Trung-Ấn đụng độ, hé lộ quốc gia được lợi nhất: Vừa ký dự án thủy điện, vừa có thể chậm trả nợ

Pakistan cố gắng giành cảm tình của Trung Quốc

Một thỏa thuận trị giá 2,4 tỷ USD giữa Pakistan và Trung Quốc cho một dự án thủy điện lớn ở Kashmir cho thấy các quốc gia đang nỗ lực tấn công vào "mạng sườn" nhau ở Hymalaya, khu vực tồn tại tranh chấp mà gần đây căng thẳng đang lên đến đỉnh điểm sau khi một cuộc đụng độ chết người giữa lực lượng biên giới Trung Quốc và Ấn Độ.

Trung Quốc, Pakistan và Công ty Thủy điện Kohala, một công ty con của Tập đoàn Tam Hiệp Trung Quốc, cuối tháng trước đã ký thỏa thuận xây dựng một nhà máy thủy điện 1.124MW, dự kiến sẽ là một phần cơ sở hạ tầng quan trọng dọc theo Hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan, nằm trong sáng kiến Vành đai - Con đường do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khởi xướng.

Đây sẽ là khoản đầu tư lớn nhất vào một nhà sản xuất điện độc lập duy nhất ở Pakistan, theo báo địa phương. Đây cũng là dự án lớn thứ 2 mà Trung Quốc đã đồng ý tài trợ cho khu vực Kashmir do Pakistan quản lý trong 2 tháng qua.

Vào tháng 5, Tập đoàn Xây dựng Điện lực Trung Quốc đã được trao hợp đồng xây dựng đập Diamer Bhasha. Con đập này cách biên giới Trung Quốc 320km, cũng sẽ được Trung Quốc hỗ trợ tài chính.

Các chuyên gia cho biết Trung Quốc sẵn sàng tài trợ cho dự án thủy điện Kohala trong nỗ lực vô hiệu hóa lập trường của Ấn Độ liên quan đến việc xây dựng Hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan tại khu vực Kashmir đang tranh chấp. Ấn Độ nói rằng không có dự án nào nên được thực hiện trong khu vực, nhưng thỏa thuận mới nhất giữa Trung Quốc và Pakistan đã làm suy yếu điều này.

Andrew Small, một thành viên cao cấp xuyên Đại Tây Dương với chương trình châu Á tại Quỹ Marshall của Mỹ, tin rằng trong quá khứ Trung Quốc đã cẩn thận lựa chọn các dự án có thể trấn an Ấn Độ rằng Hành lang kinh tế không làm thay đổi hiện trạng Kashmir.

"Bắt đầu từ dự án thủy điện Kohala, điều này dường như đã bị phá vỡ," Small nói với Nikkei Asian Review.

Tuần trước, tại Pakistan đã xảy ra một cuộc tấn công vào Sở giao dịch chứng khoán Pakistan ở Karachi. Ngay lập tức, Thủ tướng Pakistan Imran Khan đổ lỗi cho Ấn Độ về vụ tấn công. "Không còn nghi ngờ, Ấn Độ đứng đằng sau vụ tấn công", ông nói với quốc hội Pakistan.

"Bằng cách đổ lỗi cho Ấn Độ về cuộc tấn công, Pakistan đã cố gắng giành được cảm tình của Trung Quốc", James M. Dorsey, một thành viên cao cấp tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S.Rajaratnam (Singapore) nói. Dorsey nói thêm rằng Pakistan đang cố gắng khai thác căng thẳng biên giới Ấn-Trung vì lợi ích tài chính của chính họ.

Chính sách "kiềm chế Ấn Độ" của Trung Quốc

Ngay sau khi công bố dự án thủy điện Kohala, truyền thông Ấn Độ đã cáo buộc sự hiện diện của quân đội Trung Quốc tại khu vực Gilgit-Baltistan, một phần của Kashmir do Pakistan quản lý. Họ cáo buộc rằng Trung Quốc đang cố gắng sử dụng khu vực Kashmir do Pakistan kiểm soát để kích động bạo lực ở Kashmir thuộc Ấn Độ. Thiếu tướng Babar Iftikhar, phát ngôn viên Các lực lượng vũ trang Pakistan, đã lên Twitter bác bỏ cáo buộc của New Delhi.

Mohan Malik, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học Quốc phòng UAE, nói rằng khai thác điểm yếu của Ấn Độ là một yếu tố thiết yếu trong chính sách "kiềm chế Ấn Độ" của Trung Quốc. Bắc Kinh đang ưu tiên các dự án xây dựng đập và thủy điện ở Kashmir do Pakistan quản lý hơn các dự án khác thuộc Hành lang kinh tế Trung Quốc - Pakistan "để thách thức New Delhi", ông nói với Nikkei.

Malik nói thêm rằng Pakistan chắc chắn là người hưởng lợi nhất trong cuộc xung đột giữa quân đội Trung Quốc - Ấn Độ. "Mối đe dọa về một cuộc chiến trên cả hai mặt trận với Trung Quốc và Pakistan là kịch bản tồi tệ nhất của New Delhi," ông nói.

Các chuyên gia cũng cho rằng có thể Pakistan có thể được trả chậm các khoản vay gắn liền với dự án thủy điện Kohala.

Tuy nhiên, Dorsey, học giả nghiên cứu quốc tế tại Singapore, có suy nghĩ khác. Ông cho rằng Bắc Kinh sẽ khó chấp nhận yêu cầu giảm nợ từ Pakistan vì làm như vậy sẽ buộc Bắc Kinh phải thực hiện tương tự với một loạt các yêu cầu tương tự từ các quốc gia Vành đai - Con đường khác.

Minh Khôi