Trung tâm tài chính quốc tế và tầm nhìn chiến lược

Tòa tháp Saigon Marina IFC cao 55 tầng nổi bật bên sông Sài Gòn, Thành phố Hồ Chí Minh.

Với 55 tầng nổi, tổng diện tích sàn hơn 106.000 m² và sức chứa hơn 10.000 chuyên gia làm việc mỗi ngày, Saigon Marina IFC không đơn thuần là một tòa nhà cao tầng, công trình còn thể hiện tư duy phát triển đô thị hiện đại, tích hợp giữa giao thông công cộng, không gian tài chính và dịch vụ cao cấp, yếu tố then chốt để thu hút các tổ chức tài chính, công ty công nghệ và logistics quốc tế.

Tuy nhiên, để Saigon Marina IFC thật sự trở thành nền tảng của một trung tâm tài chính quốc tế cần nhiều điều kiện khác bên cạnh hạ tầng. Trước tiên là thể chế. Nghị quyết số 222/2025/QH15 (ngày 27/6/2025) vừa được Quốc hội thông qua, đã mở ra hành lang pháp lý thông thoáng, cho phép thử nghiệm nhiều cơ chế ưu đãi: Sử dụng ngoại tệ linh hoạt, thuế cạnh tranh, huy động vốn xuyên biên giới,… Đây là bước tiến quan trọng để tạo ra lợi thế so sánh trong khu vực.

Saigon Marina IFC, với mô hình tích hợp không gian làm việc và sinh sống có tiềm năng trở thành nơi quy tụ các công ty fintech, ngân hàng số, start-up công nghệ, quỹ đầu tư,... Hệ sinh thái này nếu phát triển đúng hướng sẽ là nền tảng cho kinh tế số, đồng thời giúp thành phố tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu trong các lĩnh vực như blockchain, trí tuệ nhân tạo và tài sản số. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là nhân lực. Thành phố Hồ Chí Minh đang thiếu hụt nghiêm trọng chuyên gia ở các lĩnh vực then chốt như tài chính quốc tế, quản trị rủi ro, fintech, phân tích dữ liệu,… Do vậy, thành phố cần đẩy mạnh thu hút nhân lực chất lượng cao.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, để thu hút các chuyên gia, thành phố cần có những cơ chế ưu đãi như: Miễn giảm thuế thu nhập, hỗ trợ nhà ở, chính sách cư trú thuận lợi cho Việt kiều và chuyên gia nước ngoài. Cơ chế “một cửa” cho các dịch vụ tài chính cũng cần sớm triển khai để giảm bớt thủ tục hành chính, tăng hiệu quả cho nhà đầu tư,…

Bên cạnh nội lực, việc mở rộng kết nối quốc tế cũng rất quan trọng. Một trung tâm tài chính quốc tế chỉ thật sự bền vững khi nằm trong mạng lưới tài chính toàn cầu. Thành phố Hồ Chí Minh cần chủ động hợp tác chiến lược với các trung tâm tài chính lớn trên thế giới để học hỏi mô hình quản trị và công nghệ, thúc đẩy liên kết vùng, mở rộng không gian tài chính để tạo thành vành đai dịch vụ hỗ trợ.

Thành phố Hồ Chí Minh mở rộng với quy mô kinh tế chiếm 24% GDP cả nước, dân số gần 14 triệu người có đủ tiềm lực để vươn lên thành trung tâm tài chính quốc tế nếu có chiến lược đúng đắn. Thế nhưng, để hiện thực hóa điều đó, thành phố cần chủ động hoàn thiện thể chế và đầu tư mạnh cho hạ tầng số ngành tài chính, như: Hệ thống thanh toán liên ngân hàng 24/7, trung tâm dữ liệu khách hàng, nền tảng giao dịch một cửa,... Thành phố cần xây dựng một khu tài chính đặc biệt tại Thủ Thiêm với các tòa nhà văn phòng chuẩn quốc tế, trung tâm hội nghị, mạng viễn thông hiện đại để thu hút trụ sở ngân hàng, quỹ đầu tư lớn.

Mô hình “vệ tinh tài chính” cũng có thể được triển khai tại các địa bàn trung tâm của Bình Dương hay Bà Rịa-Vũng Tàu trước đây, cung cấp các dịch vụ tài chính phục vụ ngành công nghiệp và năng lượng, giảm tải cho trung tâm thành phố.

Về hướng đi chiến lược, Thành phố Hồ Chí Minh có thể lựa chọn một số lĩnh vực dịch vụ tài chính mũi nhọn để tạo dấu ấn riêng. Hoặc có thể đề xuất thành lập khu tài chính tự do tại Thủ Thiêm, nơi giao dịch tài chính quốc tế được miễn hoặc giảm thuế mạnh, tự do chuyển tiền, thủ tục hải quan tài chính tinh gọn. Đây sẽ là “thỏi nam châm” hút các định chế tài chính toàn cầu.

Saigon Marina IFC là biểu tượng phát triển mới, nhưng để biến biểu tượng thành động lực thật sự cho nền tài chính quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh cần một chiến lược dài hạn, toàn diện và nhất quán từ cải cách thể chế, đầu tư hạ tầng, phát triển nhân lực đến mở rộng liên kết toàn cầu. Nếu đi đúng hướng, thành phố hoàn toàn có thể xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế sôi động, sáng tạo và bền vững.

VŨ NGUYÊN