Trung Quốc ngừng nhập thủy sản từ Nhật Bản sau cuộc xả thải Fukushima

Những bể chứa nước nhiễm phóng xạ đã được xử lý tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima - Ảnh: Bloomberg.

Trung Quốc ngày 24/8 tuyên bố tạm dừng nhập khẩu toàn bộ thủy sản từ Nhật Bản, chỉ vài giờ sau khi quốc gia láng giềng này bắt đầu xả nước nhiễm phóng xạ đã được xử lý từ nhà máy điện hạt nhân gặp sự cố Fukushima - hãng CNBC đưa tin.

Theo Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Ngư nghiệp Nhật Bản, xuất khẩu hải sản từ nước này sang Trung Quốc bao gồm cá tráp đỏ, các loại sò và cá thu. Trung Quốc cũng là thị trường xuất khẩu cá lớn nhất của Nhật Bản, với kim ngạch 71,7 tỷ Yên, tương đương 493,4 triệu USD, trong năm 2022, bên cạnh kim ngạch 53,56 tỷ Yên từ các loài giáp xác và nhuyễn thể như cua và sò.

Truyền thông Nhật Bản dẫn thông tin từ công ty điện lực quốc gia TEPCO cho biết việc xả nước thải đã qua xử lý dự kiến bắt đầu sau 1h chiều ngày 24/8.

Một tuyên bố của Hải quan Trung Quốc nói việc tạm dừng nhập khẩu thủy sản từ Nhật Bản nhằm mục đích “ngăn chặn toàn diện rủi ro nhiễm phóng xạ để đảm bảo an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng Trung Quốc, và đảm bảo an toàn thực phẩm nhập khẩu”. Đây là sự mở rộng của lệnh cấm trước đó mà Trung Quốc đã áp dụng đối với các mặt hàng thủy sản của Nhật Bản có nguồn gốc từ các khu vực xung quanh nhà máy điện hạt nhân Fukushima.

Cơ quan Năng lượng nguyên tử Quốc tế (IAEA) ngày 25/8 cho biết sẽ có một nhóm công tác giám sát việc xả thải và đánh giá việc Nhật Bản tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn liên quan của quốc tế. Nhóm công tác của IAEA sẽ có mặt tại hiện trường “trong suốt thời gian xả thải, phù hợp với cam kết của Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi về việc IAEA phối hợp với Nhật Bản trong việc xả nước thải đã qua xử lý trước, trong và sau khi việc xả thải diễn ra”.

Nguyên tố phóng xạ duy nhất không thể được loại bỏ dễ dàng khỏi nước là tritium, và một người phát ngôn của Đại sứ quán Nhật Bản ở London cho biết nước thải của nhà máy Fukushima “được tinh lọc đầy đủ cho tới khi nồng độ của các vật liệu phóng xạ ngoài tritium đạt mức thấp hơn so với tiêu chuẩn giám sát, và tiếp đó được pha loãng thêm trước khi xả”.

Hôm 22/8, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tuyên bố nước này dự kiến xả gần 1,3 triệu tấn nước thải đã được xử lý - một lượng nước có thể đủ đầy khoảng 500 bể bơi cỡ Olympic - từ nhà máy Fukushima. Trận động đất và sóng thần lịch sử hồi tháng 3/2011 đã phá hỏng nhà máy điện hạt nhân nằm ở vùng bờ biển phía Đông của Nhật Bản này.

Phía Trung Quốc đã có phản ứng giận dữ sau tuyên bố của Nhật Bản. Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin cáo buộc Tokyo “cực kỳ ích kỷ và vô trách nhiệm” khi quyết định xả thải từ nhà máy Fukushima, nói rằng đại dương nên được coi là của chung của nhân loại chứ “không phải là cái cống dành cho nước nhiễm phóng xạ của Nhật Bản”.

Hồng Kông hôm 22/8 cũng tuyên bố hạn chế nhập khẩu một số sản phẩm thực phẩm từ Nhật Bản. Trưởng đặc khu hành chính Hồng Kông John Lee nói ông phản đối mạnh mẽ việc Nhật Bản xả nước thải từ nhà máy Fukushima.

Hồi đầu tháng 7, IAEA nói kế hoạch xả thải của Nhật Bản là phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế và sẽ có ảnh hưởng “không đáng kể” đối với con người và môi trường.

Tuần trước, Hàn Quốc tuyên bố nước này tôn trọng báo cáo của IAEA, rằng phân tích của Hàn Quốc nhận thấy việc Nhật Bản xả thải sẽ không có “bất kỳ ảnh hưởng đáng kể nào” đối với các vùng nước của Hàn Quốc. Tuy nhiên, tuyên bố của Seoul cũng nói thêm rằng Hàn Quốc “không nhất thiết đồng tình với hay ủng hộ kế hoạch xả nước thải nhiễm phóng xạ” của Nhật Bản.

Điệp Vũ