Từ 1/9/2021, người lao động có thêm nhiều quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội
Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc có thêm mức hưởng chế độ ốm đau, người cha được hưởng trợ cấp một lần khi sinh con, điều kiện được dưỡng sức phục hồi sức khỏe, cách tính tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu... là những quy định mới được Bộ LĐTB&XH bổ sung trong Thông tư số 06/2021/TT-BLĐTBXH.
Bổ sung mức hưởng chế độ ốm đau
Bộ LĐTB&XH đã ban hành Thông tư số 06/2021/TT-BLĐTBXH ngày 7/7/2021 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29/12/2015 của Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc. Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2021.
Thông tư số 06/2021/TT-BLĐTBXH bổ sung mức hưởng chế độ ốm đau đối với người lao động (NLĐ). Cụ thể, NLĐ thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản bị ốm đau, tai nạn mà không phải tai nạn lao động hoặc phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 7 tuổi bị ốm đau mà thời gian nghỉ việc từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng (bao gồm cả trường hợp nghỉ việc không hưởng tiền lương) thì mức hưởng chế độ ốm đau được tính trên mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc. Trường hợp các tháng liền kề tiếp theo người lao động vẫn tiếp tục bị ốm và phải nghỉ việc thì mức hưởng chế độ ốm đau được tính trên tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Người cha được hưởng trợ cấp một lần khi sinh con
Trường hợp người mẹ tham gia bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con mà người cha đủ điều kiện quy định tại điểm a khoản này thì người cha được hưởng trợ cấp một lần khi sinh con theo Điều 38 của Luật BHXH.
Việc xác định thời gian 12 tháng trước khi sinh con đối với người lao động nam, người chồng của người mẹ nhờ mang thai hộ hưởng trợ cấp một lần khi vợ sinh con thực hiện theo quy định.
Trường hợp lao động nữ mang thai đôi trở lên mà khi sinh con nếu có con bị chết hoặc chết lưu thì thời gian hưởng, trợ cấp thai sản khi sinh con và trợ cấp một lần khi sinh con được tính theo số con sinh ra, bao gồm cả con bị chết hoặc con chết lưu.
Lao động nam đang đóng BHXH bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định tại khoản 2 Điều 34 của Luật BHXH. Trường hợp nghỉ nhiều lần thì thời gian bắt đầu nghỉ việc của lần cuối cùng vẫn phải trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con và tổng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không quá thời gian quy định.
Điều kiện được dưỡng sức, phục hồi sức khỏe
Thông tư 06/2021 bổ sung quy định về dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản: Khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc theo quy định tại khoản 1 Điều 41 Luật BHXH là khoảng thời gian 30 ngày làm việc kể từ ngày hết thời hạn được hưởng chế độ thai sản mà sức khỏe của người lao động chưa phục hồi.
Theo quy định tại khoản 1, Điều 41, Luật BHXH năm 2014, lao động nữ sau thời gian hưởng chế độ thai sản, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ 5 – 10 ngày.
Lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con theo quy định tại Điều 40 của Luật BHXH thì không giải quyết chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thời gian hưởng chế độ khi sinh con.
Đối với lao động nữ trong một năm vừa nghỉ việc hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thời gian hưởng chế độ thai sản quy định tại Điều 33 của Luật BHXH; vừa nghỉ việc hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thời gian hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật BHXH thì thời gian nghỉ việc hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe trong năm đối với mỗi trường hợp không quá thời gian tối đa quy định tại khoản 2 Điều 41 của Luật BHXH.
Cách tính tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu
Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH bổ sung quy định về mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần. Cụ thể: Tiền lương tháng đóng BHXH là tiền lương đã được điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 Điều 63 của Luật BHXH.
Khi tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần mà có thời gian đóng BHXH trước ngày 1 tháng 10 năm 2004 theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định thì tiền lương tháng đóng BHXH của thời gian này được chuyển đổi theo chế độ tiền lương tại thời điểm hưởng chế độ hưu trí, tử tuất. Riêng đối với người lao động có thời gian làm việc trong các doanh nghiệp đóng BHXH theo chế dộ tiền lương do Nhà nước quy định mà hưởng BHXH từ ngày 1 tháng 1 năm 2016 trở đi thì tiền lương tháng đóng BHXH trước ngày 1 tháng 10 năm 2004 nêu trên được chuyển đổi theo tiền lương quy định tại Nghị định số 205/2004/NĐ-CP ngày 14 tháng 12 năm 2004 của Chính phủ.”
Đối với người lao động có thời gian công tác trước ngày 1 tháng 1 năm 1995 được tính là thời gian đã đóng BHXH nhưng thời gian đó người lao động không được hưởng tiền lương (được trả thù lao bằng công điểm hoặc lương thực như giáo viên, chủ nhiệm hợp tác xã có quy mô toàn xã,...) thì chỉ tính thời gian đã đóng BHXH để tính hưởng chế độ (tỷ lệ hưởng lương hưu...); mức tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội không bao gồm thời gian được tính là thời gian đã đóng BHXH nhưng không được hưởng tiền lương.