Truyền thông Australia: Việt Nam có thành tựu phòng chống Covid-19 đáng mơ ước
Ngày 13-5, Tờ ABC News của Australia đưa ra bài phân tích về những lý do để một quốc gia đang phát triển như Việt Nam lại có thể đạt được thành tựu đáng học hỏi trong công cuộc phòng, chống đại dịch Covid-19, hiện hoành hành ở nhiều nơi trên thế giới.
Các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 của Việt Nam được nhiều nước ca ngợi, với số ca tử vong giữ mức 0. (Ảnh:AP)
NDĐT - Ngày 13-5, Tờ ABC News của Australia đưa ra bài phân tích về những lý do để một quốc gia đang phát triển như Việt Nam lại có thể đạt được thành tựu đáng học hỏi trong công cuộc phòng, chống đại dịch Covid-19, hiện hoành hành ở nhiều nơi trên thế giới.
Bài báo khẳng định: “Không một trường hợp tử vong. Đó là một thành tựu trong bối cảnh phức tạp của dịch Covid-19 mà tới các chính phủ từ Mỹ đến Italy đã không đạt được. Tại Singapore và một số khu vực khác của Đông - Nam Á, số ca nhiễm đang tiếp tục tăng và gây ra sự lo lắng nhất định, nhưng Việt Nam là một quốc gia ngoại lệ ngoài sức tưởng tượng. Không một ai phải thiệt mạng, đó thật sự là một kết quả đáng ghen tỵ”
Tại khu vực Đông - Nam Á, Malaysia đã ghi nhận 6.276 trường hợp mắc Covid-19. Trong khi đó, Singapore với mật độ dân số không cao nhưng ghi nhận tới 23.787 ca dương tính.
Việt Nam có đường biên giới dài giáp Trung Quốc, nơi dịch Covid-19 bùng phát đầu tiên. Theo thống kê, Việt Nam có hơn 90 triệu dân và GDP bình quân đầu người đã tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm qua.
Đưa ra các biện pháp kịp thời và chính xác
Tờ ABC đánh giá điểm mấu chốt dẫn tới thành công của Việt Nam chính là đưa ra các khu vực xét nghiệm có chiến lược, quyết liệt truy tìm các nguồn lây nhiễm, cùng với đó là sự hiệu quả của các chiến dịch tuyên truyền cộng đồng về dịch bệnh. Quan trọng hơn cả, Việt Nam triển khai những hành động này rất nhanh chóng.
Giáo sư Mike Toole, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm của Viện Burnet có trụ sở tại Melbourne, cho biết Việt Nam "có lẽ đã hành động nhanh hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới ngoài Trung Quốc".
Với việc ghi nhận ca nhiễm đầu tiên vào ngày 22-1, Việt Nam đã nhanh chóng thành lập Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch Covid-19 theo quyết định của Thủ tướng.
Tiến sĩ Lê Thu Hương - một nhà phân tích tại Viện Chính sách chiến lược Australia, nói với ABC: “Ngay từ những ngày đầu, người dân Việt Nam đã nhận thức rõ đây là một vấn đề nghiêm trọng, là một loại virus có thể gây nguy hiểm tới tất cả mọi người, chứ không chỉ người nhiễm bệnh”.
"Các đánh giá rủi ro đầu tiên của Việt Nam đã được tiến hành từ đầu tháng 1 - ngay sau khi các trường hợp ở Trung Quốc bắt đầu được báo cáo", đại diện của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam - Kidong Park, trả lời phỏng vấn AAP.
Sharon Kane, Giám đốc Plan International tại Việt Nam - một tổ chức sức khỏe cộng đồng phi chính phủ, cho biết: “Chính phủ Việt Nam đã có nhiều bài học được rút ra từ dịch SARS năm 2003, và lần này họ đã khéo léo sử dụng những kinh nghiệm quý giá này và hành động kịp thời, có trách nhiệm”.
