Trung Quốc nêu lập trường về Hiệp ước New START sau quyết định của Nga, 'đá bóng' về phía Mỹ
Ngày 22/2, Trung Quốc và Anh đã đưa ra phản ứng sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tạm dừng tham gia Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) với Mỹ trước đó một ngày.
Trung Quốc cho rằng, Nga-Mỹ vẫn nên tiếp tục đàm phán về Hiệp ước New START. (Nguồn: IARI)
Đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên hợp quốc Trương Quân nêu rõ: "New START cùng với các công cụ khác là một phần quan trọng trong cấu trúc an ninh toàn cầu. Chúng tôi lấy làm tiếc là các bên liên quan đang có những bước đi tiêu cực".
Theo nhà ngoại giao, Bắc Kinh cho rằng, các bên liên quan "nên tiếp tục đàm phán với nhau về vấn đề này".
Khi được hỏi liệu Nga có nên quay lại thực hiện New START hay không, ông đáp: "Mỹ là nước đầu tiên rút khỏi các công cụ này nên họ phải là nước đầu tiên sẵn sàng thực hiện các bước đi có trách nhiệm để khởi động các công cụ này trở lại".
Trong khi đó, người phát ngôn của Thủ tướng Anh Rishi Sunak cũng kêu gọi Nga cân nhắc lại quyết định đình chỉ tham gia hiệp ước New START.
Người phát ngôn này nhấn mạnh, kiểm soát vũ khí rất quan trọng đối với an ninh toàn cầu.
Trước đó, Mỹ, Liên hợp quốc và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng đưa ra lời kêu gọi Nga xem xét lại. Washington khẳng định, sẵn sàng đàm phán bất chấp những bất đồng trong quan hệ song phương về các vấn đề khác.
Giới quan sát lưu ý, năm 2002, Mỹ dưới chính quyền của Tổng thống khi đó là ông George W.Bush đã rời khỏi Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo (ABM) sau 30 năm thực thi.
Trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, Hiệp ước Bầu trời mở và Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF).
Đến nay, New START là hiệp ước có tính ràng buộc pháp lý duy nhất còn lại về kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Nga và Mỹ.
Hiệp ước được ký kết năm 2010 nhằm hạn chế kho vũ khí của hai nước ở mức tối đa là 1.550 đầu đạn hạt nhân, giảm gần 30% so với mức đặt ra hồi năm 2002. Tháng 1/2021, Tổng thống Putin đã nhất trí gia hạn hiệp ước này thêm 5 năm, tới năm 2026.
Ngày 21/2, trong thông điệp liên bang 2023, Tổng thống Putin thông báo Nga tạm đình chỉ tham gia New START với Mỹ. Ông Putin nêu rõ bất kỳ động thái nào của Nga trở lại đàm phán về vấn đề này sẽ đòi hỏi làm rõ về khả năng tấn công hạt nhân của NATO.
Bộ Ngoại giao Nga ra tuyên bố khẳng định, mặc dù đình chỉ tham gia New START, Moscoww sẽ tiếp tục tuân thủ các hạn chế định lượng vũ khí tấn công chiến lược được quy định theo hiệp ước này trong thời gian hiệu lực.
Tổng thống Putin đã đưa lên Duma Quốc gia Nga (Hạ viện) dự thảo luật liên bang về việc đình chỉ tham gia New START và dự luật sẽ được xem xét tại phiên họp toàn thể của cơ quan lập pháp này trong ngày 22/2, sau đó sẽ được gửi đến Hội đồng Liên bang (Thượng viện).
