Trung Quốc lâm nguy vì vựa lúa chết

Những cánh đồng và con đường ở TP Thư Lan, tỉnh Cát Lâm, Đông Bắc Trung Quốc bị nước lũ nhấn chìm hôm 4/8. Ảnh: AP

Mưa xối xả do hậu quả của cơn bão Doksuri đã tàn phá miền Bắc Trung Quốc kể từ cuối tháng 7, khiến hơn 1 triệu người phải sơ tán và ít nhất 30 người thiệt mạng ở ngoại ô Bắc Kinh và tỉnh Hà Bắc lân cận. Mới nhất, 14 trường hợp tử vong khác đã được báo cáo hôm 6/8 tại thành phố Thư Lan thuộc tỉnh Cát Lâm, bao gồm 3 quan chức địa phương.

Xa hơn về phía Bắc ở tỉnh Hắc Long Giang, các con sông tưới tiêu cho nhiều cánh đồng màu mỡ của tỉnh này đã tràn bờ, nhấn chìm các cánh đồng lúa, phá hủy các nhà kính trồng rau và làm hư hại nhiều nhà máy - theo Tân Hoa Xã.

Theo chính quyền Hắc Long Giang, trên toàn tỉnh, mực nước ở 25 con sông đã vượt quá cảnh báo và có nguy cơ vỡ đê. Hôm 6/8, Bộ Tài nguyên nước của Trung Quốc đã nâng mức ứng phó khẩn cấp đối với lũ lụt lên Cấp 3 đối với các tỉnh Cát Lâm và Hắc Long Giang - mức khẩn cấp cao thứ 3 trong hệ thống ứng phó gồm 4 cấp.

Tại Cáp Nhĩ Tân, thủ phủ tỉnh Hắc Long Giang, có khoảng 162.000 người đã phải sơ tán, trong khi hơn 90.000 ha cây trồng bị nước lũ làm hư hại. Còn tại huyện Thượng Chí, hơn 42.575 ha cây trồng đã bị phá hủy bởi trận mưa bão tồi tệ nhất mà địa phương này phải đối mặt trong hơn 6 thập kỷ qua.

Nhiều ngôi làng và diện tích đất nông nghiệp rộng lớn cũng bị ngập lụt ở huyện Vũ Xương - một địa phương chuyên sản xuất lúa gạo lớn khác ở Hắc Long Giang. Chính quyền tại đây vẫn đang thống kê thiệt hại.

Tình trạng ngập lụt đất nông nghiệp đã làm tăng thêm mối lo ngại về những tác động tiềm ẩn đối với an ninh lương thực ở nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, khi các vấn đề thời tiết cực đoan liên quan đến biến đổi khí hậu đặt ra các mối đe dọa ngày càng tăng đối với nguồn cung cấp thực phẩm và nông nghiệp của Trung Quốc.

Được biết đến là vựa lúa của Trung Quốc, 3 tỉnh cực Đông Bắc - Hắc Long Giang, Cát Lâm và Liêu Ninh - sản xuất hơn 1/5 sản lượng nông sản của cả nước, nhờ vùng đất màu mỡ của khu vực này. Các loại cây trồng chính được sản xuất ở đó bao gồm đậu tương, ngô và gạo.

Tuần trước, Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc cảnh báo mưa lớn do hai cơn bão Khanun và Doksuri sẽ gây ra tác động nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp của Trung Quốc.

Các cánh đồng lúa ở Đông Bắc Trung Quốc đã bắt đầu hứng chịu thiệt hại từ sau trận mưa lớn vào cuối tháng 5 năm nay, làm ngập tỉnh Hà Nam - một vùng trồng ngũ cốc lớn khác sản xuất khoảng 1/3 sản lượng lúa mì của cả nước. Chính quyền Hà Nam cho biết đây sự tàn phá nặng nề nhất đối với sản xuất lúa mì trong thập kỷ qua.

Một cánh đồng ngô bị nước lũ nhấn chìm tại một ngôi làng ở tỉnh Hà Nam, Trung Quốc, hôm 5/8. Ảnh: AP

Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, những trận mưa lớn xảy ra ngay trước vụ thu hoạch đã khiến sản lượng lúa mì vụ Hè của Trung Quốc năm nay giảm 0,9% - mức giảm đầu tiên trong 7 năm qua. Các đợt nắng nóng sau đó đã thiêu đốt phần lớn miền Bắc Trung Quốc và kỷ lục nhiệt độ vào tháng 6 đã gây ra hạn hán cản trở sự phát triển của các loại cây trồng ngắn ngày như ngô và đậu tương.

Trong ngắn hạn, những tác động này đối với ngành nông nghiệp của Trung Quốc dự báo sẽ gây ảnh hưởng đến giá lương thực - vốn vẫn tương đối ổn định trong những tháng gần đây, chủ yếu là do giảm phát đang gia tăng trong nền kinh tế Trung Quốc, trái ngược hẳn với cuộc chiến lạm phát đang diễn ra ở nhiều nước khác trên thế giới.

Tuần trước, Trung Quốc đã dỡ bỏ thuế chống bán phá giá đối với lúa mạch nhập khẩu của Australia, vốn được áp dụng vào năm 2020 khi căng thẳng ngoại giao giữa 2 nước lên đến đỉnh điểm.

Quốc gia này đã trải qua đợt nắng nóng và hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ vào mùa Hè năm 2022, gây ra tình trạng thiếu điện trên diện rộng và làm gián đoạn chuỗi cung ứng thực phẩm và công nghiệp. Kể từ đó, Bắc Kinh đã tăng cường tập trung vào an ninh lương thực. Tháng 3 năm nay, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh nông nghiệp là nền tảng của an ninh quốc gia.

"Một khi nông nghiệp gặp trục trặc, bát cơm của chúng ta sẽ nằm trong tay người khác và chúng ta sẽ phải phụ thuộc vào người khác để có thức ăn. Làm sao chúng ta có thể đạt được mục tiêu hiện đại hóa trong trường hợp đó?" - Chủ tịch Tập Cận Bình nói trong một bài xã luận hồi tháng 3 trên tờ Qiushi - tạp chí lý luận chính của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Nam Trung