Từ lon nhựa tới heo giống: Mô hình 'vàng hóa rác thải' ở Thăng An

Lạc Câu tiên phong

Chia sẻ với Tiền Phong, chị Nguyễn Thị Kim Nhung (thôn Lạc Câu, xã Thăng An) kể đây là mô hình chị nghĩ ra vào năm 2021, khi thấy đường làng ngõ xóm trên địa bàn nhiều rác thải, nhất là vỏ lon, chai nhựa quẳng tứ tung.

“Nếu không có những rác thải này thì thôn xóm sẽ sạch đẹp, xanh hơn. Hơn nữa những phế liệu này thu gom lại bán cũng có tiền, dùng hỗ trợ người nghèo thì ý nghĩa quá. Tại sao không làm?”, chị trăn trở.

Người dân thôn Lạc Câu phân loại rác thải, mang vỏ lon, chai nhựa... đến khu vực thu gom đặt ở các tổ.

Chị Nhung bàn bạc với các chị em phụ nữ trong thôn, nhờ họ thuyết phục từng gia đình trước hết cùng phân loại vỏ lon, chai nhựa, giấy, bìa để riêng rồi mang ra thùng thu gom đặt ở hội trường thôn. Nhưng thói quen của bà con lâu nay một là vứt chung với các loại rác khác, hai là bán ve chai, dễ gì thay đổi. Không nản chí, chị Nhung và các chị em vẫn kiên trì vận động, đi từng ngõ gõ từng nhà.

Sau một thời gian thu gom, chị mang tất cả phế liệu bán, lấy tiền đó mua con heo giống và phần quà tặng hộ nghèo trong thôn. Người dân thấy thôn xóm bớt rác, lại có tiền hỗ trợ người khó khăn liền hưởng ứng nhiệt tình.

Vậy là cả thôn cùng rủ nhau phân loại rác thải ngay tại nguồn, những loại có thể bán đồng nát được bà con chủ động để riêng. Loại tận dụng làm thức ăn chăn nuôi, phân bón để riêng, còn lại cho vào bao gọn gàng chờ người tới chở đi vứt.

Từ chỗ một thùng thu gom đặt ở hội trường thôn, nay cả 7 tổ trong thôn, mỗi tổ đều có một thùng. Điều tích cực thấy ngay trước mắt là từng nhà, từng xóm, từng thôn sạch bong. “Thói quen của mọi nhà là biết phân loại rác, đi ra đường thấy vỏ lon, chai nhựa, bìa giấy… bà con tự giác nhặt lên, rồi mang tới điểm tập kết. Từ người lớn tới các em nhỏ, ai cũng ý thức việc bảo vệ môi trường, làm đẹp nơi mình sống”, chị Nhung hài lòng

Đường sá các thôn ở xã Thăng An sạch đẹp nhờ ý thức bảo vệ môi trường của bà con.

Gần 5 năm qua, chị Thúy Kiều (thôn Lạc Câu) đã quen với việc phân rác mỗi ngày. Thức ăn chị dành cho chăn nuôi, rác từ vỏ trái cây, củ quả để làm phân bón, các loại túi ni lông, hộp nhựa để một bao riêng cho xe rác tới lấy. Còn chai nhựa, vỏ lon…thì dành mang đến thùng thu gom của tổ.

Chị phấn khởi, không chỉ riêng mình, mà hầu hết bà con ở đây đều thành thạo, cẩn trọng phân loại rác như vậy nên nhà nào cũng sạch sẽ, môi trường xung quanh gọn gàng, đẹp mắt. “Hồi trước bà con cứ đổ nhào rác lẫn lộn, vừa không giữ gìn vệ sinh, vừa làm nặng thêm việc thu gom, xử lý rác về sau. Bây giờ ai cũng ý thức được việc phân loại tại nguồn có ý nghĩa như thế nào đối với môi trường nên không cần vận động, nhắc nhở gì nữa”, chị chia sẻ.

Lan tỏa ý thức gìn giữ môi trường

Thăng An được sáp nhập từ 5 xã của huyện Thăng Bình (tỉnh Quảng Nam cũ), gồm Bình Triều, Bình Giang, Bình Đào, Bình Minh, và Bình Dương. Chị Hồ Thị Mỹ Lệ, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Thăng An nói rằng địa giới mở rộng, đồng nghĩa số lượng hộ dân nhiều hơn, việc vận động bà con cùng chung tay vì một môi trường sạch đẹp cũng gian nan hơn. Nhưng kết quả rõ ràng từ thôn Lạc Câu thôi thúc những thôn khác cũng muốn “tinh tươm” như vậy.

Toàn xã có 19 thôn, thì giờ đã có 15 thôn thực hiện phân loại rác tại nguồn. Từng nhà, từng tổ quyết gìn giữ môi trường thật xanh, sạch, đẹp từ thói quen mỗi ngày. Chị Lệ vui mừng, rằng bây giờ xuống các thôn, thật hiếm thấy ngoài đường có vỏ lon, chai nhựa, bao ni lông… Có chăng là của những người qua đường vô tình vứt lại.

Rác thải trở thành sinh kế cho những hộ khó khăn.

Ở các buổi tiệc tùng, đám cưới, đám giỗ hay các ngày hội, người dân cũng thường gọi ngay các chị em phụ nữ tới gom vỏ lon, chai nhựa, thùng giấy… Như dịp 8/3, ngày hội Đại đoàn kết, khắp nơi tiệc tùng nhưng vừa tan là sạch rác, không để rác "cứng đầu" có cơ hội tuồn ra môi trường xung quanh.

“Đầu tiên là giảm bớt gánh nặng rác thải, sau là bán lấy tiền gây quỹ giúp người nghèo. Hàng trăm phần quà, sinh kế như heo giống, gà mái, tay lưới…được trao cho những người nghèo. Vòng đời của rác ý nghĩa hơn bao giờ hết. Chúng tôi sẽ giữ gìn và đẩy mạnh mô hình phân loại rác này”, chị Lệ khẳng định.

Thanh Hiền