Triển vọng nông nghiệp hữu cơ

Nông dân Tứ Kỳ sản xuất lúa hữu cơ gắn với khai thác rươi cáy tự nhiên

Vừa thỏa mãn nhu cầu nông sản sạch của người tiêu dùng, vừa giảm áp lực cho môi trường sinh thái nên nông nghiệp hữu cơ (NNHC) đang được nhiều tổ chức, cá nhân trong tỉnh đầu tư phát triển.

Tiềm năng

Theo đuổi NNHC hơn 4 năm, anh Nguyễn Tuấn Anh ở thị trấn Nam Sách đã gặt hái được thành công bước đầu. Rau hữu cơ của Nông trại Việt - thương hiệu mà anh dày công xây dựng đã được đông đảo khách hàng trong tỉnh biết đến. Gần 5 ha rau được gối vụ liên tục song cũng không đủ cung cấp cho các trường học. Đây là thành quả từ quyết tâm muốn tìm cơ hội trong lĩnh vực vẫn còn khá mới mẻ này.

Theo anh Tuấn Anh, NNHC đang có nhiều "đất sống" khi mức sống của người dân ngày càng cao và chú trọng hơn tới sức khỏe. Nắm bắt được xu hướng, anh đã mạnh dạn đầu tư, biến khu đất vốn cấy lúa bấp bênh thành trang trại rau hữu cơ tiền tỷ. Tuy nhiên, để có được cơ ngơi như hiện nay, anh phải trải qua nhiều khó khăn, thậm chí đối mặt với những thất bại liên tiếp.

Nói đến NNHC của Hải Dương không thể không nhắc đến huyện Tứ Kỳ bởi đây là địa phương có vùng sản xuất NNHC gắn với khai thác rươi cáy tự nhiên lớn nhất tỉnh với 250 ha. Nhằm tạo môi trường sống lý tưởng cho rươi cáy phát triển, nhiều năm nay, nông dân Tứ Kỳ đã sản xuất lúa hữu cơ trong vụ chiêm xuân ở vùng đất bãi sông Thái Bình. Lúa được canh tác tự nhiên, chỉ sử dụng phân chuồng hoai mục, loại bỏ hoàn toàn phân bón và thuốc trừ sâu hóa học. Nhờ vậy, huyện không chỉ có sản phẩm gạo hữu cơ bãi rươi được gắn OCOP (Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm") 5 sao mà chất lượng của rươi cáy ở đây cũng đứng hàng đầu. Nhận thấy hiệu quả mà NNHC mang lại, thời gian tới, huyện tiếp tục mở rộng diện tích lúa hữu cơ kết hợp khai thác rươi cáy lên tới 530 ha.

Hải Dương có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển NNHC. Điều này đã được chứng minh trong thực tế sản xuất. Những mô hình sản xuất lúa hữu cơ, rau màu hữu cơ, cây ăn quả hữu cơ được thử nghiệm ngày càng nhiều. Trong chăn nuôi, một số nông dân cũng tiếp cận phương thức sản xuất hữu cơ khi sử dụng thức ăn thảo dược cho vật nuôi. Mặc dù vậy, đa số mô hình NNHC của tỉnh đều có quy mô nhỏ và chủ yếu phát triển tự phát. Vì thế, để có thể phát huy hiệu quả bền vững của NNHC cần có sự dẫn dắt của các cấp, các ngành.

Gỡ nút thắt

Có thể khẳng định NNHC chính là tương lai của ngành nông nghiệp, tạo nên một cuộc cách mạng trong sản xuất nông nghiệp. Trước đây, dưới sức ép của năng suất, sản lượng mà nông dân đã vắt kiệt đất đai, lạm dụng chất hóa học để sản xuất. Còn hiện tại, mục tiêu sản xuất đã thay đổi, sản phẩm nông nghiệp cần chất lượng chứ không chỉ là số lượng như trước. Mặt khác, vì muốn phát triển nhanh với khối lượng lớn mà chúng ta đã đánh đổi cả hệ sinh thái. Hệ lụy của nó đang hiện hữu trước mắt, đất đai cằn cỗi, bạc màu, các loài thiên địch vơi cạn dần, thậm chí đe dọa tới tính mạng con người khi ngộ độc thực phẩm ngày càng nhiều. Vì thế, NNHC sẽ là cứu cánh để ngành nông nghiệp của tỉnh cân bằng giữa lợi ích kinh tế và cải thiện môi trường sinh thái.
Anh Mai Xuân Thịnh ở thị trấn Gia Lộc là người có nhiều kinh nghiệm khẳng định làm NNHC không khó, cái khó là phải kiên trì để dần thay đổi tư duy sản xuất. Nông sản hữu cơ không cho sản lượng nhiều, mẫu mã không đẹp nhưng giá trị thì rất cao. Mặc dù vậy, để sản phẩm hữu cơ được đặt ở vị trí tương xứng, cần có sự kết nối giữa người sản xuất với người tiêu thụ. Chính vì quan điểm sản xuất chân chính này mà những sản phẩm hữu cơ được trồng tại trang trại của gia đình anh Thịnh ở xã Toàn Thắng (Gia Lộc) đã có chỗ đứng trên thị trường và được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao.

NNHC đòi hỏi nông dân phải từ bỏ tập quán canh tác cũ, dần hình thành văn hóa nông nghiệp khi coi sản xuất sạch là kim chỉ nam. Trước yêu cầu mới trong sản xuất nông nghiệp, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có những động thái để hướng người dân quan tâm hơn tới sản xuất hữu cơ. Đó là mở các lớp tập huấn, xây dựng mô hình điểm hay chủ động mời gọi doanh nghiệp bao tiêu nông sản hữu cơ. Tuy nhiên, điều này vẫn là chưa đủ, phải tạo ra cú hích mạnh mẽ giúp nông dân coi NNHC là giải pháp sống còn để bám trụ đến cùng. Đồng thời phải xây dựng hành lang pháp lý cho nông sản hữu cơ nhằm bảo vệ các cá nhân, đơn vị sản xuất hữu cơ thực chất trước những sản phẩm hữu cơ "tự phong" ngày càng nhiều.

DŨNG CƯỜNG