Đến ngày 1-2, hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines tuyên bố tạm dừng tất cả các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc, Hồng Kông (Trung Quốc) và Đài Loan (Trung Quốc). Ngay sau đó, biên giới quốc gia cũng đã được đóng cửa, tạm ngừng tất cả các chuyến bay quốc tế từ ngày 21-3.
Những người trở về Việt Nam từ nước ngoài được yêu cầu phải cách ly 14 ngày tại các cơ sở do Chính phủ tài trợ và hoạt động. Biện pháp cách ly áp dụng với tất cả mọi người, thậm chí với cả những người nghi nhiễm. Hàng chục nghìn người đã được đưa đi cách ly.
Tới đầu tháng 3, các nhà khoa học Việt Nam đã có thể phát triển một số bộ dụng cụ xét nghiệm Covid-19 với chi phí sản xuất thấp. Giáo sư Toole cho hay: “Vào thời điểm đó, trong khi Việt Nam đã có tới ba bộ xét nghiệm hiệu quả, Mỹ vẫn dừng ở con số không”
Số lượng phòng thí nghiệm có thể xét nghiệm Covid-19 tại Việt Nam đã tăng từ ba phòng vào đầu năm cho tới 112 phòng chỉ sau quãng thời gian ba tháng.
"Việt Nam đã đi theo một chiến lược 'chi phí thấp' để xét nghiệm những người bị cách ly, thay vì tiến hành xét nghiệm quy mô diện rộng rất tốn kém", ông Tôn Sinh Thành, cựu đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ chia sẻ trong một bài đánh giá gần đây.
Nhiều xét nghiệm đã được tiến hành đối với những người có nguy cơ nhiễm bệnh cao, chẳng hạn như những người kinh doanh tại khu vực chợ ở Hà Nội. Đến cuối tháng 4, Việt Nam đã tiến hành hơn 260.000 xét nghiệm - Cứ một triệu dân thì có 2.691 người được xét nghiệm.
'Ở nhà là yêu nước'
Trong thời gian phòng chống dịch, Chính phủ Việt Nam đã liên tục đưa ra các thông điệp tuyên truyền và khuyến khích người dân có những thói quen tốt, chẳng hạn như sử dụng khẩu trang và nước sát khuẩn tay. Từ ngày 16-3, những người vi phạm không đeo khẩu trang khi ra ngoài sẽ bị xử phạt.
Tiến sĩ Thu Hương chia sẻ: “Nếu bạn yêu nước - hãy ở nhà và rửa tay thường xuyên - đó là một thông điệp đã được truyền tải thành công qua các kênh tuyên truyền truyền thống, cùng với đó là các hình thức nghệ thuật đương đại.”
Chẳng hạn như bài hát “Ghen Cô Vy” được Bộ Y tế phát hành đã đạt được sự lan tỏa mạnh mẽ vào tháng 3, thu hút hàng triệu lượt xem trên YouTube.
Các câu khẩu hiệu bao gồm: "Ở nhà là yêu nước", "Giãn cách xã hội là thể hiện tình yêu nước" và "Covid-19 là kẻ thù của bạn".
"Chính phủ đã rất sáng tạo," Giáo sư Mike Toole nhận định, "Mỗi ngày, các cơ quan khác nhau của Chính phủ sẽ nhắn tới điện thoại của mỗi công dân những thông tin chính xác và cách phòng ngừa Covid-19".
Từ góc nhìn của tổ chức phi chính phủ, bà Kane nhận định: "Tôi đã quan sát Việt Nam một thời gian. Về tổng thể, đây là một nền văn hóa có giá trị tập thể cao, giám sát và báo cáo chặt chẽ từ các khu dân cư, cùng với đó là một môi trường mạng xã hội năng động, cởi mở, tuy còn một số hạn chế”.
Việt Nam đã tận dụng hiệu quả nguồn lực có hạn của mình (REUTERS)
Thành công đến mức khó tin?
