Trường nghề mong về Bộ Giáo dục và Đào tạo càng sớm càng tốt

Thống nhất cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo luôn là mong muốn của nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong những năm qua. Bởi theo chia sẻ từ một số lãnh đạo trường cao đẳng, trung cấp nghề, giải pháp trên sẽ giúp cho các trường được thuận lợi hơn trong công tác tuyển sinh, liên thông đại học cũng như khắc phục nhiều hạn chế còn đang tồn tại.

Vấn đề này đã được Thủ tướng Phạm Minh Chính đặc biệt lưu ý tại phiên họp của Ủy ban Quốc gia đổi mới giáo dục và đào tạo về “định hướng, giải pháp thực hiện đổi mới giáo dục và đào tạo theo Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.

Theo đó, Thủ tướng đã giao Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội rà soát, đánh giá tổng thể thực trạng, những bất cập, khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân của những khó khăn vướng mắc, bài học kinh nghiệm, lựa chọn phương án tốt, đề xuất, kiến nghị giải pháp cụ thể với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc thống nhất quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo, bảo đảm sự đồng bộ, liên thông từ giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp đến giáo dục đại học.

Nhiều khó khăn khi thuộc quản lý bởi Bộ Lao động – Thương binh và xã hội

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sỹ Huỳnh Ngọc Hợi – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Phương Đông (Quảng Nam) bày tỏ, từ năm 2017 khi chuyển về thuộc cơ quan quản lý là Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, nhà trường đã gặp phải nhiều khó khăn.

Cụ thể, một số mã ngành bị mất đi trong khi nhu cầu của địa phương vẫn có ví như những ngành nghệ thuật,… Hơn nữa, vấn đề này cũng gây ra nhiều khó khăn đối với nhu cầu liên thông lên trình độ đại học của nhiều sinh viên. Thầy Hợi thông tin, trước đây khi thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, nhà trường chỉ cần báo cáo với Bộ Giáo dục và Đào tạo là có thể giúp các em thuận lợi liên thông lên trình độ đại học.

Tuy nhiên, từ lúc chuyển đổi cơ quan quản lý về thuộc Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, nhà trường đã rất vất vả khi phải làm nhiều thủ tục hành chính, mất nhiều thời gian làm các báo cáo bởi hồ sơ pháp lý rất nhiều và phức tạp.

Sinh viên Trường Cao đẳng Phương Đông, tỉnh Quảng Nam (Ảnh: Website nhà trường).

Không những vậy, kế hoạch học tập, chuyển đổi học trình khi liên thông từ trình độ cao đẳng lên đại học do thuộc 2 cơ quan quản lý khác nhau nên có sự chênh lệch kiến thức khác nhau, dẫn tới tình trạng có những môn các em học rồi nhưng không được chuyển đổi, ảnh hưởng tới thời gian, kinh phí cũng như mục tiêu của người học.

Trước kia thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhà trường thuận lợi hơn nhiều trong công tác tuyển sinh, từ khi chuyển về Bộ Lao động – Thương binh và Xã hôịdo không được nằm trong cổng thông tin đăng ký tuyển sinh chung như các cơ sở giáo dục đại học, nhà trường gặp phải nhiều khó khăn trong công tác này.

Thầy Hợi bày tỏ, nhìn từ hầu hết nước có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới, có thể thấy rằng các bậc học từ mầm non đến cao đẳng, đại học đều thuộc một cơ quan giáo dục quản lý sẽ mang tính hợp lý hơn.

Vậy nên, các bậc học từ mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp đến giáo dục đại học nên đưa về Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý. Như vậy sẽ mang tính đồng bộ trong cơ cấu tổ chức và đúng chuyên môn quản lý hơn. Quy trình và các văn bản từ Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng thống nhất, khoa học, thuận lợi, rõ ràng hơn.

