành để đầu tư; Quyết định đầu tư, điều chỉnh quyết định đầu tư và phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành đối với dự án nhóm B, nhóm C sử dụng vốn đầu tư công; Phê duyệt, điều chỉnh nhiệm vụ và dự toán kinh phí chi thường xuyên thực hiện nhiệm vụ sửa chữa, cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong các dự án đã đầu tư xây dựng có tổng dự toán kinh phí thực hiện không quá 20 tỷ đồng/nhiệm vụ...

Trình bày về quy chế kiểm tra, giám sát nội bộ, đại diện Cục Kế hoạch - Tài chính cho biết, công tác này nhằm đánh giá hiệu lực, hiệu quả và tính phù hợp của các cơ chế, chính sách, chế độ quản lý hiện hành trong công tác tài chính, tài sản, đầu tư xây dựng, đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin. Đồng thời, đánh giá và nâng cao trách nhiệm của các đơn vị thuộc Bộ Tài chính trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, đầu tư xây dựng, đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Thông qua kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa và chấn chỉnh các tồn tại, sai phạm; xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền biện pháp xử lý theo quy định. Đồng thời, đánh giá, rút kinh nghiệm, tìm ra nguyên nhân, phương hướng và biện pháp khắc phục các tồn tại, sai phạm. Kiến nghị các cấp có thẩm quyền nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách đảm bảo phù hợp, đáp ứng yêu cầu quản lý.

Đối tượng kiểm tra là các tổ chức, cá nhân có liên quan trong quá trình quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, đầu tư xây dựng, đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, đơn vị đặc thù thuộc Bộ Tài chính. Đơn vị chủ trì kiểm tra, đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra trực tiếp tại đơn vị được kiểm tra. Hình thức kiểm tra có thể thực hiện kiểm tra định kỳ, kiểm tra đột xuất hoặc kiểm tra theo kế hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Đối với giám sát, đơn vị quản lý cấp trên giám sát đơn vị cấp dưới bằng phương thức giám sát trực tiếp, giám sát gián tiếp, trong đó tập trung việc giám sát gián tiếp. Trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, đầu tư xây dựng, đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, đơn vị chủ trì giám sát quyết định thực hiện phương thức giám sát trực tiếp, hoặc tiến hành kiểm tra tại đơn vị cấp dưới...

Tại hội nghị, các đại biểu đã dành phần lớn thời gian để trao đổi, thảo luận, giải đáp các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai các quy định nêu trên tại các đơn vị trong ngành Tài chính. Nhiều nội dung liên quan đến phân cấp thẩm quyền, kiểm tra, giám sát về quản lý tài chính, tài sản công, đầu tư xây dựng, ứng dụng công nghệ thông tin... đã được thảo luận, làm rõ. Dự kiến, chiều ngày 9/9/2025, Hội nghị tiếp tục phổ biến và trao đổi về Quy chế Kiểm toán nội bộ của Bộ Tài chính.

Hội nghị vừa là dịp để phổ biến, quán triệt các quy định mới của Bộ Tài chính để thống nhất nhận thức và hành động. Đồng thời, cũng là cơ hội để trao đổi, thảo luận nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện. Từ đó, góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách, xây dựng ngành Tài chính ngày càng hiện đại, minh bạch, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Trần Huyền