Trọng trách đại biểu dân cử và yêu cầu sáng suốt lựa chọn người có tâm - có tầm - có tài trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước - Kỳ 3: Kỳ vọng về những đại biểu dân cử hết lòng vì Nhân dân

Gương đại biểu dân cử “hết lòng vì dân”

Những đại biểu dân cử “hết lòng vì dân” là những người luôn đặt lợi ích của Nhân dân lên hàng đầu; có tinh thần trách nhiệm cao, tận tụy phục vụ, hy sinh vì Nhân dân; sống khiêm tốn, giản dị và gần gũi với Nhân dân. Họ là những người đại diện chân chính, luôn lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cử tri và đấu tranh để bảo vệ quyền lợi của Nhân dân.

Trao đổi với PLVN, PGS.TS Nguyễn Văn Tiêm, Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Nguyễn Trãi nêu rõ, trong tiến trình cách mạng Việt Nam đã có rất nhiều tấm gương đại biểu dân cử sẵn sàng dám “đấu tranh”, đề xuất những giải pháp hữu hiệu, mang tính phản biện cao về chính sách, pháp luật để lợi ích của cử tri, của Nhân dân được bảo vệ tốt nhất.

PGS.TS Nguyễn Văn Tiêm cho rằng, để làm được điều đó, đại biểu dân cử thực sự phải có những phẩm chất ưu việt. Ông cũng dẫn chứng, một trong những người như thế đó là nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình. Không chỉ được biết đến là nhà ngoại giao lỗi lạc, bà Nguyễn Thị Bình còn là đại biểu Quốc hội trong nhiều khóa liên tiếp (VI, VII, VIII, IX, X). Khi còn là đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình luôn có tinh thần đấu tranh bền bỉ cho quyền lợi người dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em; bà luôn kiên trì chất vấn các Bộ, ngành liên quan đến chính sách xã hội, môi trường và giáo dục. Với bà, người đại biểu là người phải dấn thân, không thể ngồi nghe và gật đầu, mà phải nói lên tiếng nói trung thực của cử tri và Nhân dân.

Trong cuốn sách “Tấm lòng với Đất nước” - tuyển tập bài phát biểu, bài viết và trả lời phỏng vấn tiêu biểu của bà Nguyễn Thị Bình đã khắc họa con đường hoạt động cách mạng phong phú, thể hiện tâm thế của một người lãnh đạo có tầm chiến lược, có chiều sâu nhân văn, luôn đau đáu với vận mệnh đất nước và con người Việt Nam. Không chỉ để lại dấu ấn đặc biệt trong lịch sử ngoại giao Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bình còn là hiện thân tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam bản lĩnh, trí tuệ, giàu lòng nhân ái và thủy chung, kiên định - PGS.TS Nguyễn Văn Tiêm khẳng định.

Là một trong số ít đại biểu Quốc hội không phải là đảng viên, nhưng đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc gắn bó với nghị trường Quốc hội gần 20 năm. Với tư cách là nhà sử học, ông luôn thể hiện trách nhiệm chính trị cao, đưa ra nhiều phát biểu, chất vấn có chất lượng tại các kỳ họp. Ông không ngần ngại chất vấn thẳng thắn các vấn đề như cải cách giáo dục, chính sách văn hóa - lịch sử, bảo tồn di sản và nhiều vấn đề xã hội khác. TS. Chu Thị Hồng Nhung, Trường Đại học Giáo dục nhận định, những ý kiến sắc sảo của ông góp phần định hình tư duy nghị trường ngày càng hướng đến sự minh bạch, công khai và dân chủ hơn. Tấm gương của ông cho thấy, đại biểu dân cử không chỉ cần bản lĩnh, mà còn cần sự trung thực và tinh thần học thuật nghiêm túc.