Từ đó, nhà trường sẽ không phải tốn thêm các khâu thủ tục trình lên sở lao động - thương binh và xã hội tại địa phương trong công tác tuyển sinh hay đào tạo mà chỉ cần báo cáo lên Bộ Giáo dục và Đào tạo. Nếu cần thiết chỉ cần làm báo cáo phân tích nguồn nhân lực của địa phương hoặc lân cận gửi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Còn theo quan điểm của Thạc sỹ Nguyễn Phan Anh Quốc – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Ninh Thuận, trên thực tế, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quản lý về lĩnh vực việc làm nên việc giao đào tạo nghề cho Bộ này nhằm gắn với việc làm thấy có vẻ hợp lý. Tuy nhiên, do không cùng hệ thống quản lý nên đã gây ra khó khăn cho hệ thống giáo dục nghề nghiệp, đặc biệt là trong vấn đề tuyển sinh, liên thông, phân luồng.

Thầy Quốc thông tin, đối với phân luồng sau trung học cơ sở thì các địa phương có thể làm và triển khai được nhưng sau trung học phổ thông thì nhiều địa phương cũng phải chịu “thua” bởi việc liên thông từ cao đẳng lên đại học là rất khó do không chung một cơ quan quản lý.

Hơn nữa, việc không cùng một Bộ quản lý dẫn tới tình trạng thiếu sự công nhận lẫn nhau về chương trình đào tạo, kết quả đào tạo giữa các bậc học. Điều này là hạn chế nhu cầu liên thông, học tập suốt đời của người học.

Không những vậy, nguồn người học của trường cao đẳng chủ yếu đến từ học sinh trung học phổ thông nhưng các trường lại không có dữ liệu đó. Đơn cử như tại Trường Cao đẳng nghề Ninh Thuận, mỗi năm trường phải đi xin dữ liệu từ Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương. Thế nhưng dữ liệu này là dữ liệu thô, khi lấy về trường phải xử lý lại nên tốn nhiều thời gian. Dữ liệu này cũng là số còn lại sau khi trường đại học đã tuyển sinh xong nên trường không thể có được người học phù hợp ngay từ đầu.

Vậy nên, thầy Quốc cho rằng, việc đưa hệ thống giáo dục nghề nghiệp về lại quản lý của Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tạo điều kiện thuận lợi để khắc phục những khó khăn, thách thức trên. Đây là chủ trương rất đúng, tránh bị phân tán về công tác quản lý.

Mang tính kế thừa cao

Cùng bàn về vấn đề trên, Tiến sĩ Đặng Văn Sáng – Hiệu trưởng Trường Trung cấp Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định, việc thống nhất quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo là điều tất yếu.

Theo thầy Sáng, việc thống nhất này sẽ tạo ra nhiều thuận lợi, và nếu làm được sẽ là một thắng lợi của chúng ta. Trước hết, công tác giáo dục đào tạo sẽ được quản lý một cách xuyên suốt, thống nhất từ trên trở xuống bởi một cơ quan quản lý là Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Sinh viên Trường Trung cấp Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh (Ảnh: Website nhà trường).

Thực tế hiện nay, từ bậc mầm non đến bậc trung học phổ thông của nước ta vốn đang được xuyên suốt, có tính kế thừa nhau nhưng đến trung cấp, cao đẳng lại rẽ ngang. Điều này đã gây ra sự lãng phí.

Vậy nên, việc thống nhất quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo sẽ mang tính kế thừa cao về chương trình, nội dung đào tạo khi chương trình giáo dục đào tạo từ mầm non đến cao đẳng, đại học trở thành hệ thống xuyên suốt. Từ đó mới thực hiện được nhiều đề án, chính sách quốc gia.

Đặc biệt, công tác xác định chỉ tiêu tuyển sinh giữa các bậc học sẽ quay lại hình tháp đúng nghĩa, phù hợp về cơ cấu nguồn nhân lực trong bối cảnh hiện tại. Hiện nay cơ cấu lao động của nước ta vẫn đang là hình tháp ngược, không đáp ứng được nhu cầu thực sự của thị trường lao động.

“Việc chuyển các cơ sở giáo dục nghề nghiệp về thuộc quản lý của Bộ Giáo dục và Đào tạo là đúng đắn, chắc chắn sẽ phù hợp hơn thực tế hiện nay và là việc cần phải làm càng sớm càng tốt”, thầy Sáng nói.

Tường San