Trùm ma túy Mỹ coi việc giết người chỉ là 'chuyện làm ăn' (Kỳ cuối)

Quyết liệt xin được tha tội chết

Tại phiên tòa xét xử trùm ma túy Juan Raul Garza, các luật sư bào chữa cho Garza đã trình bày về những tình tiết giảm nhẹ. Họ nhấn mạnh sự thật rằng trong 2 vụ giết người tại Mỹ, Garza thậm chí không phải là thủ phạm ra tay. Tương tự như vậy, các đồng phạm của Garza đã nhận được các bản án nhẹ để đổi lấy lời khai của họ chống lại Garza, từ đó đặt ra nghi vấn về độ tin cậy và sự khách quan của chính lời khai đó.

Người bào chữa cũng lưu ý rằng Garza là một công nhân nhập cư cho đến năm 12 tuổi. Câu hỏi cuối cùng họ đặt ra cho bồi thẩm đoàn là: “Theo quyết định của các vị, các vị đã cho Juan Raul Garza bản án tử hình. Câu hỏi đặt ra là khi nào Juan Garza sẽ chết, và anh ta sẽ chết theo qui luật tự nhiên hay bị chết sớm?”.

Sau lần nghị án cuối cùng, bồi thẩm đoàn đã cân nhắc các yếu tố tăng nặng và giảm nhẹ và đưa ra đề nghị mức án tử hình. Khi nghe quyết định của bồi thẩm đoàn, Thẩm phán Filemon Vela (cũng là người Mỹ gốc Latin) nói với Garza: “Điều duy nhất tôi có thể khuyên anh, đó là hãy bắt đầu tìm sự bình an ở Chúa”. Juan Garza đã bị kết án tử hình vào ngày 10/8/1993.

Garza và các luật sư của mình đã đệ đơn kháng cáo trực tiếp tới Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ vào năm 1994. Trong kháng cáo đã nêu ra những điểm mà họ cho là sai sót về thủ tục, quy trình lựa chọn bồi thẩm đoàn, hướng dẫn của bồi thẩm đoàn và đưa vào một số bằng chứng nhất định. Tuy nhiên, Tòa án xác nhận rằng quy trình xét xử trong việc lựa chọn bồi thẩm là đầy đủ, các hướng dẫn của bồi thẩm đoàn là hợp lệ, và lời khai của đồng phạm (anh em họ Flores và Srader) không vi phạm các quyền của bị cáo. Tòa án phúc thẩm giữ y án sau đó bác bỏ yêu cầu xét xử lại.

Năm 1996, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bác bỏ đơn kháng cáo của Garza. Không dừng lại, các luật sư và Garza tiếp tục đệ đơn kháng cáo lên các cấp đề nghị hủy án và xét xử lại vì nhiều yếu tố. Sau khi kháng cáo trực tiếp của Garza và đơn thỉnh cầu đầu tiên bị từ chối, ông ta đã đệ đơn lên Ủy ban Nhân quyền Hoa Kỳ khẳng định rằng bản án tử hình của mình đã vi phạm Điều 1 (Quyền được sống), Điều 18 (Quyền được xét xử công bằng) và Điều 26 (Quyền theo đúng thủ tục pháp lý) của hiến pháp. Trong khi yêu cầu của Garza được Ủy ban Nhân quyền xử lý, chính phủ đã ấn định ngày thi hành án là ngày 5/8/2000. Nếu như bị thi hành án, Garza là tù nhân đầu tiên bị xử tử kể từ năm 1963. Đến thời điểm này, Garza có luật sư mới là Greg Wiercioch, người chủ trương các nỗ lực pháp lý để lật lại án tử hình đối Garza.

Những lời sám hối muộn màng...

Vào ngày 2/8/2000, chỉ vài ngày trước khi vụ hành quyết diễn ra, các nỗ lực trong việc tìm kiếm sự khoan hồng đã có hiệu quả. Những kết quả này dựa trên những thay đổi trong thủ tục để được hưởng khoan hồng kể từ khi khôi phục hình phạt tử hình năm 1988 tại Mỹ. Theo đó, các tử tù phải được báo trước ít nhất 120 ngày về thời điểm thi hành án.

Sau khi tù nhân nhận được thông báo về ngày hành quyết thì có 30 ngày để đề nghị tổng thống thay đổi bản án. Các qui định mới cũng để cho luật sư và thân nhân của tử tù cơ hội để trình bày trước Hội đồng Ân xá với sự hỗ trợ của các công tố viên trong vụ án. Quá trình ân xá, từ thời điểm nộp đơn đến quyết định cuối cùng mất khoảng 90 ngày. Để cho Garza được hưởng quyền lời từ những qui trình thủ thục mới, Tổng thống Clinton đã đình chỉ thi hành án đến ngày 12/12/2000.

Thời điểm hành quyết ngày một cận kề, nhiều tổ chức, nhà hoạt động đã kêu gọi Tổng thống Clinton, và sau đó là Tổng thống Bush xem xét về lại án tử hình. Đồng thời, gia đình Garza và các luật sư cũng gửi đến Tổng thống Mỹ đề nghị ân xá thiết tha. Nhưng mọi nỗ lực đều không có kết quả, đến ngày 19/6/2001, ông Bush và Tòa án Tối cao Mỹ đã bác bỏ mọi đề nghị.

Hơn 24 giờ trước khi bị xử tử, Garza được chuyển đến phòng giam bên cạnh phòng tử hình ở nhà tù Terre Haute (Indiana). Trước khi bị hành quyết, Garza nói chuyện với các luật sư, ăn bữa ăn cuối cùng gồm thịt nướng, cá hồi rán theo kiểu Pháp, hành và nước ngọt.

Khi được nhắn nhủ lời cuối cùng, tử tù Juan Raul Garza bày tỏ sự hối lỗi và ân hận: “Tôi muốn xin lỗi về tất cả những nỗi đau khổ đã gây ra cho người khác. Tôi mong được mọi người tha thứ, và cầu Chúa ban phước lành”. Sau đó, cai ngục Lappin đọc bản án của Garza, rồi các chuyên gia trong phòng bên cạnh đã tiêm cho Garza 3 loại hóa chất khác nhau. Juan Raul Garza được tuyên bố là đã chết vào lúc 7h09 sáng ngày 19/6/2001 (giờ địa phương).

Thanh Mai - Thủy Sinh