Ông Dương Trung Quốc khi còn là đại biểu Quốc hội. (Ảnh: quochoi.vn)

Còn đối với nguyên Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Ksor Phước, vinh dự tham gia làm đại biểu Quốc hội 4 khóa (X, XI, XII, XIII) là những năm tháng không bao giờ phai mờ. Phát biểu tại cuộc gặp mặt của Tổng Bí thư Tô Lâm với các thế hệ đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ (ngày 27/8/2025), ông Ksor Phước xúc động: “Tôi mãi mãi biết ơn Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Nhân dân đã nuôi dưỡng, giáo dục, rèn luyện tôi biết sống, làm việc vì Tổ quốc, vì Nhân dân”. Quốc hội và đại biểu phải luôn bám sát cơ sở, gắn bó mật thiết với Nhân dân. Mọi khó khăn, phức tạp ở cơ sở; mọi tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân phải được tập hợp và phải được Quốc hội xem xét tường tận. “Quốc hội phải là trung tâm, mẫu mực về tập hợp đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam; không được bỏ quên bất cứ vùng nào và không để ai bị bỏ lại phía sau”, ông Ksor Phước chia sẻ.

Ông Phan Hồng Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Dân tộc và Tôn giáo chia sẻ, khi còn là Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc của Chính phủ (nay là Bộ Dân tộc và Tôn giáo), ông Ksor Phước luôn đau đáu với việc hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật về lĩnh vực công tác dân tộc, tiêu biểu là dự án Luật Dân tộc với nhiều lần dự thảo. Ông là cầu nối quan trọng giữa đồng bào dân tộc thiểu số với Đảng và Nhà nước; là người đề xuất nhiều chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi, tiêu biểu như các Chương trình 134, 135... và nhiều chính sách an sinh xã hội, đầu tư kết cấu hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế vùng sâu, vùng xa. Hình ảnh ông về tận buôn làng, lắng nghe ý kiến bà con, giải thích pháp luật bằng chính ngôn ngữ của đồng bào… là minh chứng sống động cho phẩm chất của người đại biểu “gần dân, hiểu dân, nói tiếng nói của Nhân dân” - ông Thủy khẳng định.

Những kỳ vọng về đội ngũ đại biểu dân cử

Trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước, rất nhiều cử tri đã bày tỏ sự kỳ vọng về đội ngũ đại biểu dân cử thực sự đại diện cho tiếng nói, nguyện vọng của họ trên nghị trường Quốc hội, HĐND.

Ông Trần Văn Chương, cán bộ hưu trí Tổ dân phố 35 - Nam Thăng Long, phường Thanh Xuân, TP Hà Nội bày tỏ: “Tôi đã trải qua nhiều kỳ trực tiếp đi bầu cử đại biểu các cấp, cơ bản các đại biểu trúng cử đã đáp ứng được nguyện vọng của cử tri bầu ra. Tuy nhiên, trong thời kỳ phát triển mới của đất nước hiện nay, chúng tôi còn kỳ vọng một đội ngũ đại biểu dân cử thực sự là người có tinh thần trách nhiệm cao, luôn đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và Nhân dân lên trên lợi ích cá nhân; sẵn sàng hy sinh, dấn thân vì lợi ích chung; là người thực sự phải bản lĩnh và dũng khí, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước Nhân dân”.

Ông Ksor Phước phát biểu tại cuộc gặp mặt của Tổng Bí thư Tô Lâm với các thế hệ đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ (ngày 27/8/2025). (Ảnh: Viết Thành)

Đồng tình với ý kiến trên, bà Nguyễn Thị Hằng, thôn Thúy Lạc, xã Hưng Phú, tỉnh Hưng Yên cho rằng, các đại biểu Quốc hội và HĐND khóa tới phải là người thực sự gần gũi và sâu sát với quần chúng Nhân dân, lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành với đời sống của người dân. “Đại biểu dân cử trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước phải là người có trí tuệ và hiểu biết, am hiểu pháp luật, chính sách, có tư duy phản biện và khả năng phân tích sâu sắc các vấn đề chính trị, pháp lý và xã hội, từ đó có thể không ngại đối thoại đến cùng những vấn đề vì lợi ích của Nhân dân ngay trên chính nghị trường” - bà Nguyễn Thị Hằng kỳ vọng.

