Truyền thông Trung Quốc vừa đăng tải hình ảnh hàng dài tàu tên lửa tấn công nhanh tàng hình hai thân Type 022 được đưa lên bờ với chú thích "nghỉ ngơi sau khi hoàn thành sứ mệnh lịch sử", đây là những con tàu đã được loại biên.
Chiếc tàu tên lửa Type 022 đầu tiên phục vụ trong hải quân Trung Quốc mới từ năm 2004, tức là đến nay chúng mới có tuổi đời 15 năm, còn quá trẻ để "nhận sổ hưu".
Đây là điều gây bất ngờ lớn khi Type 022 được xếp vào danh sách những tàu tên lửa tấn công nhanh lợi hại nhất thế giới, hải quân Trung Quốc đang vận hành tới 80 chiếc loại này.
Tuy nhiên đúng như chú thích ở bức ảnh đầu tiên, những chiếc chiến hạm này đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình đối với hải quân Trung Quốc, vì vậy việc chúng sớm bị loại biên không có gì bất thường.
Hải quân Trung Quốc thiết kế Type 022 cho mục đích phòng thủ lãnh hải trước ưu thế cực lớn của Mỹ vào thời điểm đó, số lượng đông đảo Type 022 rất phù hợp cho chiến thuật phi đối xứng khi đối đầu kẻ địch mạnh hơn.
80 tàu tên lửa tấn công nhanh Type 022 với hỏa lực mạnh sẽ là phương án đáp trả biên đội tác chiến tàu sân bay Mỹ nếu lực lượng này có ý định can thiệp vào tình hình eo biển Đài Loan trong trường hợp nổ ra xung đột.
Nhưng chỉ hơn chục năm gần đây đã chứng kiến sự thay đổi rất lớn của hải quân Trung Quốc khi họ phát triển từ lực lượng tác chiến ven bờ thành "hải quân nước xanh" với khả năng tung sức mạnh đến các vùng biển rất xa.
Ngoài các tàu sân bay, khu trục hạm, tuần dương hạm thì hải quân Trung Quốc đang đóng mới rất nhiều tàu hộ vệ tên lửa Type 056 có lượng giãn nước 1.500 tấn để thay thế vai trò của Type 022 trong chiến lược chống tiếp cận/xâm nhập khu vực từ cự ly xa hơn.
Bên cạnh đó lực lượng này còn thử nghiệm thành công tên lửa đạn đạo chống hạm, xác định đây sẽ là vũ khí của tác chiến phi đối xứng chủ lực trong các cuộc xung đột cự ly gần.
Khi đã có người kế thừa xứng đáng thì việc duy trì số lượng đông đảo Type 022 tỏ ra không còn cần thiết nữa, chính vì vậy hải quân Trung Quốc bắt đầu cho một số chiếc Type 022 được "nghỉ ngơi" sau khi hoàn thành sứ mệnh lịch sử.
Nhiều khả năng Trung Quốc sẽ bán thanh lý các tàu tên lửa Type 022 cho các đối tác của mình nếu nhận được lời đề nghị, bởi dù sao lớp chiến hạm này vẫn được đánh giá rất phù hợp với những lực lượng nhỏ.
Tàu tên lửa Type 022 có lượng giãn nước đầy tải 220 tấn; chiều dài 42,6 m; chiều rộng 12,2 m, mớn nước 1,5 m; trang bị 2 động cơ diesel 6.865 mã lực (5.119 kW) cùng 4 động cơ phản lực nước MARI cho tốc độ tối đa 36 hải lý/h; thủy thủ đoàn 12 người.
Công nghệ tàu 2 thân (cataraman) trên Type 022 có nhiều ưu điểm so với một thân truyền thống (mono hull) như cung cấp sự ổn định cao và độ nghiêng thấp, cho phép chạy với tốc độ rất cao và tăng khả năng tàng hình.
Vũ khí trang bị của chiến hạm Type 022 bao gồm 8 tên lửa đối hạm YJ-83 (có thể thay thế bằng tên lửa hành trình tấn công mặt đất Hongniao-2), tên lửa vác vai FLS-1 và 1 pháo phòng không cao tốc 30 mm sao chép AK-630 của Nga.
Mặc dù được vũ trang khá mạnh nhưng tàu tấn công nhanh tàng hình Type 022 bị cho là chỉ giữ vai trò bệ phóng di động, để có thể bắn tên lửa thì cần có sự chỉ thị mục tiêu từ máy bay hoặc tàu chiến khác do phạm vi hoạt động của radar tích hợp là quá ngắn.
Việt Dũng