Trình đề án sáp nhập một số tỉnh trong tháng 4

Tại phiên họp ngày 28/2, sau khi nghe Ban Tổ chức Trung ương báo cáo về việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có kết luận yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã, thực hiện mô hình địa phương hai cấp (tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể) bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Nguồn TTXVN

Trung ương yêu cầu việc nghiên cứu phải tiến hành khách quan, dân chủ, khoa học, cụ thể, sâu sắc, cầu thị đúng với tình hình thực tiễn, đồng thời khắc phục triệt để chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, chia cắt về địa bàn, lĩnh vực, tổ chức trung gian cồng kềnh. “Xác định quyết tâm chính trị cao nhất, triển khai thực hiện theo phương châm “vừa chạy vừa xếp hành” để hoàn thành công việc với khối lượng rất lớn, đòi hỏi cao về chất lượng, tiến độ để trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng vào trung tuần tháng 4/2025”, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu. Trung ương giao Đảng ủy Chính phủ chủ trì, phối hợp Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương và các cơ quan liên quan chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng đề án, tờ trình Bộ Chính trị về vấn đề nêu trên.

Theo đó, đối với cấp tỉnh, ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội phát triển ngành, mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển của giai đoạn mới làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp.

Đối với cấp xã, cần xác định rõ các mô hình chính quyền địa phương cấp xã đối với khu vực đô thị, nông thôn, miền núi, đồng bằng, hải đảo, quy mô dân số, diện tích, lịch sử, văn hóa, các vấn đề kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, dân tộc tôn giáo. Ngoài ra, Trung ương cũng yêu cầu làm rõ quan hệ công tác giữa các cấp chính quyền địa phương (giữa cấp tỉnh và cấp xã), theo ngành dọc từ Trung ương đến cấp xã, bảo đảm hoạt động thuận lợi, đồng bộ, liên thông, hiệu lực, hiệu quả.

Bắc Kạn và một số tỉnh không đạt tiêu chí đơn vị hành chính cấp tỉnh về diện tích. Toàn quốc hiện có 49 tỉnh, thành chưa đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chuẩn so với quy định.

Đảng ủy Chính phủ được yêu cầu khẩn trương triển khai thực hiện, báo cáo Bộ Chính trị cho chủ trương trước khi xin ý kiến các cấp ủy, tổ chức đảng chậm nhất ngày 9/3; tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, hoàn thiện đề án gửi xin ý kiến các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc trung ương, các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương chậm nhất ngày 12/3; tiếp thu ý kiến góp ý của các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy, trực thuộc Trung ương, các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương, hoàn thiện đề án, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước ngày 27/3.

Đảng ủy Chính phủ tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ý kiến các cơ quan, hoàn thiện đề án, tờ trình; trình Ban Chấp hành Trung ương (qua Ban Tổ chức Trung ương) trước ngày 7/4.

Cả nước hiện có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh, bao gồm 57 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương. Ngoài ra, còn có 705 quận, huyện và 10.595 xã, phường. Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các tỉnh thành phải đáp ứng ba tiêu chí gồm: Quy mô dân số, diện tích tự nhiên và số đơn vị hành chính cấp huyện. Cụ thể, tỉnh miền núi, vùng cao phải có dân số từ 900.000, diện tích 8.000 km2; tỉnh ở những nơi khác dân số 1,4 triệu, diện tích 5.000 km2. Tỉnh thành phải có 9 đơn vị hành chính cấp huyện, trong đó ít nhất một thành phố hoặc một thị xã. Đơn vị hành chính cấp huyện, xã cũng có tiêu chuẩn về dân số và diện tích.

Tỉnh Thái Bình rộng 1.586 km2, không đạt tiêu chí cấp tỉnh về diện tích (5.000 km2), thuộc diện xem xét phải sáp nhập

Những địa phương không đáp ứng đầy đủ các tiêu chí này sẽ nằm trong diện xem xét sáp nhập nhằm tinh gọn bộ máy, giảm chi phí quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Theo quy định này, hiện có 10 tỉnh thành không đạt cả ba tiêu chí trên và có hàng chục tỉnh thành không đạt tiêu chí về diện tích, quy mô dân số và số huyện.