Trường học vùng cao nỗ lực chuyển đổi số

Giáo viên Trường THCS Bát Mọt linh hoạt kết hợp giữa phương pháp giảng dạy truyền thống và ứng dụng giáo án điện tử trong các tiết học.

Với định hướng đó, các trường học vùng cao Thanh Hóa đã và đang từng bước hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết số 71 bằng những nỗ lực rất cụ thể. Tại Trường THCS Bát Mọt, xã Bát Mọt, đơn vị đã bắt đầu triển khai hệ thống VNEDU trong hầu hết các hoạt động quản lý và điều hành. Toàn bộ hồ sơ giáo án, kế hoạch dạy học, hồ sơ chủ nhiệm đều được thực hiện trực tuyến. Việc vào điểm, liên lạc với phụ huynh và quản lý học sinh cũng được số hóa hoàn toàn.

"Trước đây, mỗi kỳ học chúng tôi phải in ấn, lưu trữ rất nhiều giấy tờ, còn phụ huynh thì phải chờ đến cuối học kỳ mới nhận được thông tin. Điều này khiến công tác quản lý hồ sơ dữ liệu gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng, hiện nay khi triển khai hệ thống VnEdu trong toàn trường thì chỉ cần vài cú nhấp chuột, mọi dữ liệu đều được cập nhật kịp thời và minh bạch", Hiệu trưởng Trường THCS Bát Mọt Lê Hồng Sâm cho biết.

Không chỉ trong quản lý, công nghệ số còn được ứng dụng trong giảng dạy tại Trường THCS Bát Mọt. 100% phòng học được kết nối Internet, giáo viên sử dụng tivi và máy tính trong mỗi tiết dạy. Nhà trường có phòng tin học riêng được trang bị đầy đủ thiết bị và giáo viên chuyên trách. Trong các tiết học tin học, học sinh được hướng dẫn tạo lập văn bản, sử dụng phần mềm cơ bản và bước đầu làm quen với các công cụ số. Đặc biệt, giáo viên đã bắt đầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác chuẩn bị bài giảng. Các phần mềm AI được dùng để tìm kiếm tư liệu minh họa, hỗ trợ thiết kế bài giảng sinh động hơn.

Ngoài ra, theo thầy Sâm, "để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, Trường THCS Bát Mọt còn tích cực cử cán bộ, giáo viên tham gia các lớp tập huấn nâng cao năng lực số. Cán bộ quản lý được đào tạo trực tiếp về ứng dụng AI trong điều hành và giáo viên được hướng dẫn sử dụng công nghệ số trong soạn giảng và dạy học trực tuyến".

Những buổi tập huấn này không chỉ mang lại kiến thức mới mà còn giúp đội ngũ giáo viên thay đổi tư duy, mạnh dạn áp dụng công nghệ vào công việc. Từ chỗ bỡ ngỡ ban đầu, nhiều giáo viên đã có thể khai thác hiệu quả các phần mềm hỗ trợ giảng dạy, tạo ra môi trường học tập trực quan, hấp dẫn hơn cho học sinh.

Việc triển khai các nội dung của Nghị quyết số 71-NQ/TW là cần thiết và cấp bách, song thực tế ở một số vùng cao khác của tỉnh Thanh Hóa công tác chuyển đổi số vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Tại Trường Tiểu học Thiết Ống, xã Thiết Ống, khoảng 80% học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, chất lượng đầu vào không đồng đều. Bên cạnh đó, trường không có giáo viên Tin học chuyên trách, dẫn đến việc dạy học công nghệ thông tin bị gián đoạn.

“Chúng tôi có phòng máy tính được trang bị tương đối đầy đủ nhưng vì không có giáo viên Tin học nên việc vận hành gặp nhiều khó khăn. Toàn trường hiện chỉ có một tivi thông minh, chủ yếu dùng để trình chiếu nội dung một chiều, chưa thể tương tác hai chiều với học sinh”, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thiết Ống Dư Thị Việt Hà cho biết.

Mặc dù điều kiện còn nhiều hạn chế nhưng Trường Tiểu học Thiết Ống đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp tiếp cận công nghệ một cách phù hợp với thực tế. Nhà trường đã tổ chức các buổi tập huấn chuyên môn về công nghệ thông tin, khuyến khích giáo viên làm quen với các công cụ AI, đặc biệt là ChatGPT - công cụ đang được nhiều giáo viên sử dụng để soạn giảng và tìm kiếm tư liệu giảng dạy. Đồng thời, thay vì áp đặt đồng loạt, ban giám hiệu định hướng giáo viên áp dụng công nghệ theo năng lực và điều kiện của từng người. Một số giáo viên đã sử dụng AI để thiết kế bài giảng theo từng hoạt động học, như khởi động, khám phá, luyện tập... giúp học sinh tương tác nhiều hơn và hứng thú hơn với bài học. Ngoài ra, nhà trường cũng đẩy mạnh giáo dục công dân số thông qua các buổi sinh hoạt dưới cờ được tổ chức dưới hình thức thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm sử dụng điện thoại và mạng xã hội an toàn, hiệu quả. Những chủ đề như bạo lực học đường, sử dụng Facebook, mạng xã hội được đưa ra thảo luận, giúp học sinh hiểu rõ hơn về ứng xử văn minh trong môi trường mạng.

Nghị quyết số 71-NQ/TW không chỉ là định hướng chiến lược của ngành giáo dục, mà còn là động lực để mỗi ngôi trường tự đổi mới mình. Vì vậy, dù diễn ra trong điều kiện còn thiếu thốn nhưng các trường học vùng cao tỉnh Thanh Hóa vẫn đang rất nỗ lực chuyển đổi số trong quản lý và từng lớp học đang dần được “kích hoạt” bằng công nghệ, giúp học sinh dân tộc thiểu số có cơ hội tiếp cận tri thức hiện đại, sẵn sàng hội nhập trong thời đại mới.

Bài và ảnh: Phương Đỗ