Từ Huế lan tỏa tầm nhìn mới

Sự kiện quy tụ hơn 200 đại biểu trong và ngoài nước, đại diện các địa phương từ Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam, cùng các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và chuyên gia trong lĩnh vực du lịch.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Thanh Bình phát biểu tại phiên họp

Tiên phong xây dựng mô hình du lịch thân thiện môi trường

Phát biểu khai mạc chuyên đề, UVTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Huế nhấn mạnh: “Trong bối cảnh biến đổi khí hậu tác động ngày càng sâu rộng, các mô hình phát triển du lịch dựa trên khai thác tài nguyên đơn thuần đang dần lộ rõ giới hạn. Phát triển du lịch xanh và bền vững không chỉ là một xu hướng, mà là lối đi tất yếu để du lịch tiếp tục phát triển mà không đánh đổi môi trường, văn hóa hay lợi ích cộng đồng”.

Trong suốt phiên họp, những chia sẻ, tham luận, mô hình thực tiễn được trình bày đều thống nhất một điều: Du lịch xanh không chỉ là giải pháp môi trường, mà là giải pháp kinh tế bền vững, mang lại lợi ích lâu dài cho cả điểm đến lẫn cư dân địa phương.

Theo bà Phan Linh Chi, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 đã xác định rõ ưu tiên hàng đầu là phát triển du lịch xanh, dựa trên nền tảng tăng trưởng bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu, tối ưu hóa sử dụng tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ di sản.

“Từ cấp quốc gia, ngành du lịch đang từng bước chuyển hóa tư duy phát triển. Thay vì chú trọng số lượng khách, giờ đây trọng tâm là nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo ra những sản phẩm du lịch mang bản sắc văn hóa và có trách nhiệm với môi trường. Bộ tiêu chí ‘Bông sen xanh’ áp dụng cho cơ sở lưu trú bền vững, các chiến dịch “Du lịch xanh – Go Green”, hay chương trình giảm rác thải nhựa tại điểm đến đều là những ví dụ cho cam kết đó”, bà Linh Chi cho biết.

Đại diện Cục Du lịch Quốc gia cũng khẳng định, phát triển du lịch xanh không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan quản lý nhà nước mà cần sự tham gia đồng bộ của doanh nghiệp, cộng đồng dân cư, cơ sở giáo dục, hiệp hội nghề nghiệp và đặc biệt là du khách.

Là đô thị duy nhất của Việt Nam có quần thể di tích được UNESCO công nhận Di sản Văn hóa Thế giới, Huế hiểu rõ bài toán giữa bảo tồn và phát triển. Trong những năm gần đây, thành phố đã thực hiện hàng loạt mô hình điểm về du lịch xanh như: “Huế - điểm đến không rác thải”, phát triển du lịch cộng đồng tại Thủy Biều, Hương Trà, xây dựng không gian văn hóa – thực dưỡng – nghệ thuật tại An Nhiên Garden…

Theo lãnh đạo thành phố Huế, phát triển du lịch xanh là bước chuyển có tính chiến lược của Huế. Huế không muốn chỉ là nơi giữ di sản, mà phải trở thành thành phố của đổi mới, sáng tạo, kết nối quá khứ với tương lai. Du lịch xanh là cách để làm mới giá trị văn hóa, đưa Huế tiến lên mà không đánh mất bản sắc.

Các tham luận hướng đến việc cần phát triển du lịch xanh trong bối cảnh hiện nay

Không chỉ chính quyền, các doanh nghiệp địa phương tại Huế cũng đã chủ động chuyển mình. Đại diện Công ty Du lịch Việt Nam Travel chia sẻ: “Chúng tôi đầu tư vào các tour nhỏ, đi bộ, đạp xe, khám phá làng nghề, ẩm thực chay, thiền… kết hợp với giáo dục môi trường. Du khách được trải nghiệm – và cũng là người góp phần gìn giữ di sản. Đây là xu hướng có sức hút ngày càng lớn, đặc biệt với khách quốc tế”.

“Chìa khóa” phát triển bền vững

Tại phiên họp, nhiều mô hình phát triển du lịch xanh từ các quốc gia Đông Á đã được trình bày, mang lại những góc nhìn phong phú và bài học thiết thực. Đoàn đại biểu tỉnh Tottori (Nhật Bản) giới thiệu mô hình “wellness tourism” – du lịch chăm sóc sức khỏe gắn với tài nguyên suối khoáng, trị liệu và các hoạt động thư giãn trong môi trường tự nhiên. Đây không chỉ là dịch vụ cao cấp, mà còn góp phần bảo tồn cảnh quan và nâng cao chất lượng sống của cư dân địa phương.

Các mô hình du lịch xanh đang được triển khai mạnh mẽ ở Huế

Đại diện tỉnh Yamanashi (Nhật Bản) thì nhấn mạnh các giải pháp kiểm soát du lịch quá tải tại các điểm đến nổi tiếng như núi Phú Sĩ. Việc quy hoạch điểm dừng, giới hạn lượng khách theo thời gian, kết hợp giáo dục cộng đồng và du khách đã giúp địa phương này bảo vệ được hệ sinh thái mong manh, đồng thời duy trì nguồn thu du lịch ổn định.

Trong khi đó, mô hình “du lịch bảo tàng thân thiện với cư dân” được tỉnh Thiểm Tây (Trung Quốc) giới thiệu như một cách tạo ra không gian chia sẻ giữa du khách và cộng đồng địa phương. Các bảo tàng không chỉ là nơi trưng bày, mà còn là “phòng khách văn hóa” của cư dân đô thị, nơi mọi người cùng tham gia gìn giữ ký ức và sáng tạo trải nghiệm mới.

Từ phía các địa phương Việt Nam, đại diện tỉnh Phú Thọ nhấn mạnh tiềm năng du lịch xanh gắn với di sản văn hóa phi vật thể như hát Xoan, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, kết hợp với nghỉ dưỡng sinh thái, du lịch nông nghiệp và chăm sóc sức khỏe tại Thanh Thủy. Tỉnh đề xuất thành lập Liên minh Du lịch Xanh Đông Á, tổ chức chuỗi kết nối sản phẩm như hành trình “Về cội nguồn Đông Á”.

Từ góc độ quốc tế, các tổ chức như Tổ chức Du lịch châu Á – Thái Bình Dương (APTA) và Quỹ Hợp tác Đông Á đều đánh giá cao nỗ lực của TP.Huế trong việc tổ chức một phiên họp chuyên đề vừa có tầm chiến lược, vừa thiết thực, cụ thể. Huế đang trở thành một hình mẫu về du lịch văn hóa gắn với phát triển bền vững. Đây là cách tiếp cận rất cần nhân rộng trong toàn khu vực Đông Á.

Phát biểu bế mạc phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Huế Nguyễn Thanh Bình khẳng định một thông điệp rất rõ ràng: Phát triển du lịch xanh và bền vững không chỉ là yêu cầu cấp thiết để bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học và giá trị văn hóa bản địa, mà còn là cơ hội để các địa phương, quốc gia trong khu vực Đông Á cùng hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, sáng tạo và phát triển bền vững.

Lê Thọ