Với thế giới, dù có thể có những ý kiến trái chiều về cách chia sẻ thông tin của Chính phủ, nhưng thành quả này là nỗ lực của cả bộ máy chính quyền Việt Nam, và các chuyên gia trên thế giới tin rằng các nhà chức trách Việt Nam đã luôn đưa ra những con số chính xác về tình hình dịch Covid-19.
Bà Thu Hương nhận thấy rằng, các tổ chức quốc tế, các nhà dịch tễ học nước ngoài và thậm chí đại sứ Australia tại Hà Nội đều bày tỏ sự tin tưởng vào những số liệu được công bố, "không có lý do" để nghi ngờ tính chính xác của các báo cáo.
Hãng tin Reuters cho biết, sau khi liên lạc với 13 nhà tang lễ ở Hà Nội, thông tin cho thấy không hề có sự gia tăng đám tang trong bối cảnh Covid-19.
Bà Sharon Kane chia sẻ: “Với tình hình cuộc sống hiện nay, tôi không thấy bất cứ sự lo ngại nào về độ chính xác hay thiếu minh bạch trong các con số liên quan dịch Covid-19 ở Việt Nam.”
Giáo sư Toole đánh giá: “Từ đầu tháng 1, Chính phủ Việt Nam đã nhìn nhận thẳng thắn vấn đề và đưa ra quyết định. Họ nhận thức được nếu đại dịch bùng phát, nguồn lực y tế của Việt Nam sẽ không đủ cung ứng. Vì vậy, Việt Nam đã nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh. Họ đã không coi đây chỉ như bệnh cúm. Các nhà chức trách mô tả triệu chứng và thiết lập các địa điểm xét nghiệm cho người dân”.
Việt Nam mở cửa trở lại hoạt động kinh doanh
Đã gần một tháng Việt Nam không có ca mắc Covid-19 mới trong cộng đồng. Chính phủ quyết định cho phép các doanh nghiệp và điểm đến du lịch hoạt động trở lại. Du lịch là một yếu tố quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, trực tiếp sử dụng nguồn lao động 750 nghìn người và chiếm gần 8% GDP trong năm 2017.
Nền kinh tế Việt Nam đã bị ảnh hưởng nặng nề vì dịch Covid-19, báo cáo ghi nhận mức tăng trưởng thấp trong thập kỷ là 3,8% trong quý đầu tiên của năm 2020.
Các điểm du lịch, bao gồm Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hà Nội, cũng đã mở cửa trở lại.
Ngày 8-5, Ủy ban nhân dân TP Hồ Chí Minh cho phép các doanh nghiệp giải trí không thiết yếu như quán bar, rạp chiếu phim và các phòng spa, quận 1 của thành phố đã trở nên tấp nập trở lại với những du khách tây.
Thành phố Hồ Chí Minh sẽ mở lại hoàn toàn mạng lưới xe buýt trong tuần này.
Vừa qua, Chính phủ đã phát động một chương trình với tên gọi “Người Việt Nam đi du lịch Việt Nam” nhằm kêu gọi người dân đi du lịch trong nước khi dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát, thúc đẩy du lịch nội địa khi quốc gia còn đang phong tỏa biên giới.
Các trường học cũng đã mở cửa trở lại, tuy nhiên, vẫn cần tuân thủ các biện pháp giãn cách xã hội. Trẻ nhỏ sẽ được đo nhiệt độ thường xuyên và khử trùng tay với nước sát trùng.
Với việc Việt Nam tiếp tục đón nhận công dân nước ngoài hồi hương, nguy cơ Covid-19 đến từ ngoài quốc gia vẫn hiện hữu. Bộ Y tế gần đây đã xác nhận thêm 20 trường hợp nhiễm từ nước ngoài, hiện đều đang được cách ly.
Tuần trước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: "Nguy cơ của Covid-19 hiện ở mức thấp, và đó là một điều tốt. Nhưng chúng ta luôn cần phải cảnh giác."
