Trung Quốc vượt Mỹ trong nhiều lĩnh vực công nghệ

Nhà khoa học Trung Quốc lắp đặt kính thiên văn "mắt tôm hùm" (LEIA) để chụp ảnh chất lượng cao về các nguồn tia X của vũ trụ, tháng 11-2021. Ảnh: Xinhua

Theo đó, Trung Quốc đang dẫn đầu về 37 trong số 44 công nghệ bao gồm pin điện, siêu thanh và truyền thông tần số vô tuyến tiên tiến như 5G và 6G. Trong khi đó, Mỹ chỉ dẫn đầu trong bảy công nghệ còn lại như vaccine, điện toán lượng tử và hệ thống phóng vào không gian.

Nhóm chuyên gia thực hiện báo cáo cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy Trung Quốc đã xây dựng nền tảng để định vị mình là siêu cường trong lĩnh vực khoa học và công nghệ thế giới bằng cách thiết lập vị trí dẫn đầu đáng kinh ngạc trong những nghiên cứu có tác động cao đến phần lớn các lĩnh vực công nghệ quan trọng và mới nổi”.

Một số công cụ theo dõi công nghệ quan trọng cho thấy rằng, đối với một số công nghệ, tất cả 10 tổ chức nghiên cứu hàng đầu thế giới đều có trụ sở tại Trung Quốc và cùng nhau tạo ra các bài báo nghiên cứu có tác động cao gấp 9 lần so với quốc gia xếp thứ hai, thường là Mỹ.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng trong 5 năm qua, các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã tạo ra 48,49% công trình nghiên cứu có tác động lớn trên thế giới về động cơ máy bay tiên tiến, bao gồm động cơ siêu thanh. Mối quan tâm nghiên cứu và thành tích của nước này trong các lĩnh vực quân sự và không gian được đặc biệt chú ý, nhất là lĩnh vực vũ khí siêu thanh - công nghệ Trung Quốc đã sử dụng cho cuộc thử nghiệm tên lửa tiên tiến hồi năm ngoái.

Nước này cũng là nơi có 7 trong 10 tổ chức nghiên cứu hàng đầu thế giới. Một trong số đó là Học viện Khoa học Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh xếp hạng thứ nhất và thứ hai trong số lượng công trình nghiên cứu ở hầu hết các công nghệ quan trọng được liệt kê trong báo cáo.

“Chúng tôi nhận thấy những tiến bộ của Trung Quốc đang được thúc đẩy thông qua việc nhập khẩu tri thức và tài năng: một phần năm các bài báo có tác động lớn của họ được viết bởi các nhà nghiên cứu được đào tạo sau đại học ở một trong các quốc gia, như Mỹ, Canada, Anh, Australia và New Zealand" - ông Jamie Gaida, nhà phân tích cấp cao của nhóm chuyên gia, đánh giá.

Theo ASPI hiện không nước nào có thể sánh kịp Trung Quốc và Mỹ trong cuộc đua công nghệ; đồng thời nhấn mạnh sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc trong các công nghệ quan trọng là "lời cảnh tỉnh” cho các nước phương Tây.

“Về dài hạn, vị trí nghiên cứu hàng đầu của TQ có nghĩa nước này có thể tự thiết lập để vượt trội không chỉ về sự phát triển công nghệ hiện tại trong hầu hết các lĩnh vực mà cả về các công nghệ tương lai chưa xuất hiện” - báo cáo viết.

Từ đó, ASPI đưa ra 23 khuyến nghị cho các nước phương Tây nhằm đối trọng với Trung Quốc trong cuộc đua giành quyền thống trị các công nghệ quan trọng. Các đề xuất bao gồm thành lập các quỹ đầu tư quốc gia để tài trợ cho nghiên cứu và phát triển, tạo thuận lợi cho thị thực công nghệ, phát triển các mối quan hệ đối tác công-tư mới.