Trung Đông: 'Người gác đền' Al-Aqsa nổi giận, Hội nghị thượng đỉnh Ai Cập-Palestine-Jordan tỏ đoàn kết
Ngày 17/1, Jordan, quốc gia được cho là có vai trò đặc biệt đối với đền thời Al-Aqsa/Núi Đền đã triệu Đại sứ Israel tại Amman Eitan Surkis để bày tỏ sự phản đối với động thái mới nhất của Nhà nước Do Thái.
Theo Bộ Ngoại giao Jordan, trước đó, cùng ngày, Đại sứ nước này Ghassan Majali bị lực lượng chức năng Israel ngăn cản vào đền Al-Aqsa/Núi Đền.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Jordan cho biết, Đại sứ Israel đã được trao “một lá thư phản đối với lời lẽ mạnh mẽ", đồng thời kêu gọi Nhà nước Do Thái phải “chấm dứt nỗ lực thay đổi hiện trạng lịch sử” ở Jerusalem bị chiếm đóng.
Bên cạnh đó, Jordan cũng nhắc nhở Israel rằng, quỹ tín thác Hồi giáo Waqf hiện là cơ quan độc quyền giám sát các hoạt động tôn giáo ở Jerusalem, bao gồm cả đền thờ Al-Aqsa, theo Thỏa thuận hòa bình năm 1994.
Quỹ Waqf do Jordan tài trợ và kiểm soát, chính vì vậy, Amman được cho là quốc gia canh giữ khu vực Al-Aqsa/Núi Đền.
Chính phủ Israel chưa đưa ra phản hồi về vụ việc. Tuy nhiên, theo cảnh sát nước này, lực lượng chức năng không ngăn cản ông Majali mà chỉ giữ nhà ngoại giao này một lúc do không có sự phối hợp từ trước. Đại sứ Jordan đã lựa chọn rời đi thay vì chờ đợi.
Cảnh sát Israel nêu rõ: “Nếu Đại sứ đợi thêm vài phút nữa để sĩ quan được cập nhật thông tin, thì nhóm của ông đã được vào", nhấn mạnh rằng, “sự phối hợp” với cảnh sát Israel là điều thường xuyên trước những chuyến thăm như vậy.
Vụ việc xảy ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại địa điểm linh thiêng ở Jerusalem, đặc biệt là do chuyến thăm đền Al-Aqsa/Núi Đền của Bộ trưởng An ninh quốc gia Israel Itamar Ben Gvir hồi đầu năm.
Theo quy định bất thành văn, tín đồ Hồi giáo có thể tự do tới và cầu nguyện tại đền Al-Aqsa/Núi Đền, trong khi những người khác, kể cả tín đồ Do Thái, chỉ được thăm một cách hạn chế và không được cầu nguyện tại đây.
Cùng ngày, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas và Quốc vương Jordan Abdullah II đã có cuộc gặp ba bên tại Cairo để thảo luận vấn đề Palestine, cũng như tình hình khu vực và thế giới gần đây.
Theo người phát ngôn Bassam Radi của Phủ Tổng thống Ai Cập, các nhà lãnh đạo đã kêu gọi cộng đồng quốc tế bảo vệ người dân Palestine và các quyền chính đáng của họ.
Tổng thống El-Sisi, Tổng thống Abbas và Quốc vương Abdullah II cũng kêu gọi tất cả các bên liên quan tăng cường nỗ lực tái khởi động các cuộc đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine để giải quyết vấn đề Palestine dựa trên giải pháp hai nhà nước.
Ba nhà lãnh đạo nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ các quyền hợp pháp của người Palestine và thành lập một nhà nước Palestine độc lập dựa trên đường biên giới ngày 4/6/1967 với Đông Jerusalem là thủ đô, phù hợp với luật pháp quốc tế, các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Sáng kiến Hòa bình Arab.
Theo hãng thông tấn WAFA, Tổng thống Sisi và Quốc vương Abdullah khẳng định hoàn toàn ủng hộ các nỗ lực của Tổng thống Abbas trong tình hình nhạy cảm hiện nay, khi sự nghiệp của người Palestine đang phải đối mặt với những thách thức trong khu vực và quốc tế ngày càng tăng.
Ba nhà lãnh đạo nhất trí tiếp tục tham vấn và phối hợp trong khuôn khổ công thức ba bên ở tất cả các cấp, qua đó hiện thực hóa tầm nhìn với mục đích kích hoạt các nỗ lực khôi phục đàm phán và hợp tác cùng các đối tác nhằm tái khởi động tiến trình hòa bình.
.