Trung Quốc ban hành nhiều chính sách khuyến khích kết hôn và sinh con

Hiện trạng trên xảy ra khi cuộc khủng hoảng nhân khẩu học của nước này ngày càng trầm trọng mặc dù chính phủ đã thực thi chiến dịch toàn diện nhằm thúc đẩy hôn nhân và khuyến khích sinh con.

Số lượng kết hôn và sinh con giảm mạnh đặt ra thách thức lớn đối với chính quyền Bắc Kinh khi họ ngày càng lo ngại về tác động từ việc lực lượng lao động đang giảm và dân số già hóa đối với nền kinh tế đang tăng trưởng chậm lại của đất nước.

Khoảng 4,74 triệu cặp đôi Trung Quốc đã đăng ký kết hôn trong ba quý đầu năm 2024, giảm 16,6% so với mức 5,69 triệu được ghi nhận trong cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu do Bộ Nội vụ công bố tuần trước.

Đây là đà giảm liên tiếp từ mức đỉnh điểm năm 2013 với hơn 13 triệu cuộc hôn nhân mới và phù hợp với dự đoán của các chuyên gia nhân khẩu học Trung Quốc rằng các cuộc hôn nhân vào năm 2024 sẽ giảm xuống dưới mức thấp kỷ lục của năm 2022 là 6,83 triệu, kể từ khi số liệu bắt đầu được thu thập vào năm 1980.

Dân số Trung Quốc đã giảm trong hai năm liên tiếp và tỷ lệ sinh của nước này vào năm ngoái là thấp nhất kể từ khi thành lập Cộng hòa nhân dân Trung Hoa vào năm 1949. Vào năm 2022, quốc gia này đã bị Ấn Độ vượt qua để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới.

Các quan chức Trung Quốc đã nhìn thấy mối liên hệ trực tiếp giữa việc ít kết hôn hơn và tỷ lệ sinh giảm ở quốc gia này.

Tỷ lệ kết hôn ở Trung Quốc ngày càng giảm - Ảnh: Getty

Để đảo ngược tình trạng suy giảm này, các quan chức Trung Quốc đã triển khai một loạt các biện pháp, từ các ưu đãi tài chính đến các chiến dịch tuyên truyền, để thúc đẩy những người trẻ tuổi kết hôn và sinh con.

Các quan chức đã tổ chức các sự kiện hẹn hò giấu mặt, đám cưới tập thể và cố gắng hạn chế truyền thống thách giá khi cưới (đòi của hồi môn) giá trị lớn từ chú rể của gia đình cô dâu tương lai khiến hôn nhân trở nên ngoài tầm với của nhiều người đàn ông ở các vùng nông thôn.

Từ năm 2022, Hiệp hội Kế hoạch hóa gia đình Trung Quốc đã triển khai các chương trình thí điểm để tạo ra "văn hóa hôn nhân và sinh con thời đại mới" nhằm thúc đẩy "giá trị xã hội của việc sinh con" và khuyến khích những người trẻ tuổi kết hôn và sinh con ở "độ tuổi phù hợp".

Nhưng cho đến nay, các chính sách này vẫn chưa thuyết phục được nhiều người trẻ tuổi Trung Quốc đang phải vật lộn với tình trạng chi phí sinh hoạt tăng cao.

Nhiều người đang hoãn việc kết hôn và sinh con và ngày càng nhiều người trẻ thậm chí còn chọn cách tránh né việc ấy.

Theo các quan chức và nhà xã hội học Trung Quốc, sự suy giảm cả về số lượng kết hôn và sinh con một phần là do nhiều thập kỷ áp dụng các chính sách nhằm hạn chế sự gia tăng dân số của Trung Quốc, dẫn đến tình trạng ít người trẻ tuổi trong độ tuổi kết hôn hơn.

Năm 2015, Trung Quốc tuyên bố chấm dứt chính sách một con kéo dài hàng thập kỷ, cho phép các cặp đôi sinh hai con, sau đó tăng lên ba con vào năm 2021 – nhưng cả tỷ lệ kết hôn và sinh nở đều tiếp tục giảm.

Xu hướng giảm này cũng là kết quả của việc thay đổi thái độ đối với hôn nhân, đặc biệt là ở những phụ nữ trẻ đang ngày càng có trình độ học vấn cao hơn và độc lập về tài chính.

Anh Duy