'Trục kháng chiến' Iran leo thang hành động với Israel

Thời gian gần đây, bên cạnh cuộc chiến ác liệt ở Dải Gaza, Israel đang phải đối phó với những cuộc tấn công ngày càng nhiều từ các lực lượng được Iran hậu thuẫn ở Trung Đông, điển hình là lực lượng vũ trang Hezbollah (Lebanon) và Houthis (Yemen).

Leo thang tấn công vào Israel

Các cuộc giao tranh xuyên biên giới giữa Israel và Hezbollah gia tăng trong những ngày gần đây, và ngày càng tiến sâu hơn vào bên trong lãnh thổ Israel và Lebanon. Theo kênh Al Jazeera, căng thẳng hiện nay giữa Israel và Hezbollah ở mức nghiêm trọng nhất kể từ khi hai bên bùng nổ chiến tranh hồi năm 2006.

Ngày 4-6, Hezbollah cho biết đã triển khai một phi đội máy bay không người lái (UAV) để tấn công vào doanh trại quân đội Israel để phản ứng lại “cuộc tấn công chết người” trước đó của Israel vào TP Naqoura (Lebanon). Đến ngày 5-6, Hezbollah tuyên bố đã nhắm mục tiêu vào hệ thống phòng không Iron Dome của Israel ở Ramot Naftali bằng tên lửa dẫn đường.

Về phần mình, Cơ quan Công viên và Thiên nhiên Israel báo cáo rằng cuộc tấn công bằng loạt rocket của Hezbollah vào miền nam Israel cuối tuần trước đã khiến hơn 1.000 hecta rừng cháy rụi. Lực lượng Phòng vệ Israel báo cáo hôm 5-6 rằng hai máy bay không người lái có chất nổ được triển khai từ Lebanon nhằm vào thị trấn Hurfeish (phía bắc Israel).

Israel cũng cho biết đã tấn công bằng không quân và pháo binh nhằm vào các bệ phóng, công trình quân sự và các mục tiêu khác của Hezbollah tại ít nhất chín địa điểm trên khắp miền nam Lebanon hôm 5-6.

Về diễn ngôn, ngày 5-6, Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu cho biết quân đội nước này đã chuẩn bị cho hành động “rất mạnh mẽ” ở miền bắc Israel, giáp Lebanon để khôi phục an ninh tại khu vực sau nhiều tháng giao tranh giữa quân đội nước này và nhóm vũ trang Hezbollah (Lebanon).

“Bất cứ ai nghĩ rằng họ có thể làm hại chúng tôi và chúng tôi sẽ ngồi yên thì đang phạm sai lầm lớn. Chúng tôi đã chuẩn bị cho một hành động rất mạnh mẽ ở phía bắc. Bằng cách này hay cách khác, chúng tôi sẽ khôi phục an ninh cho miền bắc” - hãng tin Reuters dẫn lời ông Netanyahu.

Tương tự, người phát ngôn chính phủ Israel - ông David Mencer ngày 4-6 cho rằng giao tranh trong khu vực biên giới phía bắc nước này “không phải là một thực tế kéo dài”, đồng thời nói thêm rằng Israel cam kết đảm bảo đưa hàng chục nghìn người Israel phải sơ tán khỏi khu vực do giao tranh trở về nhà an toàn.

“Việc quyết định xem điều này được thực hiện bằng biện pháp ngoại giao hay bằng vũ lực là tùy thuộc vào Hezbollah. Chúng tôi đang bảo vệ đất nước này và đừng ngạc nhiên trước phản ứng của chúng tôi” - ông Mencer nhấn mạnh.

Khói cuồn cuộn sau vụ pháo kích của Israel vào thị trấn Khiam (Lebanon) ngày 5-6. Ảnh: AFP

Đáp lại, Phó lãnh đạo Hezbollah - ông Sheikh Naim Qassem cho biết nhóm này không tìm cách mở rộng xung đột nhưng lưu ý rằng Hezbollah “sẵn sàng chiến đấu nếu có bất kỳ cuộc chiến nào chống lại Hezbollah”.

Ông Qassem nói thêm rằng Hezbollah chỉ mới sử dụng “một phần nhỏ” khả năng của mình và cảnh báo rằng bất kỳ động thái nào của Israel nhằm mở rộng xung đột sẽ phải đối mặt với “sự tàn phá, hủy diệt và di dời”.

Phái đoàn Iran tại Liên Hợp Quốc nói với tờ Newsweek rằng các quan chức Iran "không tin tưởng bất kỳ lời nói khoa trương nào của một số quan chức Israel, những người đe dọa một cuộc tấn công trên bộ ở miền nam Lebanon”, đồng thời nhấn mạnh Israel “chắc chắn sẽ phải chịu sự thất bại nặng nề trước Hezbollah, vốn tự hào có sức mạnh quân sự vượt trội đáng kể so với Hamas”.

