Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam và nỗi trăn trở 'không để ai bỏ lại phía sau'

Ông Matt Jackson (bên phải) và Bộ trưởng Hầu A Lềnh (giữa) tham dự cuộc điều tra tại một hộ DTTS xã Tú Lý, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.

Tại Lễ ra quân điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024 diễn ra tại huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình mới đây, ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam là người nước ngoài duy nhất tại sự kiện này.

Được biết, UNFPA Việt Nam là đối tác hỗ trợ Chính phủ Việt Nam nâng cao năng lực thu thập, phân tích dữ liệu, và xây dựng hệ thống dữ liệu phục vụ công tác lập kế hoạch và theo dõi đánh giá tiến độ thực hiện các kế hoạch chính sách dựa trên bằng chứng.

‘Ba tháng trước, tôi cùng bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, tham dự lễ ra quân Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 tại Hà Nội. Và giờ đây, chúng ta bắt đầu thực hiện thêm một cuộc điều tra quan trọng nữa: lần này là về tình hình kinh tế – xã hội của 53 dân tộc ở Việt Nam…”- ông Matt Jackson chia sẻ.

Theo đại diện UNFPA tại Việt Nam, đây là cuộc điều tra rất quan trọng bởi những dữ liệu về thực trạng của các cộng đồng DTTS sẽ giúp Chính phủ và chính quyền địa phương đảm bảo chính sách được ban hành sẽ có hiệu quả đối với các nhóm DTTS hoặc những nhóm bị thiệt thòi, có nguy cơ cao bị bỏ lại phía sau.

Nhớ lại chuyến công tác tại xã Mù Sang, huyện Phong Thổ của tỉnh miền núi Lai Châu, là địa bàn sinh sống của 20 DTTS, chiếm tới 80% dân số toàn tỉnh hồi cuối tháng 4 vừa qua, ông Matt Jackson cho biết ông rất trăn trở về những tâm sự của người dân địa phương.

Ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam

“Trong chuyến thăm này, tôi đã được trực tiếp nghe người dân địa phương tâm sự. Họ nói: 'Tôi không đến trạm y tế vì nhà tôi ở rất xa. Tôi không có tiền đi lại. Mà đôi khi có tiền nhưng cũng chẳng có xe mà đi…'. Có người nói: 'Tôi không đến vì phong tục của chúng tôi là không sinh con trước mặt người lạ…'. Hay: 'Tôi phải lên thị trấn để siêu âm. Tốn kém thật đấy nhưng chúng tôi không có cách nào khác. Trạm y tế xã làm gì có máy siêu âm…", ông Matt Jackson chia sẻ.

Đồng thời cho biết đã tham dự một buổi giáo dục truyền thông tại đây, ông chứng kiến hai cô đỡ thôn bản cung cấp cho người dân những thông tin, kiến thức về chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em, cũng như khuyến khích bà con đến các cơ sở y tế để khám thai và sinh con.

“Chuyến công tác này đã đặt ra cho tôi những câu hỏi như: Làm thế nào để chúng ta có thể cải thiện sức khỏe và phúc lợi cho các DTTS sống ở những vùng miền khác nhau của đất nước Việt Nam? Chúng ta có thể làm gì để giảm tỷ lệ tử vong mẹ từ những nguyên nhân có thể phòng ngừa? Và làm thế nào chúng ta có thể cung cấp thông tin và dịch vụ về sức khỏe sinh sản và tình dục một cách tốt nhất?…", Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam nói.

Ông quả quyết, trả lời được những câu hỏi này sẽ góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững liên quan đến sức khỏe và thực hiện các quyền và lựa chọn cho tất cả mọi người.

“Và đương nhiên chúng ta không thể giải quyết được những vấn đề trên nếu không có dữ liệu. Dữ liệu phân tách, toàn diện, tin cậy sẽ là cơ sở để xây dựng chính sách phù hợp, tăng khả năng tiếp cận, đáp ứng nhu cầu của những người có nguy cơ cao bị bỏ lại phía sau…”, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam một lần nữa nhấn mạnh.

Ông cho biết thêm, kết quả thu được từ cuộc Điều tra tình hình các DTTS năm 2024 sẽ giúp chúng ta biết được sự khác biệt giữa các nhóm DTTS, đặc biệt liên quan đến khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản, việc làm và mức sống. Đây là những dữ liệu quan trọng giúp theo dõi đánh giá tiến độ thực hiện các chính sách của Chính phủ đồng thời là cơ sở để ban hành các quyết định chính sách nhằm giảm bớt những thiệt thòi mà các nhóm DTTS đang phải đối mặt.

Trực tiếp cùng ông Hầu A Lềnh, Ủy viên TW Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc xuống một hộ DTTS tại xã Tú Lý, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, ông Matt Jackson bày tỏ: "Điều mong mỏi của chúng tôi chính là các hộ gia đình tham gia các cuộc điều tra hãy chia sẻ cởi mở, chân thật nhất những thông tin về hộ gia đình với các điều tra viên. Trong cuộc điều tra lần này, các điều tra viên sẽ được sử dụng các công nghệ mới với hai mục tiêu: Đảm bảo tuyệt đối sự riêng tư, an toàn, bảo mật thông tin và đảm bảo công thức thu thập thông tin toàn diện nhất có thể để hỗ trợ tốt nhất cho quá trình ban hành các chính sách trong tương lai…”.

Ghi nhận những nỗ lực vượt bậc của Chính phủ Việt Nam trong công tác thu thập dữ liệu, đại diện UNFPA cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật cho Tổng cục Thống kê và các bộ ngành để xây dựng và tối ưu hóa việc sử dụng dữ liệu có chất lượng nhằm thúc đẩy công bằng xã hội và phát triển bền vững tại Việt Nam. “Tôi rất mong được chứng kiến những thành quả của cuộc Điều tra tình hình các DTTS…”, ông Matt Jackson nói thêm.

Thanh Thanh