Triển vọng thỏa thuận ngừng bắn ở Lebanon

Theo tờ Haaretz, đề xuất ngừng bắn mà phía Israel tạm thời chấp nhận gồm 3 giai đoạn, bao gồm việc Hezbollah rút lực lượng khỏi phía Bắc sông Litani, quân đội Israel rời khỏi phía Nam Lebanon và cuối cùng là đàm phán giữa Israel và Lebanon về cột mốc tại khu vực biên giới. Bên cạnh đó, một tổ chức quốc tế do Mỹ dẫn đầu sẽ nhận nhiệm vụ giám sát lệnh ngừng bắn. Đồng thời, Israel kỳ vọng có thể nhận văn bản từ Washington, trong đó công nhận quyền của Tel Aviv được phép tiến hành hoạt động quân sự nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận ngừng bắn mà không có sự can thiệp từ phía quân đội Lebanon và các lực lượng quốc tế.

Khói bốc lên từ vùng ngoại ô phía Nam thủ đô Beirut của Lebanon sau một cuộc không kích của Israel. Ảnh: Reuters

Kênh tin tức Kan cũng đưa tin rằng Israel đã đồng ý về mặt nguyên tắc đối với thỏa thuận ngừng bắn ở Lebanon do Mỹ hậu thuẫn, nhấn mạnh rằng Thủ tướng Benjamin Netanyahu hiện đang cân nhắc cách công bố thỏa thuận này ra công chúng, với giả định thỏa thuận sẽ được Hezbollah chấp thuận. Trước đó, thủ lĩnh Hezbollah Naim Qassem tuyên bố nhóm này đã xem xét đề xuất ngừng bắn và gửi lại phản hồi. Ông Qassem đồng thời bày tỏ quyền quyết định tiếp theo thuộc về Israel.

Những thông tin này được đưa ra vào thời điểm mảnh đất Lebanon đang oằn mình hứng chịu những đòn tấn công liên tiếp của Israel, kể từ khi xung đột giữa Hezbollah và Israel leo thang hồi cuối tháng 9 vừa qua, với việc Tel Aviv phát động cuộc tấn công lớn nhằm vào phong trào Hezbollah liên quan tới các vụ đụng độ ở biên giới. Trong diễn biến mới nhất, ngày 24/11, phía Israel xác nhận lực lượng Hezbollah đã phóng hàng loạt roket, phá hủy nhiều ngôi nhà gần thủ đô Tel Aviv.

Cụ thể, lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết Hezbollah đã bắn khoảng 250 quả rocket vào nhiều địa điểm ở khu vực Petah Tikvah, phía Đông Tel Aviv, khiến ít nhất 4 người bị thương và nhiều ngôi nhà bốc cháy, đổ nát. Không ngần ngại, lực lượng Hezbollah lập tức lên tiếng xác nhận đã phóng rocket trong ngày 24/11 vào 2 địa điểm quân sự ở Tel Aviv và các vùng lân cận.

Trên thực tế, đòn không kích của Hezbollah là nhằm đáp trả những cuộc tấn công của Israel vào thủ đô Beirut của Lebanon, sau khi quân đội Israel tuyên bố đã thực hiện các cuộc không kích nhằm vào 12 trung tâm chỉ huy của Hezbollah ở vùng ngoại ô Dahiyeh, phía Nam Beirut một ngày trước đó.

Theo các nguồn tin an ninh tại Lebanon, quân đội Israel đã cảnh báo trên mạng xã hội về kế hoạch tấn công và đã phá hủy 2 tòa chung cư. Trong khi đó, IDF đã tấn công các trung tâm chỉ huy của lực lượng Hezbollah đặt trong các tòa nhà dân sự. Trước đó vào ngày 23/11, Israel cũng thực hiện một trong những cuộc tấn công được đánh giá là mạnh mẽ và nguy hiểm nhất vào trung tâm thủ đô Beirut. IDF không bình luận về cuộc không kích này cũng như không nêu rõ mục tiêu đã tấn công.

Những cuộc không kích và đòn đáp trả giữa hai bên trong 48 tiếng đồng hồ đã để lại hậu quả đau đớn trên toàn lãnh thổ Lebanon. Bộ Y tế Lebanon thông báo đã có 29 người thiệt mạng trong cuộc không kích ngày 24/11 của Israel và 84 người đã thiệt mạng trong cuộc không kích một ngày trước. Đến nay, tổng số người thiệt mạng tại Lebanon đã lên tới 3.754 người.

Bộ Giáo dục Lebanon ngày 25/11 buộc phải đình chỉ các lớp học trực tiếp ở khu vực Beirut cho đến cuối tháng 12/2024, do lo ngại về vấn đề an ninh sau nhiều cuộc không kích của Israel trong thời gian qua. Đáng chú ý, cũng trong ngày 24/11, quân đội Lebanon thông báo ít nhất 1 binh sĩ đã thiệt mạng và 18 người bị thương trong một cuộc không kích của Israel, khiến một trung tâm quân đội ở Al-Amiriya gần phía Nam thành phố Tyre của nước này bị thiệt hại nghiêm trọng. Quân đội Israel cho biết lấy làm tiếc về vụ việc và đang điều tra, đồng thời nói rằng nước này đang chiến đấu chống Hezbollah chứ không phải quân đội Lebanon. Trong khi đó, Thủ tướng lâm thời của Lebanon, ông Najib Mikati, nhận định vụ tấn công là thông điệp đẫm máu trực tiếp phản đối mọi nỗ lực đạt được lệnh ngừng bắn.

Đặt trong bối cảnh “mưa bom” vẫn không ngừng rơi và thương vong vẫn tiếp tục tăng, một lệnh ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hezbollah là điều đang được chờ đợi ngay lúc này để tìm lại sự yên bình cho người dân Lebanon. Trong chuyến công du vừa diễn ra đến Lebanon, Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell đã kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức giữa Israel và Hezbollah.

"Tình hình ở Trung Đông, đặc biệt là ở Beirut, đặt ra một thách thức lớn đối với cộng đồng quốc tế. Sự thiếu vắng hòa bình ở Trung Đông đã đạt đến một mức độ không thể chấp nhận được", ông Borrell nêu rõ.

Nhà ngoại giao hàng đầu của EU nói thêm rằng 2 tháng sau chuyến thăm gần nhất của ông tới Beirut, ông nhận thấy Lebanon đang trên bờ vực sụp đổ do xung đột, với nhiều ngôi làng bị tàn phá và số người thương vong ngày càng tăng. Ông Borrell cho rằng con đường khả thi duy nhất ở phía trước là ngừng bắn ngay lập tức và thực thi đầy đủ Nghị quyết 1701 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ).

Trong khi đó, theo trang Ynet, Đặc phái viên Mỹ Amos Hochstein đã cảnh báo sẽ chấm dứt nỗ lực hòa giải nếu cả Israel và Hezbollah không sớm nhất trí về thỏa thuận. Lời kêu gọi song song với những áp lực từ quốc tế, và cuộc khủng hoảng nhân đạo cận kề với hàng triệu người dân Lebanon chắc chắn sẽ là các yếu tố thúc đẩy nỗ lực ngừng bắn đến sớm giữa Israel và phong trào Hezbollah.

Bảo Hân