Song song với đó, các nhóm vũ trang Hồi giáo dòng Shiite được Iran hậu thuẫn ở Iraq gần đây tăng cường các cuộc tấn công bằng tên lửa và rocket vào lãnh thổ Israel. Israel cho biết từ tháng 5 các nhóm này đã bắt đầu phóng các loại vũ khí mới như tên lửa hành trình vào Israel. Quân đội Israel đã bắn hạ hai trong số các tên lửa này.

Ông Hussein al-Mousawi - người phát ngôn của nhóm Nujaba, một trong những nhóm vũ trang dòng Shiite ở Iraq, nói với Reuters rằng các cuộc tấn công là “sự phát triển tự nhiên” về vai trò của các nhóm Iraq nhằm tăng chi phí chiến tranh cho Israel.

“Các hoạt động của chúng tôi không bị ranh giới thời gian hay không gian ràng buộc. Chúng tôi, với tư cách là một người phản kháng, không sợ hậu quả miễn là chúng tôi đứng về phía lẽ phải” - ông Mousawi nói, đề cập sự ủng hộ của các nhóm Hồi giáo trong khu vực với cuộc chiến của Hamas.

Chưa dừng lại ở đó, Israel cũng báo cáo về các cuộc tấn công từ Houthis (Yemen) - một nhóm Hồi giáo vũ trang lớn trong khu vực. Tờ The Times of Israel đưa tin, Houthis ngày 3-6 đã nã tên lửa đạn đạo đất đối đất vào TP Eilat (cực nam của Israel).

Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết tên lửa này được bắn “từ hướng Biển Đỏ” và đã bị hệ thống phòng không Arrow của Israel bắn hạ.

Chiến lược răn đe Israel

Việc các nhóm vũ trang trong trục kháng chiến Iran gia tăng các hành động chống lại Israel diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang nỗ lực thúc đẩy đề xuất về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Tuy nhiên cho tới hiện nay cả Israel và Hamas bất đồng về đề xuất ngừng bắn.

Hôm 5-6, lãnh đạo nhóm Hamas - ông Ismail Haniyeh cho biết nhóm này sẽ yêu cầu chấm dứt vĩnh viễn cuộc chiến ở Gaza và việc Israel rút quân như một phần của thỏa thuận ngừng bắn, theo Reuters. Trong khi đó, Israel khẳng định sẽ không ký kết bất kỳ đề xuất nào yêu cầu nước này phải tạm dừng cuộc chiến trước khi Hamas bị tiêu diệt hoàn toàn.

Do đó, hành động của trục kháng chiến Iran nhằm mục đích gây áp lực buộc Israel phải ngừng bắn và ràng buộc các nguồn lực quân sự của Israel trên các mặt trận khác, theo Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (Đức). Các nhóm thân Iran từng tuyên bố các cuộc tấn công của họ để bày tỏ sự đoàn kết với người Palestine trong cuộc chiến chống lại Israel ở Gaza.

Binh sĩ Israel gần biên giới Dải Gaza (miền nam Israel). Ảnh: AP

Đồng quan điểm, ông Mike Knights, chuyên gia tại Viện Chính sách Cận Đông (Mỹ), cho biết: “Nhìn chung, cường độ và loại hệ thống vũ khí được sử dụng đã leo thang nhanh chóng. Nó làm phức tạp thêm nhiệm vụ của Israel và làm tăng chi phí tài chính”.

Theo chuyên gia, việc các nhóm thân Iran leo thang hành động chống lại Israel có thể được coi là một chiến lược răn đe nhằm gây sức ép lên Israel để nước này chấm dứt cuộc chiến ở Gaza và một cuộc chiến rộng lớn ở Trung Đông không phải là điều mà các nhóm này mong muốn.

Điển hình, ông Naim Qassem, chỉ huy thứ hai của Hezbollah nói với kênh Al Jazeera rằng Hezbollah là mặt trận hỗ trợ Gaza “và mặt trận đó sẽ không dừng lại cho đến khi cuộc chiến dừng lại” nhưng lưu ý rằng “chúng tôi đã quyết định không mở rộng trận chiến và chúng tôi không muốn một cuộc chiến tranh tổng lực".

Bên cạnh đó, các cường quốc như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) cũng khẳng định họ không ủng hộ việc mở rộng cuộc chiến ở Trung Đông. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 4-6 cho biết Washington không muốn chứng kiến một cuộc chiến tranh toàn diện và đang cố gắng theo đuổi một giải pháp ngoại giao, song nói thêm rằng Israel có quyền tự vệ trước lực lượng Hezbollah.

Còn EU cho biết liên minh này "ngày càng lo ngại" về căng thẳng gia tăng và việc buộc dân thường phải di tản ở cả hai bên biên giới Israel-Lebanon, đồng thời kêu gọi các bên kiềm chế.

VĨNH KHANG - THẢO VY