Với những kỳ vọng nêu trên, trong bối cảnh đổi mới toàn diện và hội nhập quốc tế sâu rộng, người ứng cử đại biểu dân cử không thể chỉ dừng lại ở “hồ sơ đẹp” hay khẩu hiệu hấp dẫn; mà họ cần xây dựng hình ảnh bằng thực tiễn hoạt động, bằng sự hiểu biết pháp luật, bằng khả năng kết nối với Nhân dân; xây dựng chương trình hành động khả thi, gắn với nguyện vọng và vấn đề cụ thể của địa phương.

Chia sẻ với PLVN, Luật sư Nguyễn Văn Nguyên, Giám đốc Công ty Luật Hưng Nguyên, Đoàn Luật sư TP Hà Nội nhận định: Hiện nay, Quốc hội, HĐND, các đại biểu dân cử đã có nhiều đổi mới trong hoạt động để có thể đáp ứng tốt kỳ vọng của cử tri và Nhân dân. Tuy nhiên, Luật sư Nguyễn Văn Nguyên cho rằng, trong kỷ nguyên phát triển mới và đòi hỏi của nhu cầu hoàn thiện pháp luật theo các nghị quyết mới đây của Bộ Chính trị, kỳ vọng đối với đại biểu dân cử chắc chắn không dừng lại ở những việc đã làm được.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Nguyên, ngoài các phẩm chất theo tiêu chuẩn pháp luật đề ra, đại biểu dân cử cần luôn kiên trì và tâm huyết, theo đuổi đến cùng những vấn đề xã hội thiết thực, thúc đẩy cải cách chính sách, pháp luật; có tâm thế sẵn sàng phục vụ Nhân dân, sẵn sàng chịu áp lực, sẵn sàng chịu sự giám sát và sẵn sàng thay đổi để thực sự xứng đáng là đại biểu của Nhân dân.

Việc học tập và noi theo gương các đại biểu hết lòng vì Nhân dân không chỉ là điều cần thiết cho người ứng cử, mà còn là đòi hỏi chính đáng của cử tri trong việc lựa chọn người đại diện. Những “tấm gương” ấy chính là chuẩn mực để người ứng cử hôm nay tự soi chiếu và rèn luyện. Bởi lẽ, trở thành đại biểu dân cử không chỉ là vinh dự mà còn là sứ mệnh chính trị cao cả trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân - Luật sư Nguyên khẳng định.

Ngày 27/8/2025, tại buổi gặp mặt các thế hệ đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: Quốc hội luôn đồng hành cùng dân tộc, là nơi những quyết sách trọng đại thể theo ý chí và nguyện vọng của Nhân dân được thảo luận dân chủ, thông qua thận trọng, triển khai quyết liệt.
Chúng ta tôn vinh Quốc hội không chỉ như một thiết chế quyền lực nhà nước cao nhất, mà trước hết là một ngôi nhà chung của những người đại biểu nhân dân - đã từng mang trên vai trách nhiệm nặng nề mà cao quý, đó là lắng nghe dân, nói tiếng nói của dân, bảo vệ lợi ích chính đáng của dân. Trong mỗi đạo luật, mỗi nghị quyết có dấu ấn mồ hôi, công sức, trí tuệ tập thể của biết bao thế hệ đại biểu; đặc biệt tri ân các vị đại biểu lão thành - những người đã đi qua một phần chiều dài của lịch sử Quốc hội nước ta. Các bác, các đồng chí là tấm gương sáng về khí phách, trí tuệ, liêm chính và tận tụy với Tổ quốc, với Nhân dân - Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.

(Còn tiếp)

Thái Bình