Từ 1.1.2026, quyền riêng tư số được bảo vệ

Từ năm 2026, các nền tảng mạng xã hội sẽ không được phép nghe lén, theo dõi người dùng. Ảnh minh họa

Điều 29 Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân năm 2025 quy định tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ mạng xã hội, dịch vụ truyền thông trực tuyến tại Việt Nam bị nghiêm cấm hành vi nghe lén, nghe trộm hoặc ghi âm cuộc gọi và đọc tin nhắn văn bản khi không có sự đồng ý của người dùng, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Luật được áp dụng từ ngày 1.1.2026.

Theo đó, các hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến sự riêng tư như nghe lén, nghe trộm, ghi âm cuộc gọi hay đọc trộm tin nhắn văn bản khi chưa có sự đồng ý của người dùng sẽ bị nghiêm cấm. Quy định này bảo vệ người dùng khỏi những phương thức thu thập dữ liệu lén lút mà họ không hề hay biết, trừ những trường hợp đặc biệt được pháp luật quy định.

Luật không chỉ cấm các hành vi tiêu cực mà còn đòi hỏi sự minh bạch chủ động từ phía các nền tảng. Các công ty này phải thông báo rõ ràng về phạm vi, mục đích thu thập dữ liệu ngay từ đầu. Quan trọng hơn, họ phải cung cấp cho người dùng quyền được phép hoặc từ chối việc bị theo dõi hoạt động trên nền tảng, cũng như quyền kiểm soát việc sử dụng cookie.

Bên cạnh đó, việc công khai chính sách bảo mật một cách dễ hiểu, giải thích rõ cách dùng và chia sẻ dữ liệu là yêu cầu bắt buộc, giúp người dùng trở thành những người chủ động thay vì bị động.

Luật này cũng trao cho người dùng những công cụ mạnh mẽ để quản lý "dấu vết số" của mình. Người dùng có quyền truy cập, chỉnh sửa, thiết lập quyền riêng tư và thậm chí yêu cầu xóa bỏ toàn bộ dữ liệu cá nhân theo quy định tại Điều 14.

Tuy nhiên, Luật cũng nêu rõ việc xóa dữ liệu phải được thực hiện bằng biện pháp an toàn, ngăn chặn khôi phục trái phép. Người dùng cần hiểu rằng, khi yêu cầu xóa toàn bộ dữ liệu, họ phải chấp nhận những rủi ro đi kèm, như việc tài khoản không thể khôi phục lại như cũ. Các nền tảng có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu công dân Việt Nam ngay cả khi dữ liệu được chuyển ra nước ngoài và phải có quy trình xử lý vi phạm nhanh chóng, hiệu quả.

Sự ra đời của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân năm 2025 không chỉ là một bước tiến pháp lý, mà còn là sự khẳng định mạnh mẽ về chủ quyền số và quyền con người trong thời đại công nghệ.

THÙY LINH