Trung Quốc đang định hình lại ngành logistics toàn cầu
Các nguồn tin trong ngành ngày 29/9 cho hay Trung Quốc đang từng bước tái định hình ngành kho vận (logistics) toàn cầu thông qua việc kiểm soát các cảng biển, tuyến đường sắt xuyên lục địa, mạng lưới kỹ thuật số và nguồn tài nguyên chiến lược.
Sự mở rộng này đã làm thay đổi cấu trúc chuỗi cung ứng quốc tế và thu hẹp không gian kinh tế của nhiều quốc gia, trong đó có Hàn Quốc.
Quang cảnh cảng hàng hóa tại tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc. Ảnh minh họa: THX/TTXVN
Một ví dụ tiêu biểu là cảng Piraeus của Hy Lạp, nay trở thành “cửa ngõ châu Âu” của hàng hóa Trung Quốc. Nhờ vốn đầu tư và công nghệ của Trung Quốc, cảng này được hiện đại hóa và kết nối trực tiếp với “Tuyến đường sắt quốc tế Trung Quốc-châu Âu”, giúp rút ngắn hơn một tuần vận chuyển hàng hóa từ châu Á vào Trung và Đông Âu. Trên bộ, “Con đường Tơ lụa Sắt” đi qua lục địa Á-Âu trở thành huyết mạch mới, đưa các nước Trung Á và châu Âu vào “khu vực kinh tế Trung Quốc”.
Chiến lược này bắt đầu từ hai thập kỷ trước với “chuỗi ngọc trai” – mạng lưới các cảng biển từ Biển Đông, Ấn Độ Dương tới châu Phi và châu Âu. Trung Quốc hiện kiểm soát hoặc có quyền vận hành các cảng Gwadar (Pakistan), Kyaukphyu (Myanmar) và Hambantota (Sri Lanka), đồng thời duy trì căn cứ quân sự ở Djibouti.
Trong khi đó, “Con đường Tơ lụa Kỹ thuật số” mở rộng ảnh hưởng tới các tuyến cáp ngầm toàn cầu và mạng lưới vệ tinh, trong đó có dự án PEACE kết nối châu Á-châu Phi-châu Âu và dự án vệ tinh “Quốc Vương” cạnh tranh với Starlink.
Về tài nguyên, Trung Quốc gần như độc quyền khai thác cobalt tại Cộng hòa Dân chủ Congo và lithium tại Nam Mỹ. Điều này khiến ngay cả khi Mỹ và châu Âu thúc đẩy xe điện, nguồn cung linh kiện chủ chốt vẫn phụ thuộc vào Trung Quốc.
Tại châu Âu, nhiều quốc gia lưỡng lự trong việc áp đặt lệnh trừng phạt lên Trung Quốc do phụ thuộc thị trường. Tây Ban Nha được Trung Quốc hứa hẹn trở thành trung tâm sản xuất xe điện, trong khi các tập đoàn ô tô Đức và thương hiệu xa xỉ Pháp ngày càng phụ thuộc vào người tiêu dùng Trung Quốc.
Trái lại, Hàn Quốc dù sở hữu mạng lưới FTA phủ khắp 85% GDP toàn cầu, vẫn chưa xây dựng được chiến lược logistics toàn diện. Trong khi nội bộ chính trị còn chia rẽ, Trung Quốc đã lặng lẽ tạo dựng một “đế chế nơi Mặt Trời không bao giờ lặn” dựa trên công nghiệp, tài nguyên và hạ tầng toàn cầu.
