TSA và CCC có gì khi chuyển sàn?

Các doanh nghiệp xây dựng thường bị chiếm dụng vốn và hiệu quả sử dụng tài sản không cao, khiến nhà đầu tư thận trọng

Xây lắp Trường Sơn: Kỳ vọng lớn sau khi chuyển sàn

Tháng 5 vừa qua, Xây lắp Trường Sơn đã nộp hồ sơ niêm yết 38,5 triệu cổ phiếu TAS lên HOSE, sau gần 1 năm giao dịch trên UPCoM.

Từ khi chào sàn UPCoM ngày 25/6/2024 với tổng khối lượng đăng ký giao dịch 38,5 triệu đơn vị, giá tham chiếu 10.600 đồng/cổ phiếu, cho tới cuối năm 2024, giá cổ phiếu TSA gần như đi ngang quanh ngưỡng 12.000 đồng/cổ phiếu, thanh khoản bình quân hơn 30.000 đơn vị/phiên. Trong 5 tháng đầu năm 2025, khi có kế hoạch chuyển sàn, thanh khoản cổ phiếu TSA hầu như không thay đổi (hơn 31.000 đơn vị/phiên) và diễn biến giá cũng vậy (đóng cửa phiên cuối tháng 5 ở mức 12.300 đồng/cổ phiếu).

Nói về kế hoạch chuyển sàn sang HOSE, ông Đặng Văn Thuyết, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Xây lắp Trường Sơn nhấn mạnh tại đại hội cổ đông ngày 25/4/2025: “Nhằm nâng cao hình ảnh và mức độ tín nhiệm của Công ty trên thị trường chứng khoán, tăng tính thanh khoản của cổ phiếu, từ đó thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư chiến lược trong nước cũng như nước ngoài, đồng thời cải thiện khả năng tiếp cận các nguồn vốn phục vụ phát triển sản xuất - kinh doanh”.

Xây lắp Trường Sơn hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng công trình điện, sản xuất cột điện và cọc bê tông ly tâm dự ứng lực. Cơ cấu doanh thu lĩnh vực xây lắp và bán hàng (sản phẩm bê tông) của Công ty năm 2023 lần lượt là 53,5% và 46,5%; tỷ lệ này năm 2024 lần lượt là 55,5% và 44,5%.

Doanh nghiệp đang triển khai gói thầu dự án Đường dây 110kV Bá Thiện - Khai Quang; gói thầu dự án Đường dây 500kV Sông Hậu - Đức Hòa; gói thầu dự án Cấp điện lưới quốc gia cho Đảo Rều (Quảng Ninh); gói thầu 03-XL YP3 và gói thầu xây lắp xuất tuyến 35, 22kV sau Trạm biến áp Yên Phong 3.

Khách hàng lớn của Xây lắp Trường Sơn là các đơn vị thành viên Tập đoàn Điện lực Việt Nam như Công ty Điện lực Bắc Ninh, Công ty Điện lực Điện Biên, Công ty Điện lực Bắc Giang, Công ty Điện lực Hà Nam, Ban Quản lý dự án Lưới điện Hà Nội, Công ty Điện lực Quảng Ninh, Công ty Điện lực Thanh Hóa, Công ty Điện lực Phú Thọ.

Tính tới ngày 31/3/2025, Xây lắp Trường Sơn ghi nhận 39,4 tỷ đồng tiền mặt, chiếm 6,5% tổng tài sản; các khoản phải thu ngắn hạn là 203,8 tỷ đồng, chiếm 33,7% tổng tài sản; tồn kho 159,8 tỷ đồng, chiếm 26,4% tổng tài sản. Riêng các khoản phải thu ngắn hạn, Công ty ghi nhận 140,3 tỷ đồng là phải thu ngắn hạn của khách hàng và 40,1 tỷ đồng trả trước cho người bán.

Hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp chưa cao so với một số đơn vị khác trên sàn chứng khoán. Cụ thể, hệ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) năm 2022 của Xây lắp Trường Sơn là 0,86%, thấp hơn so với mức 3,87% của Công ty cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 2 (mã TV2) và mức 9,37% của Công ty cổ phần Tập đoàn PC1 (mã PC1). Năm 2023, ROE của Công ty là 2,69%, tương đương PC1, nhưng thấp hơn TV2 (3,95%). Năm 2024 vừa qua, Xây lắp Trường Sơn ghi nhận ROE đạt 6,1%, thấp hơn PC1 (8,82%).

