Trình duyệt AI thay mặt người dùng mua sắm làm bùng nổ tranh cãi
Mua sắm trực tuyến đang trở thành lĩnh vực cạnh tranh giữa các công ty công nghệ lớn. Tuần qua chứng kiến Amazon và Perplexity tranh cãi nảy lửa về cách trí tuệ nhân tạo (AI) tương tác với nền tảng thương mại điện tử.
Amazon công khai tuyên bố họ đã nhiều lần yêu cầu Perplexity ngừng cho phép trình duyệt AI Comet của mình tiến hành mua hàng thay khách hàng. Tập đoàn lập luận rằng tính năng này vi phạm chính sách nền tảng đồng thời ảnh hưởng đến chất lượng trải nghiệm của khách hàng.
Perplexity lập tức phản bác, cáo buộc Amazon “bắt nạt” và cố ý kìm hãm sự đổi mới. Công ty khẳng định Comet - có thể duyệt danh sách, so sánh mặt hàng thậm chí hoàn tất giao dịch từ nhiều trang web - trao quyền cho người tiêu dùng bằng cách đơn giản hóa quy trình mua sắm.
“Amazon nên thích điều này. Mua sắm dễ dàng hơn đồng nghĩa với nhiều giao dịch hơn và khách hàng hài lòng hơn. Nhưng họ chẳng quan tâm, họ quan tâm nhiều hơn đến việc cho bạn xem quảng cáo, doanh thu quảng cáo, tác động đến quyết định mua hàng của bạn thông qua loạt chương trình bán hàng gia tăng hay ưu đãi gây nhầm lẫn”, theo Perplexity. Công ty nhắc lại tuyên bố sẵn sàng hợp tác với ứng dụng AI hỗ trợ mua sắm từ bên thứ 3 mà giám đốc điều hành Amazon Andy Jassy đưa ra trong cuộc họp báo cáo tài chính gần nhất, chê bai động thái phản đối Comet đi ngược lại tuyên bố này.
Phía tập đoàn kiên quyết bảo vệ lập trường, nhấn mạnh ứng dụng bên thứ 3 khi tiến hành mua hàng trên Amazon phải tuân thủ đầy đủ các quy tắc cũng như tôn trọng quyết định từ Amazon. Theo tập đoàn, Comet đem lại trải nghiệm mua sắm lẫn dịch vụ chăm sóc khách hàng kém hơn đáng kể so với giao diện gốc của Amazon.

Amazon phản đối cho Comet tiến hành mua hàng thay khách hàng - Ảnh: Perplexity
Tranh cãi nêu trên làm nổi bật một câu hỏi lớn mà giới công nghệ đang phải đối mặt: Ai kiểm soát trải nghiệm mua sắm trực tuyến, nền tảng thương mại điện tử hay ứng dụng AI trung gian?
Nhanh chóng đạt mốc 1.000.000 người dùng chỉ sau thời gian ngắn ra mắt, Comet đại diện cho xu hướng trợ lý thông minh tự hành động thay mặt người dùng. Công nghệ này hứa hẹn giúp tăng sự tiện lợi, nhưng đe dọa đến các mô hình kinh doanh truyền thống vốn dựa vào thuật toán quảng cáo cùng đề xuất để thúc đẩy doanh số.
Với Amazon, cho phép ứng dụng AI bên thứ 3 tự động điều hướng và mua hàng trong hệ sinh thái của mình đồng nghĩa với việc mất quyền kiểm soát sản phẩm được hiển thị, quảng bá và định giá. Còn về phía Perplexity, Comet bị hạn chế có thể kìm hãm điều mà họ xem là bước tiến tiếp theo trong tăng quyền tự chủ của người tiêu dùng trên “chợ số”. Kết quả tranh cãi giữa 2 bên sẽ tạo tiền lệ cho cách trình duyệt trí tuệ nhân tạo và nền tảng thương mại điện tử cùng tồn tại trong kỉ nguyên mua sắm tự động sắp tới.
AI làm thay đổi mua sắm trực tuyến
Ngày nay trí tuệ nhân tạo được ứng dụng rộng rãi vào quy trình mua sắm, từ khâu tìm kiếm sản phẩm, so sánh giá, đưa sản phẩm vào giỏ hàng đến thanh toán. Ứng dụng phổ biến thường là công cụ tìm sản phẩm thông minh dựa vào hình ảnh hay mô tả mà người dùng cung cấp; trợ lý ảo so sánh giá, tìm kiếm ưu đãi hay trả lời câu hỏi thường gặp; hệ thống phân tích lịch sử mua sắm, hành vi người dùng để đề xuất sản phẩm phù hợp; ứng dụng thanh toán tự động; tính năng gợi ý kích cỡ và thử đồ ảo. Tuy nhiên thay khách mua hàng như Comet còn quá mới mẻ.
Tất cả nhằm cung cấp sự tiện lợi, nhanh chóng lẫn đề xuất phù hợp khiến người tiêu dùng hài lòng hơn. Doanh nghiệp dựa vào AI cũng có thể dự báo nhu cầu, nhanh chóng xử lý hàng tồn kho, tăng tỉ lệ chuyển đổi lượt truy cập thành giao dịch thành công, giảm chi phí vận hành.
“Mua sắm AI” là xu hướng tất yếu đang định hình lại ngành bán lẻ lẫn thương mại điện tử, đem lại cả cơ hội lẫn thách thức cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.













