Trung Quốc sẽ cấm cấp visa cho quan chức, nghị sĩ Mỹ?
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo gần đây công khai lên tiếng chỉ trích Trung Quốc về tình hình Tân Cương.
Trung Quốc có thể ngưng cấp visa cho các quan chức và nghị sĩ Mỹ như một biện pháp trả đũa Mỹ can thiệp vào các vấn đề Hong Kong và Tân Cương mà Bắc Kinh khẳng định là chuyện nội bộ của mình, báo South China Morning Post (SCMP) dẫn thông tin từ một số nhà quan sát ngoại giao và cả truyền thông đại lục.
“Dựa vào những gì tôi biết thì vì Quốc hội Mỹ có kế hoạch thông qua dự luật liên quan Tân Cương, Trung Quốc đang cân nhắc thi hành lệnh cấm cấp visa cho các quan chức và nghị sĩ Mỹ đã có biểu hiện đáng ghê tởm về vấn đề Tân Cương. Trung Quốc cũng có thể cấm tất cả người có hộ chiếu ngoại giao Mỹ đến Tân Cương”, Tổng biên tập tờ Thời báo Hoàn cầu Hu Xijin viết trên Twitter.
Trên Twitter, Thời báo Hoàn cầu dẫn một nguồn tin không nêu tên nói Trung Quốc sẽ sớm công bố một “danh sách đáng tin cậy” về “một số thực thể Mỹ có liên quan”. Bước đi này cũng liên quan đến việc Mỹ cân nhắc dự luật về Tân Cương.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo gần đây công khai lên tiếng chỉ trích Trung Quốc về tình hình Tân Cương. Theo các chuyên gia Liên Hiệp Quốc thì hiện có ít nhất 1 triệu người Hồi Hột và nhiều người thiểu số Hồi giáo đang bị cầm giữ ở Tân Cương.
Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc khẳng định mình mở các trại huấn luyện này nhằm mục đích hướng nghiệp và giúp loại trừ tư tưởng cực đoan trong bộ phận dân ở đây, đồng thời đề nghị Mỹ và các nước chấm dứt can thiệp chuyện nội bộ của mình.
Ngày 2-12, Bộ Ngoại giao Trung Quốc có bước đi trả đũa việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong, bằng cách không đồng ý cho một số tàu và máy bay quân sự Mỹ đến thăm Hong Kong.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng thông báo trừng phạt năm tổ chức phi chính phủ có trụ sở ở Mỹ mà Trung Quốc cho là ủng hộ các hoạt động bạo lực ở Hong Kong.
Người Hong Kong mang cờ Mỹ trong một cuộc biểu tình. Ảnh: AP
Tuy nhiên theo SCMP, tác động từ lệnh trừng phạt này lên năm tổ chức trên không lớn vì năm tổ chức này không có nhiều hoạt động ở đại lục, mà hoạt động ở Hong Kong thì không bị ảnh hưởng vì luật pháp đại lục không áp dụng ở TP này.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không nói rõ trừng phạt cụ thể thế nào nhưng theo nhà quan sát dự đoán một phương án có thể là hình thức cấm cấp visa.
Theo nhà nghiên cứu Lu Xiang tại Học viện Khoa học xã hội Trung Quốc, lệnh cấm này sẽ bao gồm cả ở Hong Kong, vì “Trung Quốc có quyền quyết đinh cho hay không cho phép ai vào lãnh thổ của mình”. Cũng theo ông Lu, chính phủ đại lục và chính quyền Hong Kong cũng có thể phối hợp hành động nếu Mỹ phong tỏa tài sản của các quan chức Hong Kong.
Giáo sư về quan hệ quốc tế Shi Yinhong tại đại học Thanh Hoa (Bắc Kinh) nhận định sự trả đũa của Trung Quốc chủ yếu mang tính biểu tượng, tuy nhiên là một lời cảnh cáo với các tổ chức phi chính phủ.
Theo chuyên gia Diao Daming tại Đại học Thanh Hoa, các nhà ngoại giao Mỹ có thể bị trục xuất khỏi Hong Kong nếu họ bị phát hiện có liên quan đến các hoạt động của các tổ chức phi chính phủ trên.
SCMP dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng phía Trung Quốc đưa ra cáo buộc các tổ chức phi chính phủ có trụ sở ở Mỹ can thiệp biểu tình ở Hong Kong là để lái dư luận khỏi các lo ngại pháp lý của người Hong Kong.
