Trung Quốc theo đuổi xu hướng xã hội không tiền mặt
Gần hai tháng sau khi Trung Quốc thông qua luật mở đường cho việc phát triển tiền điện tử, Ngân hàng trung ương nước này vừa cho biết đã sẵn sàng phát hành đồng nhân dân tệ phiên bản điện tử (DCEP). Dự kiến, DCEP sẽ được thử nghiệm trước tại hai thành phố Thẩm Quyến và Tô Châu.
DCEP không phải là tiền ảo vì giá trị của nó được cố định theo giá nhân dân tệ chứ không phải được định giá theo thị trường như Bitcoin hay những đồng tiền số khác. Tuy nhiên, DCEP vẫn có một số điểm tương đồng với tiền Libra của Facebook và có thể được sử dụng trên các nền tảng thanh toán đang phát triển mạnh ở Trung Quốc như WeChat và Alipay.
DCEP hoạt động trên cơ chế hai tầng, phục vụ cho nghiệp vụ phát hành và thu hồi. Ở tầng thứ nhất, Ngân hàng trung ương Trung Quốc sẽ phát hành và thu hồi đồng tiền thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại. Theo đó, các ngân hàng này sẽ phải ký gửi 100% giá trị dự trữ tại Ngân hàng trung ương để đổi lấy tiền điện tử, sau đó phân phối cho người dùng. Ở tầng thứ hai, ngân hàng sẽ chịu trách nhiệm cho việc phân bổ đồng tiền kỹ thuật số đến các thành phần cá thể trong thị trường tài chính. Tức là, người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ nạp DCEP từ tài khoản của họ tại các ngân hàng, sau đó tải xuống ví điện tử để tiêu dùng.
Trên thực tế, Trung Quốc đang ngày càng trở thành một xã hội không tiền mặt. Ngay cả những người buôn bán nhỏ lẻ ở các thị trấn cũng thích sử dụng ứng dụng thanh toán di động hơn là dùng tiền giấy. Kết quả một cuộc khảo sát mới đây cho thấy, chỉ có 13% người trả tiền mặt cho lần mua gần nhất của họ.
Đánh giá ảnh hưởng của đồng DCEP, giới chuyên gia cho rằng đồng tiền này có thể bảo vệ Trung Quốc khỏi những đồng tiền ảo như Bitcoin hay Libra. DCEP cũng giúp Trung Quốc giảm khoảng cách sử dụng đồng nhân dân tệ so với đồng USD, qua đó đẩy nhanh quá trình quốc tế hóa đồng nội tệ. Một lợi ích lớn nữa mà đồng tiền điện tử mang lại là làm tăng tốc độ giao dịch. Mặt khác, tiền điện tử được thiết kế để thay thế tiền mặt nên không tác động lớn đến nguồn cung tiền, do đó có rất ít ảnh hưởng tới chính sách tiền tệ.
Sự ra đời của đồng DCEP cũng sẽ giúp hỗ trợ việc tập trung hóa tiền tệ, giúp cắt giảm chi phí lưu thông của tiền giấy, kiểm soát chính xác nguồn cung tiền. Do đó, về dài hạn, Ngân hàng trung ương Trung Quốc có thể sử dụng tiền điện tử để thúc đẩy nền kinh tế. Hơn nữa, nếu nước này chuyển sang bộ công cụ chính sách tiền tệ mới, tiền tệ số hóa sẽ cho phép Trung Quốc áp dụng lãi suất âm ngay cả đối với những người nắm giữ tiền điện tử.
