Trốn, chậm đóng BHXH: Doanh nghiệp sẽ hết đường lùi
Doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) sẽ phải khắc phục trong thời hạn tối đa 3 ngày kể từ khi bị phát hiện. Nếu chây ì, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt hành chính, thậm chí bị xử lý hình sự.
Siết trách nhiệm xử lý vi phạm BHXH
Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật BHXH liên quan đến việc chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc, BHTN; xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH.
Theo dự thảo, cơ quan BHXH sẽ tăng cường trách nhiệm giám sát, đôn đốc doanh nghiệp thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng BHXH, BHTN. Cụ thể, hàng tháng, giám đốc BHXH nơi quản lý trực tiếp người lao động phải rà soát, xác định đơn vị vi phạm và trong 10 ngày đầu tháng, phải gửi văn bản yêu cầu khắc phục.
Trong trường hợp vi phạm được phát hiện qua thanh tra hoặc phản ánh từ các cơ quan chức năng, thời hạn xử lý sẽ rút ngắn còn 3 ngày làm việc kể từ thời điểm phát hiện.
Định kỳ mỗi quý, cơ quan BHXH cấp tỉnh sẽ tổng hợp danh sách doanh nghiệp vi phạm và gửi báo cáo lên BHXH Việt Nam, Sở Nội vụ, Thanh tra tỉnh để xử lý theo thẩm quyền. Báo cáo toàn quốc sẽ được thực hiện vào ngày 15/7 và 15/1 hàng năm, phản ánh tình hình đến hết 30/6 và 31/12.
Ngoài ra, cơ quan BHXH sẽ có trách nhiệm báo cáo đột xuất nếu có yêu cầu từ cơ quan chức năng về các đơn vị vi phạm nghĩa vụ đóng bảo hiểm.
Làm rõ khái niệm 'trốn đóng' và 'chậm đóng'
Dự thảo cũng định nghĩa rõ các hành vi bị coi là trốn đóng BHXH, BHTN, bao gồm: không đăng ký đóng cho phần lương thực tế không ghi trong sổ sách kế toán, sử dụng giấy tờ giả hoặc thông tin sai sự thật để được tạm hoãn nghĩa vụ đóng BHXH.
Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp chậm đóng đều bị xử phạt. Những doanh nghiệp gặp sự cố bất khả kháng và đã nỗ lực khắc phục nhưng không thể tránh được, hoặc đã áp dụng mọi biện pháp trong khả năng, sẽ không bị coi là vi phạm.
Mức phạt tăng, xử lý cả hành chính lẫn hình sự
Số tiền chậm đóng được tính dựa trên khoản doanh nghiệp phải nộp nhưng chưa thực hiện đúng hạn. Mức phạt được áp dụng là 0,03% mỗi ngày tính trên số tiền chậm hoặc trốn đóng.
Thứ tự thu nợ được quy định cụ thể, theo đó doanh nghiệp phải nộp tiền phạt do chậm, trốn đóng.
Ngoài xử phạt tài chính, doanh nghiệp vi phạm còn có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi nghiêm trọng.
Đồng thời, các doanh nghiệp đang trong thời gian vi phạm sẽ không được xét khen thưởng hay danh hiệu thi đua.
