Từ 2026, người dân có thể dùng AI để tra cứu văn bản pháp luật xây dựng

Chuyển đổi số, bước tiến cho đô thị và giao thông thông minh

Từ năm 2026, Bộ Xây dựng dự kiến đưa AI trong xây dựng vào hệ thống hỏi - đáp văn bản quy phạm pháp luật, nhằm tạo kênh hỗ trợ nhanh chóng, minh bạch cho người dân và doanh nghiệp. Ứng dụng AI sẽ giúp rút ngắn quá trình tìm kiếm, tự động phân tích nội dung và đưa ra câu trả lời sát với nhu cầu thực tế. Đây không chỉ là bước tiến về chuyển đổi số ngành xây dựng, mà còn góp phần cải cách thủ tục hành chính, giảm áp lực cho cơ quan quản lý. Người dân, doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong việc tiếp cận thông tin, hạn chế tình trạng “hỏi - chờ” như trước đây.

Theo Bộ Xây dựng, hệ thống AI sẽ được tích hợp kho dữ liệu pháp lý, cập nhật thường xuyên, bảo đảm tính chính xác và tin cậy. Trước mắt, AI được định hướng áp dụng trong khai thác và quản lý khoáng sản làm vật liệu xây dựng, giúp giám sát hiệu quả, hạn chế khai thác tràn lan và giảm tác động môi trường. Đây là vấn đề nóng khi nhu cầu xây dựng đô thị ngày càng tăng, trong khi nguồn tài nguyên có hạn.

ẢNH KT- Minh họa

Thực tế, nhiều đô thị lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội đã cho thấy hiệu quả khi áp dụng AI giao thông thông minh, giảm 17% thời gian chờ đèn, tiết kiệm 12% nhiên liệu. Đây là minh chứng rằng việc ứng dụng AI vào xây dựng và quản lý đô thị thông minh hoàn toàn khả thi, đồng thời là xu hướng tất yếu để ngành xây dựng phát triển bền vững.

Ông Hoàng Vĩnh Hưng, Viện trưởng VIUP cho biết, đơn vị đẩy mạnh nghiên cứu khoa học phục vụ lập quy hoạch đô thị, nông thôn và hoàn thiện thể chế. VIUP phát triển phần mềm VIUP-NCD 2024 ứng dụng GIS, tích hợp AI để lập và quản lý quy hoạch, từ tổ chức không gian đô thị, hạ tầng kỹ thuật, phòng chống thiên tai, đến mô hình TOD.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh khẳng định, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là nền tảng để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và phát triển bền vững. Bộ sẽ xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo, sàn giao dịch thương mại ngành Xây dựng, thúc đẩy liên kết “Nhà nước - nhà nghiên cứu - doanh nghiệp” và hoàn thiện cơ sở pháp lý, thủ tục khoa học công nghệ.

Giai đoạn 2021-2025, ngành Xây dựng tập trung cung cấp dịch vụ công trực tuyến, xây dựng cơ sở dữ liệu hạ tầng giao thông, phương tiện, người điều khiển và doanh nghiệp vận tải. Hệ thống IT ứng dụng đăng kiểm, hàng hải, đường bộ, quản lý nhà ở, bán vé điện tử, thu phí không dừng, giám sát tàu thuyền và tích hợp dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Vật liệu thông minh, nền tảng cho xây dựng xanh và tiết kiệm năng lượng

Không chỉ sử dụng AI, theo ông Nguyễn Quang Hiệp, Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng - VIBM (Bộ Xây dựng), ngành vật liệu xây dựng thông minh cũng đang từng bước đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất và hướng tới phát triển bền vững.

Nhiều doanh nghiệp hiện đại hóa dây chuyền sản xuất, giảm chi phí, nâng cao chất lượng và độ bền sản phẩm. Trong lĩnh vực xi măng và clinker, dây chuyền lò quay khép kín với công suất 12.500 tấn/ngày, kết hợp hệ thống trao đổi nhiệt đa tầng, đảm bảo hiệu quả và độ chính xác cao. Gạch, gốm ốp lát áp dụng công nghệ in kỹ thuật số, lò nung dài tận dụng nhiệt khí thải; sứ vệ sinh sử dụng công nghệ đổ rót áp lực cao và tự động hóa hoàn toàn.

Áp dụng AI giao thông thông minh: giảm 17% thời gian chờ đèn, tiết kiệm 12% nhiên liệu. Ảnh minh họa: KT

Đầu tư vào kính tiết kiệm năng lượng (Low-E, solar control, kính điện tử) và vật liệu không nung như gạch AAC, tấm tường rỗng bê tông giúp giảm chi phí, rút ngắn thời gian thi công. Bên cạnh đó, ngành vật liệu xây dựng liên tục nghiên cứu vật liệu mới thân thiện môi trường, tận dụng phế thải công nghiệp, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và giảm phát thải.

Ông Nguyễn Hồng Hải, Viện trưởng IBST (Bộ Xây dựng) khẳng định: khoa học công nghệ, BIM xây dựng và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh ngành Xây dựng. Ứng dụng BIM giúp quản lý vòng đời công trình hiệu quả, giảm sai sót và tối ưu chi phí. Việc ứng dụng BIM giúp giảm sai sót, tiết kiệm chi phí và quản lý vòng đời công trình hiệu quả. Ngành cần ưu tiên tiêu chuẩn, quy chuẩn hội nhập, ứng dụng AI tự động hóa thiết kế, thẩm tra, nghiên cứu công nghệ lắp ghép, khung thép nhẹ, vật liệu tái chế, bê tông cường độ cao và xử lý cát nhiễm mặn.

Với đổi mới tư duy, ứng dụng AI và công nghệ số, ngành Xây dựng Việt Nam đang tạo ra bước ngoặt, hướng tới xây dựng xanh, hạ tầng thông minh và phát triển bền vững, đồng thời nâng tầm hội nhập quốc tế.

Ánh Phương/VOV.VN