Trung đoàn 3 trong mùa Xuân đại thắng

Trong cuộc chiến kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Trung đoàn 3, Sư đoàn 324 là một đơn vị Anh hùng, từng tham gia trực tiếp chiến đấu rất nhiều chiến dịch, trận đánh ác liệt ở Mặt trận Trị-Thiên, Huế-Đà Nẵng, Tây Nguyên… Đặc biệt, tháng 5-1974, Trung đoàn 3, Sư đoàn 324 được giao nhiệm vụ vào Tây Nguyên tham gia chiến dịch tiến công giải phóng quận lỵ Đắk Pét (Kon Tum).

Từ tháng 7 đến tháng 12-1974, Trung đoàn 3 phối hợp với Sư đoàn 304, Quân đoàn 2 tiến công giải phóng chi khu quân sự và quận lỵ Thượng Đức (Quảng Nam) và kiên cường phòng ngự bảo vệ vùng giải phóng Thượng Đức trước sự phản kích điên cuồng, quyết liệt của sư đoàn dù quân ngụy. Chiến công của Trung đoàn 3 trong các chiến dịch đã góp phần tạo đà, tạo thế, tạo tiền đề và tạo niềm tin vững chắc cho một thời kỳ mới - tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Sau khi giải phóng Đà Nẵng cuối tháng 3-1975, Trung đoàn 3 được củng cố, bổ sung quân, rút kinh nghiệm và huấn luyện bổ sung, nhất là chiến thuật chiến đấu trong thành phố. Ngày 25-4-1975, Trung đoàn hành quân vào An Nhơn, Bình Định. Thời điểm này. Trung đoàn có biệt hiệu Đoàn Bình Nam.

Tác giả ký sách của mình viết tặng độc giả.

Ngày 26-4-1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh bắt đầu. Ngày 27-4, Trung đoàn chúng tôi hành quân vào Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa. Ngày 29-4, chúng tôi tạm dừng trú quân ở Xuân Lộc, làm lực lượng dự bị trực tiếp của Quân đoàn 2. Suốt chặng đường hành quân, toàn Trung đoàn bừng bừng khí thế lập công, sẵn sàng lao vào trận chiến đấu cuối cùng.

Với xe ca, xe GMC, xe Jeep, toàn Trung đoàn là một đoàn xe hành quân với khẩu hiệu "Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, bất ngờ, chắc thắng". Đi trước là Quân đoàn 2, tiếp theo là Đoàn Bình Nam chúng tôi. Xe tăng, pháo binh, bộ binh rầm rập ngày đêm, đánh địch mà đi, mở đường mà tiến.

Trên đường đi trải dài từ Đà Nẵng vào miền Nam, chúng tôi thường đọc câu thơ "Khu 5 dằng dặc khúc ruột miền Trung" của Tố Hữu. Quá trình hành quân bằng cơ giới, Đoàn Bình Nam (Trung đoàn 3, Sư đoàn 324) với biệt danh "BN"- từng nổi danh với đoàn quân “bách chiến bách thắng” đi đến đâu đều được người dân đón tiếp rất tình cảm nồng hậu. Nhiều nơi, học sinh ra đón tiếp vẫy chào từng chặng khiến các chiến sĩ ngồi trên xe cảm thấy phấn chấn, nước mắt rưng rưng.

Là lực lượng dự bị của Quân đoàn 2, chúng tôi luôn luôn bám sát quá trình hành quân chiến đấu của toàn Quân đoàn. Ngày 29-4-1975, năm cánh quân trên 5 hướng áp sát, công kích vào nội đô Sài Gòn. Đoàn cố vấn Mỹ tháo chạy. Trưa 30-4-1975, Tổng thống ngụy quyền Sài Gòn Dương Văn Minh đọc tuyên bố đầu hàng vô điều kiện. Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 3 chúng tôi vô cùng sung sướng, hòa vào niềm vui chung đại thắng của toàn quân và toàn dân tộc.

Tác giả (ngoài cùng, bên trái) và đồng đội trong cuộc gặp mặt giao lưu kỷ niệm 55 năm cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân (1968-2023). Ảnh do tác giả cung cấp

Hoàn thành nhiệm vụ, Trung đoàn 3 về lại đội hình Sư đoàn, đóng quân tại Túy Loan, Hòa Vang (TP Đà Nẵng) tổ chức ăn mừng chiến thắng với địa phương ngày 15-5-1975. Tổng kết cuộc tổng tiến công 55 ngày đêm giải phóng hoàn toàn miền Nam của Quân đoàn 2 tại Thủ Đức, Trung đoàn 3, Sư đoàn 324 tổng hợp chiến đấu cả hai năm (1974-1975) được tặng thưởng Huân chương Quân công giải phóng hạng Nhì, bản thân tôi là Trung đoàn trưởng Trung đoàn 3 được tặng thưởng Huân chương Chiến công giải phóng hạng Nhất.

Sau ngày toàn thắng,tháng 6-1975, toàn Sư đoàn 324 hành quân vào cực Nam Trung Bộ, đóng quân trên ba tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Lâm Đồng, làm nhiệm vụ truy quét FULRO, xây dựng cơ sở và chính quyền cách mạng sau giải phóng.

Đại tá HỒ HỮU LẠN, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 3, Sư đoàn 324, Quân khu 4