Xây dựng CDC: Hiệu quả sử dụng tài sản không cao

Cổ phiếu CCC của Xây dựng CDC giao dịch trên UPCoM từ ngày 30/7/2024, nhưng không thu hút được sự quan tâm của nhà đầu tư, thanh khoản rất thấp và giá chủ yếu xoay quanh mức 18.500 đồng/cổ phiếu.

Sau đó, Công ty quyết định chuyển sàn sang HOSE, phiên giao dịch đầu tiên trên sàn mới là ngày 21/4/2025. Từ mức giá tham chiếu 18.300 đồng/cổ phiếu, cổ phiếu CCC tăng mạnh trong thời gian ngắn, đến ngày 23/4 đạt 25.050 đồng/cổ phiếu. Nhưng rồi, giá có diễn biến giảm sâu, cuối tuần qua (30/5) còn 14.450 đồng/cổ phiếu, dù thị trường chung có xu hướng hồi phục (VN-Index tăng từ 1.211 điểm ngày 23/4 lên 1.332,6 điểm ngày 30/5).

Trước khi chuyển sàn, chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, đại diện Xây dựng CDC cho biết, tổng giá trị hợp đồng xây lắp mà Công ty đã ký nhưng chưa thực hiện (backlog) lên tới 4.057 tỷ đồng, bằng 273% tổng doanh thu lĩnh vực xây dựng trong niên độ tài chính 2023 - 2024 (từ ngày 1/4 năm trước đến ngày 31/3 năm sau) và doanh nghiệp đã mở rộng hoạt động xây dựng ra 3 miền của đất nước.

Ngoài ra, với vai trò tổng thầu, Xây dựng CDC đang triển khai nhiều dự án, bao gồm Chung cư cao cấp A&T Sky Garden, vốn đầu tư 1.281 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành phần thô (cất nóc) vào quý II/2026; Peninsula Đà Nẵng, vốn đầu tư 1.569 tỷ đồng, dự kiến cất nóc vào quý II/2026; Hinode Suite, vốn đầu tư 968 tỷ đồng, dự kiến cất nóc vào quý IV/2025; Huế Heritage, vốn đầu tư 495 tỷ đồng, dự kiến cất nóc vào quý II/2026.

Theo đó, Xây dựng CDC được kỳ vọng sẽ có điểm rơi lợi nhuận vào cuối năm 2025 và năm 2026, khi các dự án lớn được bàn giao, giúp cải thiện bức tranh tài chính.

Mặc dù vậy, vấn đề khiến nhiều nhà đầu tư e ngại là tài sản của Xây dựng CDC chủ yếu nằm ở bên thứ ba, tiến độ thu hồi công nợ phụ thuộc vào sức khỏe tài chính của các chủ đầu tư mà Công ty ký hợp đồng.

Cụ thể, tại thời điểm 31/3/2025, Xây dựng CDC ghi nhận các khoản phải thu ngắn hạn lên tới 1.042,6 tỷ đồng, bằng 50% tổng tài sản. Trong đó, các khoản phải thu chủ yếu là 123,2 tỷ đồng tại Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Xuân Thủy, 122,7 tỷ đồng tại Công ty cổ phần Hóa dầu Quân đội, 119,8 tỷ đồng tại Tập đoàn Đông Đô, 97,8 tỷ đồng tại Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Đô thị A&T Bình Dương.

So với ngày 1/4/2022, các khoản phải thu và tồn kho của Xây dựng CDC có xu hướng tăng: các khoản phải thu tăng thêm 220,7 tỷ đồng, lên 1.042,7 tỷ đồng; tồn kho tăng thêm 77,5 tỷ đồng, lên 541,6 tỷ đồng. Hai khoản mục này chiếm tới 76% tổng tài sản của Công ty.

Với việc các khoản phải thu và tồn kho gia tăng, Xây dựng CDC ghi nhận dòng tiền kinh doanh niên độ 2022 - 2023 âm 79,7 tỷ đồng; niên độ 2023 - 2024 âm 149,76 tỷ đồng; niên độ 2024 - 2025 dương trở lại, cuối tháng 3/2025 là 59,8 tỷ đồng.

Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế niên độ 2024 - 2025 dù tăng 46% so với niên độ trước, lên 42,29 tỷ đồng, nhưng Xây dựng CDC vẫn ghi nhận hiệu quả sử dụng tài sản ở mức thấp, chỉ đạt 2,2% và hiệu quả sử dụng vốn là 7,9%, trong khi mức trung bình các doanh nghiệp cùng ngành trên sàn lần lượt là 3,31% và 13,1%.

Duy Bắc